2023-03-17 09:58:52 by Veera Raagavan
This page has been fully proofread once and needs a second look.
[ फर्मनामधेय-
आनर्थ
केनचित् दत्ते पशौ तदभावात्
दैक्षस्योत्पत्तिशिष्टपुंस्त्वावरुद्धत्वेन तत्र स्त्रीत्वविधानानुपपत्तेश्च;
यागानुवादेन वाजिनविधानवत्
हितेन स्वसन्निधिपठितेन च कृष्णलारङ्गवर्णेनावरुद्
मीमांसान्यायप्रकाशः
[commentary]
स चाने
दि
युक्तं तत्राने
प्राप्तत्वात् विहितस्य पुनर्विधानं न सम्भवतीति भावः
प्रायमेवेत्याह
स्वर्गकामः, स्वाराज्यकाम इत्यादौ, प्रकृते च तत् बाधित्वा अर्जनकामनानुवादकत्वे स
एवैको दोषः, कामनायाः प्राप्तत्वेन चाप्रवृत्ति
सापि च कामना न नियमेन सम्भवति, यतस्सा
न्नेति कथमनुवादोऽपि घटत इत्याह
अस्तु पक्षप्राप्ताया एवानुवादः
अ
श्रवणम्
ननु '
"यवैर्यजेते" ति वाक्यान्तरपर्यालोचनया यथा पाक्षिकत्वम
क्या एव कामनाया भवत्
व्यामिक्षा" इत्यत्रोत्पत्तिवाक्य विहितेनामिक्षाद्रव्येणावरूद्धे यागे यथा नो
वाजिनस्य निवेशो घटते, तथोत्पत्तिवाक्यविहितपुंस्त्वावरुद्धे यागे स्त्रीत्वविधानं न घटत
इत्यर्थः
'छागस्य वपाया मेदसः' इति मन्त्रवर्णे छागपदोत्तरं श्
भ्या
मित्यत आह-
चित्रत्वस्याप्राप्तत्वात् नानुवादो घटते, प्राकरणिक
वस्तुतस्तु उत्पत्तिवाक्यगतपशुशब्दस्य स्त्रीपुमुभयसाधारण्येऽपि '
इति प्राकरणिकवाक्येन पुंस्त्वस्य विहितत्वात् नानेन स्त्रीत्वविधानं सम्भवति
तस्या
तस्याजत्वरूपगुण
त्वात्
त्वात्। 'प्राप्ते शास्त्रमर्थव
सामान्यशास्त्रेणेति
[^१] कामप.