2023-04-23 07:13:48 by dmraviteja
This page has been fully proofread once and needs a second look.
सार विवेचिनोव्याख्यासंवलितः
दर्शपूर्णमासा-
भ्यां यजेते--त्येवंरूपेण यानि विनियुज्यन्ते तान्यङ्गानि । तानि द्विविधानि
सिद्धरूपाणि क्रियारूपाणि चेति ।
तत्र सिद्धरूपाणि जातिद्रव्य
रूपाणि च द्विविधानि--गुणकर्माणि प्रधानकर्माणि चेति । एतान्येव सन्निप
[commentary]
लिङ्ग समाख्ययोर्विरोधे--भक्षानुवाकान्तर्गतानां 'अश्विनोस्त्वा बाहुभ्
सध्यास' मित्यादीनां समाख्यया प्राप्तं भक्षाङ्गत्वं बाधित्वा लिङ्गेन ग्रहणावेक्षणा
लिङ्ग समाख्य
विनियोगः ।
एवं वाक्यक्रमयोर्विरोधे-
सध्यास' मित्यादीनां समाख्यया प्रा
विनियोगः ।
एवं वाक्यक्रम योर्विरोधे-
भवति जायमानः' इति
तद्बाधित्वा परिवीतपदैकवाक्यत्वात् सवनीयपश्व
वाक्यसमाख्ययोर्विरोधे--ज्योतिष्टोमादिप्र
र्तृकत्वे प्राप्ते तद्बाधित्वा स्वर्गकामादिपदैकवाक्यत्वादर्थिमात्र
८१
एवं प्रकरण
ख्यया पुरोडाशमात्राङ्गत्वे प्राप्ते तद्बाधित्वा प्रकरणात् सर्वदर्श
नेकस्य शेषस्यैकशेषिणं प्रति विनियुज्यमानस्यापि प्रमाणान्युदाहरणीयानि, एतत्सर्
वार्तिकादौ सम्यङ्निरूपितं तत एवावगन्तव्यम् विस्तरभयात्तु नेह प्रत
नाह
3
एतत्सहकृतेन । श्रुत्यादिप्रमाणषट्कविशिष्टेन । समिदादिभिः । 'समिधो
यज
धिस्वरूपम्
म
ग्रन्थकारोऽप्यनुपदमेव । तथापि तैस्तैः प्रातिस्विकविधिभिः श्रुत्यादिसहकृतैः तत्र तत्र
विनियुक्तस्याङ्गकलापस्य प्रयोगविधिरनुष्ठापको भवतीत्याशयेनेदम् ।
>
★
जातिद्रव्य
एकस्वादिः,
वेति । तैः क्रियानिर्वृत्तिरूपदृष्टप्रयोजनस्यैव जननादिति भावः । क्रियारूपाणि विभजते-
क्रिया
मध्यमपदलोपिसमासः । एवं प्रधानकर्माणीत्यत्रापि । गुणकर्मणि द्रव्यस्य प्राधान्यं
कर्मणो गुणत्वम्, यथा 'व्
प्रधानकर्मणि कर्मणः प्राधान्यं द्रव्यस्य गुणत्वम्, यथा--प्रयाजादौ कर्मणः प्राधान्यं
आज्यादेस्तद
चिकीर्ष्यते तानि प्रधानभूतानि । द्रव्यस्य गुणभूतत्वात् । यैस्तु द्रव्यं चिकी-
ये
र्ष्यते गुणस्तत्र प्रतीयेत तस्य द्रव्यप्रधानत्वात्" इति । एतान्येवेति । यानि
क्रियारूपाणि गुणक
११मो० न्या०
P