2023-04-01 14:05:58 by Vidyadhar Bhat
This page has not been fully proofread.
नखप्रक्षालनजले गङ्गारूपे लग्नाः तेषां नखानां कान्तिलेश-
कणिका: जलधिं प्रविष्टाः समुद्रं प्राप्ताः ता एव कणिका:
तस्य जलधेर्मथनेन घनीभवन्त्यः सान्द्रतां प्राप्ताः नूनं
समुद्रसंबन्धिनो नवनीतस्य चन्द्रस्य पदं प्राप्ताः चन्द्र-
रूपेण परिणता इत्यर्थः । अत्र भगवत्पादाम्बुजक्षालनतो-
वरूपायां दिव्यसरिति अलक्तकरसादिवल्लमानां तया सह्
ह
समुद्रं प्रविष्टानां तन्नखकान्तिलेशकणिकानां परिणामतया सं-
भाव्यमानेन समुद्रनवनीतपदवाच्येन चन्द्रेण कार्येण तन्नख-
कान्त्युत्कर्षः प्रतीयते । तद्वेतुनखकान्त्युत्कर्ष इत्यर्थः अत्रा-
प्रस्तुतप्रशंसा स्वरूपोत्प्रेक्षा च । 'समुद्रनवनीतं स्याञ्श्चन्द्रः
'
इति नानार्थरत्नमाला ॥ ५३ ॥
।
अथ क्रमेणजाज द्यवयववर्णनानि -
--
सव्यापसव्यशरमोक्षकृतीक्षुधन्वा
जो तब स्वशरधी इति संदिहान: ।
आलोकतेऽकि कटकोद्गत रुक्छ लेन
न्यस्याभितो निजशराननुरूपभावम् ॥
सव्यापसव्यशरमोक्षकृती अर्जुन इबव सव्यभागेन अपस-
व्यभागेन च शराणां मोक्षे कृती पदुः अत एव इषुधिद्वय-
कणिका: जलधिं प्रविष्टाः समुद्रं प्राप्ताः ता एव कणिका:
तस्य जलधेर्मथनेन घनीभवन्त्यः सान्द्रतां प्राप्ताः नूनं
समुद्रसंबन्धिनो नवनीतस्य चन्द्रस्य पदं प्राप्ताः चन्द्र-
रूपेण परिणता इत्यर्थः । अत्र भगवत्पादाम्बुजक्षालनतो-
वरूपायां दिव्यसरिति अलक्तकरसादिवल्लमानां तया स
समुद्रं प्रविष्टानां तन्नखकान्तिलेशकणिकानां परिणामतया सं-
भाव्यमानेन समुद्रनवनीतपदवाच्येन चन्द्रेण कार्येण तन्नख-
कान्त्युत्कर्षः प्रतीयते । तद्वेतुनखकान्त्युत्कर्ष इत्यर्थः अत्रा-
प्रस्तुतप्रशंसा स्वरूपोत्प्रेक्षा च । 'समुद्रनवनीतं स्या
इति नानार्थरत्नमाला ॥ ५३ ॥
।
अथ क्रमेण
सव्यापसव्यशरमोक्षकृतीक्षुधन्वा
जो तब स्वशरधी इति संदिहान: ।
आलोकतेऽ
न्यस्याभितो निजशराननुरूपभावम् ॥
सव्यापसव्यशरमोक्षकृती अर्जुन इ
व्यभागेन च शराणां मोक्षे कृती पदुः अत एव इषुधिद्वय-