This page has not been fully proofread.

स्तोत्रभाष्यम् ।
 
हिरण्यगर्भो भूगर्भो
 
माधवो मधुसूदनः ॥ २१ ॥
 
सर्वभूतनियन्तृत्वान् ईशानः । प्राणान् ददाति चेष्ट्रय-
तीति प्राणदः, ' को ह्येवान्यात्क: प्राण्यात्' इति श्रुतः ।
यद्वा, प्राणान् कालात्मना द्यति खण्डयतीति, प्राणान् दाप-
यति शोधयतीति वा, प्राणान् दाति लुनातीति वा,
प्राणदः । प्राणितीति प्राणः क्षेत्रज्ञः परमात्मा
 
6
 
'प्राणस्य प्राणम्' इति श्रुतेः मुख्यप्राणो वा । वृद्धतमो
 
ज्येष्ठः 'ज्य च' इत्यधिकारे वृद्धस्य च' इति वृद्धशब्दस्य
 
·
 
,
 
ज्यादेशविधानात् । प्रशस्यतमः श्रेष्टः,
 
प्रशस्यस्य श्रः
इति श्रादेशविधानात् । 'प्राणो वाव ज्येष्ठश्च श्रेष्ठश्च इति
श्रुतेः मुख्यप्राणो वा. 'श्रेष्ठ' इत्यधिकरणसिद्धत्वात् ।
सर्वकारणत्वाद्वा ज्येष्ठः । सर्वातिशयत्वाद्वा श्रेष्ठः । ईश्व-
रत्वेन सर्वासां प्रजानां पतिः प्रजापतिः । हिरण्मयाण्डान्त-
वर्तित्वात् हिरण्यगर्भो ब्रह्मा विरिञ्चिः तदात्मा,
गर्भः समवर्तताग्रे' इति श्रुतेः । भूः गर्भे यस्य सः
मायाः श्रियाः धवः पतिः माधवः ; मधुविद्यावबोध्यत्वाद्वा ।
'मौनाद्ध्यानाञ्च योगाच विद्धि भारत माधवम्' इति व्यास-
6
 
हिरण्य-
भूगर्भः ।
 
6