2023-04-28 05:51:09 by dmraviteja
This page has been fully proofread once and needs a second look.
सारविवेचिनोव्याख्या लंवलितः
लिए उ
प्रमाणाभावः ।
यत्करोषि यदश्
यत्तपस्यसि
इति स्मृतेः । अस्याश्चातिष्टकादिस्मृतिवत् प्रामाण्यादित्यन्य
का
क्वाहं मन्दमतिः
तस्माद्भक्ते
(
तर
तत्कारणमित्यर्थः । ननु सर्वत्र फलवाक्येषु "ज्योतिष्टोमेन स्वर्गकामो यजेत"
"अग्निहोत्रं जुहुयात् स्वर्गकामः" "वाजपेयेन स्वाराज्यकामो यजेत' इत्या
दिषु स्वर्गादिरूपफलोद्देशेनैव कर्मणां विनियोगदर्शनात् ईश्वरार्पणबु
णाभावः इत्याशङ्कथ परिहरति--न चेति । यत्करोषीति । यथा च तत्तद्वाक्येषु तत्तत्फ-
लार्थं विहितानामपि कर्मणां "तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति यज्ञेन
दानेन तपसानाशकेन" इति श्रुत्या संयोगपृथक्त्वन्यायेन विविदिषोद्देशेन सर्वज्ञानां
विधानं तद्वदनयापि स्मृत्या श्रीभगवदुक्तया तेनैव न्यायेन ईश्वरार्पण
नमिति भावः । यद्यपीयं स्मृतिरीश्वरार्पणबुध्याऽनुष्ठान एव प्रमाणम्, न तु तथानुष्ठितस्य
निश्श्रेयस
तीति तदेव प्रथमतः प्रदर्शनीयम् तथापि तत्रैव गीतायामेतच्
"शुभाशुभफलैरेवं मो
>
सन्यासयोगयुक्तात्मा विमुक्तो मामुपैष्यसि ॥"
इति श्लोकेन पूर्वोक्त
प्रन्य
ग्रन्थकृतेत्यवगन्तव्यम् । भगवद्गीतावचनस्यास्येतिहास
स्वार्थे प्रामाण्य
गं
र्गताख्यानाना
वादपादे स्थापितत्वात् विशेषतो भगवतो वासुदेवस्य मुखादेवास्या निर्गतत्वात् विधि-
रूपत्वाच्चास्याः प्रामाण्ये न कोऽपि संशय इत्याशयेनाह
इति शब्दः प्रकरणवाची । कर्मणां तत्तत्फलार्
मित्यादिकं प्रकृते सङ्
प्रयोजनकथनावसरे विस्तरेण प्रतिपादितं तत एवावगन्तव्यम् । विस्तरभयात्तु नेह प्रप-
ञ्चितमित्यर्थः ।
एवं
कौमारिलं मतमाश्रित्य प्रवृत्ता ये पार्थसारथिमिश्रप्रभृतयः तेषामभिमतेत्यर्थः । विशेषण-
मेतदुपाददता स्व
सूचितम् । तर्हि किमर्थमेतादृश्यामत्यन्त
भक्तेरिति । गोविन्दो भगवान् वासुदेवः स च गुरुश्च
1