2023-02-17 12:54:47 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
१४८
मेघसंदेशे
पवन-
A
इति अनेन प्रकारेण निजकर्णरसायनायमानमन्नामसंकीर्तनपुरःसरं
कथित इत्यर्थः । 'वानरोऽहं महाभागे दूतो रामस्य धीमतः। राम-
नामाङ्कितं चेदं पश्य देव्यङ्गुलीयकम् ॥' इत्यादिवादिनम्,
तनयं पैतृकबलावलेपतृणीकृतदुर्लङ्घलङ्कादुर्ग स्वसमीपमागतं हनूम-
न्तम् । मैथिलीत्यनेन, न केवलं सीरध्वजस्यैव, किंतु मिथिलाभवा-
नामतीतानामागामिनां च राजर्षीणामतिपवित्रेण निजचरित्रेण पावनी
अलंकारभूता चेति ध्वन्यते । मैथिलीव वक्ष्येत्यनेन, यथा देवी
सीता बातात्मजं हर्षविस्मयस्नेहवहुमानविश्वासोत्कण्ठाशचलितहृदय-
मबलोकितवती, तथा त्वां महिनीति व्यज्यते । उपमानेन दुष्कर
विशुद्धशास्त्रो-
कार्यशक्तत्वम्, मित्रकार्येष्वनिर्वेदः, बन्धुजनानुरागः,
द्भासितप्रतिभाप्रसरत्वम् विजितेन्द्रियत्वं च मेघस्य, निजचरित्र-
निष्फलङ्कत्वम्, महाभिजनत्यम्, स्त्रीरत्नत्वं च नायिकायाः प्रकाश्यते ।
उन्मुखी उन्नमितबदना। उत्कण्ठोच्छुसितहृदया मद्वार्ताश्रवणौ-
त्सुक्पविकसितहृदया। उन्हसितं पूर्वसंकोचविरहादुलसितम्,
'सुग्गीअस्स वि दिअभं राइवसुंकअपडिमुञ्चणासन्तहं । अगणिअद-
इमुहृदप्पं णिब्बूदभरं व तक्खणं ऊससिअं॥' 'पूर्वापराधभीतस्य
कामस्योच्छुसितं मनः' इतिवत् । संभाव्य ' कल्याणी बत गाथेयं
लौकिकी प्रतिभाति मे । एति जीवन्तमानन्दो नरं वर्षशतादपि ॥ '
इत्यादिभिः प्रियवचनैरर्ष्यादिभिश्च संपूज्य । संभाव्य चैवेत्येवका-
रेण, तस्या दर्घसंभ्रमेऽप्युपचाराबधानं ध्वन्यते । अस्मात् उक्ताद्वच-
नात्। परम् अनन्तरं वक्ष्यमाणं मदीयं संदेशम्। अवहिता
एकाग्रचित्ता । सौम्पेति, शान्तात्मनस्तव दर्शने को नाम नाद्रियत
मेघसंदेशे
पवन-
A
इति अनेन प्रकारेण निजकर्णरसायनायमानमन्नामसंकीर्तनपुरःसरं
कथित इत्यर्थः । 'वानरोऽहं महाभागे दूतो रामस्य धीमतः। राम-
नामाङ्कितं चेदं पश्य देव्यङ्गुलीयकम् ॥' इत्यादिवादिनम्,
तनयं पैतृकबलावलेपतृणीकृतदुर्लङ्घलङ्कादुर्ग स्वसमीपमागतं हनूम-
न्तम् । मैथिलीत्यनेन, न केवलं सीरध्वजस्यैव, किंतु मिथिलाभवा-
नामतीतानामागामिनां च राजर्षीणामतिपवित्रेण निजचरित्रेण पावनी
अलंकारभूता चेति ध्वन्यते । मैथिलीव वक्ष्येत्यनेन, यथा देवी
सीता बातात्मजं हर्षविस्मयस्नेहवहुमानविश्वासोत्कण्ठाशचलितहृदय-
मबलोकितवती, तथा त्वां महिनीति व्यज्यते । उपमानेन दुष्कर
विशुद्धशास्त्रो-
कार्यशक्तत्वम्, मित्रकार्येष्वनिर्वेदः, बन्धुजनानुरागः,
द्भासितप्रतिभाप्रसरत्वम् विजितेन्द्रियत्वं च मेघस्य, निजचरित्र-
निष्फलङ्कत्वम्, महाभिजनत्यम्, स्त्रीरत्नत्वं च नायिकायाः प्रकाश्यते ।
उन्मुखी उन्नमितबदना। उत्कण्ठोच्छुसितहृदया मद्वार्ताश्रवणौ-
त्सुक्पविकसितहृदया। उन्हसितं पूर्वसंकोचविरहादुलसितम्,
'सुग्गीअस्स वि दिअभं राइवसुंकअपडिमुञ्चणासन्तहं । अगणिअद-
इमुहृदप्पं णिब्बूदभरं व तक्खणं ऊससिअं॥' 'पूर्वापराधभीतस्य
कामस्योच्छुसितं मनः' इतिवत् । संभाव्य ' कल्याणी बत गाथेयं
लौकिकी प्रतिभाति मे । एति जीवन्तमानन्दो नरं वर्षशतादपि ॥ '
इत्यादिभिः प्रियवचनैरर्ष्यादिभिश्च संपूज्य । संभाव्य चैवेत्येवका-
रेण, तस्या दर्घसंभ्रमेऽप्युपचाराबधानं ध्वन्यते । अस्मात् उक्ताद्वच-
नात्। परम् अनन्तरं वक्ष्यमाणं मदीयं संदेशम्। अवहिता
एकाग्रचित्ता । सौम्पेति, शान्तात्मनस्तव दर्शने को नाम नाद्रियत