2023-04-12 08:57:51 by Veera Raagavan
This page has been fully proofread once and needs a second look.
सारविवेचिनीव्याख्यासंवलितः
न्नर्थे हि तद्धितस्मरणम्
हविषो'रिति स्मृतेः सूक्ते हविषि वा मुख्यत्व
मुपस्थितवाचित्वात् सूक्तहविषोश्चात्रानुपस्थितत्वात् 'यजेतेत्युपस्थितं याग-
मेवास्यशब्दोऽभिधत्त इति न यागे मत्वर्थलक्षणा
धानाच्च न वाक्यभेदः
एचपकवता
A
नापि तत्प्रख्यशास्त्रान्नामत्वम्
तत्र तत्प्रख्यशास्त्रान्नामधेयत्वम्, यथा-
ऽष्टौ यागाः प्रकृताः
मिक्षेति, तथापि
धाने न तत्प्रख्यशास्त्रमन्यत् येन तद्वशान्नामत्वं स्यात्
न चाऽऽमिक्षायागस्यैवै
[commentary]
ननु देवतातद्धितस्य ' सास्य देवता" इति विहितस्य "सूकहविषो" रिति वार्तिकेन
सुक्तहविषोरेव नियमितत्वात् कथं तद्भिन्नया
अस्य शब्दस्य 'सास्य देवता" इति सूत्रघटकस्य 'अस्य' इति शब्दस्य
स्मृतिर
चरुपुरोडाशादिः
सम्भवात् स्ववाक्योपात्तयजिनैव यागस्योपस्थितत्वेन उपस्थितत
"
इत्यादौ यागादावपि सूक्तहविर्भिन्नेऽर्थे देवतातद्धितदर्शनात् तत्र सम्बन्धसामान्ये तद्धि
मङ्गीकृत्य तस्य विशेषापेक्षायां देवतात्वादिरूपो विशेषलाभः इत्यङ्गीकारे वा प्रकृतेऽपि
तस्य समानत्वात् वैश्वदेवशब्देन यागप्रतीतेर्जायमानत्वात् न तदर्थं मत्वर्थलक्षणेत्यर्थः
नापि चित्रान्यायात् नामत्वमित्याह
तद्गतदेवतात्वस्यैव विधेयत्वात् तस्य चैकत्वान्नानेकविधानमिति मनसि निदधान आह-
एक देवतेति
१
।
११
वैश्
मिक्षे"ति वाक्येन द्रव्यदेवता
रिक्तेषु
नैव विधिरङ्गीक्रियताम्
नामत्वं सिध्येत् इत्याह
ननु मास्तु क्वचिदप्यनेन देवताविधानम् आमिक्षायागस्यैव वैश्वदेवीवाक्य-
विहितस्येदं नामधेयमस्तु, तत्र च तेनैव विश्वेषां देवानां प्राप्तत्वात् तत्प्रख्यन्याय
सम्भवात् इत्याशङ्कते-न चेति
"वसन्ते वैश्वदेवेत यजेत" इत्यादि
2