• बोध/ mfn. knowing, understanding, AṣṭāvS. (cf. g. ज्वलादि)
• बोध/ m. waking, becoming or being awake, consciousness, AV.; MBh. &c.
• the opening of blossom, bloom, Cat.
• the taking effect (of spells; acc. with प्र-√ या, ‘to begin to take effect’), ib.
• exciting (a perfume), Var.
• perception, apprehension, thought, knowledge, understanding, intelligence, Kāv.; Rājat.; Pur.
• designation, Sāh.; Pāṇ. Sch.
• awakening, arousing, W.
• making known, informing, instructing, MW.
• Knowledge personified as a son of Buddhi, Pur.
• N. of a man, MārkP. (cf. Pāṇ. iv, 1, 107)
• pl. N. of a people, MBh.

• बोध
  m. (-धः)
  1. Wisdom, intellect.
  2. A wakening, arousing.
  E. बुध् to understand, aff. घञ् ।

• बोध a. Knowing, understanding.
  — धः [बुध्-भावे घञ्]
  1 Perception, knowledge, apprehension, observation, conception; बालामां सुखबोधाय T. S.
  2 Idea, thought.
  3 Understanding, intellect, intelligence, wisdom.
  4 Waking up, becoming awake, a waking state, consciouness.
  5 Opening, blooming, expanding.
  6 Instruction, advice, admonition.
  7 Awakening, rousing.
  8 An epithet, designation.
  9 N. of a district.
  Comp.
  — अतीत a. unknowable, incomprehensible.
  — कर a. one who teaches or informs. (
  — रः)
  1 a bard or minstrel who wakes up his master by singing appropriate songs in the morning.
  2 an instructor, a teacher.
  — गम्य a. intelligible.
  — पूर्व a. intentional, conscious; cf. अबोधपूर्व Ś. 5. 2.
  — वासरः the eleventh day in the bright half of Kārtika when Vishṇu is supposed to rise from his four months' sleep; see Me. 110, and प्रबोधिनी.

• बोध पु° बुध—भावे घञ् ।
  १ ज्ञाने त्रिका° ।
  २ ज्ञागरे च
  ३ देशभेदे भा° भी° ९ अ° ।

• बोधः¦, पुं, (बोधनमिति । बुध् + भावे घञ् ।) ज्ञानम् । इति त्रिकाण्डशेषः ॥ (यथा मार्क- ण्डेये । २६ । १ । “वर्द्धमानं सुतं सा तु राजपत्नी दिने दिने । तमुल्लापादिना बोधमनयन्निर्ममात्मकम् ॥” अयं हि बुद्धेर्जातः । तथाहि मार्कण्डेये । ५० । २७ । “बोधं बुद्धिस्तथा लज्जा विनयं वपुरात्मजम् । व्यवसायं प्रजज्ञे वै क्षेमं शान्तिरसूयत ॥” ऋषिविशेषः । यथा मार्कण्डेये । ७६ । २८ ॥ “तयात्र मुक्तो हैमिन्या गृहीत्वा च सुतञ्च सा । बोधस्य द्विजमुख्यस्य गृहे नीतवती पुनः ॥” सूर्य्यरूपभेदः । यथा, मार्कण्डेये । १०१ । १९ । “बोधश्चावगतिश्चैव स्मृतिर्विज्ञानमेव च । इत्येतानीह रूपाणि तस्य रूपस्य भास्वतः ॥” जागरणकालः । चैतन्यम् । यथा, मार्क- ण्डेये । ८१ । ६७ । “प्रबोधञ्च जगत्स्वामी नीयतामच्युतो लघु । बोधश्च क्रियतामस्य हन्तुमेतौ महासुरौ ॥”)

No results found.

• बोधः पुं* [ बुध्+घञ्]
  प्रत्यक्ष ज्ञान, जानकारी, समझ, आलोचना, विचार, बालानां सुखबोधाय तर्क*
  विचार, चिन्तन
  समझ, प्रतिभा, प्रज्ञा, बुद्धिमत्ता
  जागना, जागरूक होना, जागर्ति की स्थिति, चेतावनी
  खिलना, फ़ूलना, फैलना
  शिक्षण, परामर्श, चेतावनी
  जगाना, उठाना
  उपाधि, पद

बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ವಿವೇಕ/ಜ್ಞಾನ/ತಿಳಿವಳಿಕೆ/ಅರಿವು
प्रयोगाः - "बालानां सुखबोधाय क्रियते तर्कसङ्ग्रहः" ।
"अधीतिबोधाचरणप्रचारणैर्दशाश्चतस्रः प्रणयन्नुपाधिभिः"
उल्लेखाः - त० सं० । नैष० ।
बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು/ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಗ್ರಹಿಸುವುದು
बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರುವುದು/ಜಾಗೃತಿ/ಎಚ್ಚೆತ್ತಿರುವುದು
बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ಚೈತನ್ಯ
बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ಉಪದೇಶಿಸುವುದು/ಬುದ್ಧಿವಾದ/ಸಲಹೆ
बोध
पदविभागः - पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - ಶಿಕ್ಷಣ/ ಬೊಧನೆ