2023-02-24 06:23:39 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
१७१
कयति —
पश्लोकयति-- कच्चित्सौम्येत्यादि । 'क
मरः । सौम्य अ
[
जनमुपेक्ष्य गन्तुं चण्डालानामिवाति
करुणामृतार्द्रचेतसां त्वादृशामिति व्यज्यते । व्यवसितम् अवश्यकर्त-
व्यत्वेनाङ्गीकृम् । इदम् अनन्तरप्रतिपादितम् । बन्धुकृत्यं सुहृद्भिर-
ष्ठातुं योग्यम्, आपदि शरणत्वेन तिष्ठत एव बन्धुत्वात् । प्रत्यादे-
याच्ञाया अवधीरणात् । हेतौ ल्यब्लोपे वा पञ्चमी; प्रत्यादेशं
व्
कृत्वेत्यर्थः । 'प्रत्यादेशो निराकृतिः' इत्यमरः । खलुः वाक्यालं-
कारे। भवतः अभिजनादिभिर्मान्यस्य तव । धीरतां निर्दयताम् ।
ना
कल्पयामि मनसा संभावयामि, तद्विषये मम संशय एव नास्तीत्यर्थः ।
=
नियोज्यस्यानुवादे हि नियोक्तुः संशयनिर्वृत्तिर्युक्ता । मम तूष्णीं-
भावे कथं सेति चेत्तत्रा
1
प्रसिद्धौ ; 'वर्षति वर्षासु निस्वनो मेघः' इत्यादिभिर्लोकसिद्धोऽयम-
अ
र्थः इत्यर्थः । प्रदिशसि प्रशस्तं ददासि, समये संभवित्वाद्दानस्य । या-
चितः तृष्णातिशयवशादाक्रन्दितेन प्रबोधितः, समासन्नवृष्टिसूचकत्वा
च्चातकरटितस्य । चातकेभ्य इति बहुवचनेन अनिर्वेदो ध्वन्यते।
अयमेव च
-
विशेषे । प्रणयिषु स्वाभिलषितं याचमानेषु । सतां फलानुमेयप्रार-
म्भाणां प्रकृत्या मितभाषिणां महापुरुषाणां । ईप्सितार्थक्रिया तेषामा-
प्तुमिष्टस्य प्रयोजनस्य करणम् । एवकारेण न तु फलशून्यो मृषा
गर्जिताडम्बर इति द्योत्यते । अर्थान्तरन्यासोऽलंकारः ॥ ४६ ॥