This page has been fully proofread once and needs a second look.

श्रीविवेकचूडामणिः सव्याख्यः
 
परमागतिः । कषाये कर्मभिः पक्वे ततो ज्ञानं प्रवर्तते " इतिप्रमाणानु-

सारेण विशुद्धा नष्टरागद्वेषादि-सकलविधदोषा बुद्धिः यस्य तस्य विशुद्ध-

बुद्धेः। परमात्मवेदनं अभेदेन परमात्मसाक्षात्कारः । तेनैव परमात्म-

वेदनेनैव संसारसमूलनाशः समूलं नाशः समूलनाशः संसारस्य समूलनाशः

संसारसमूलनाशः । अज्ञानादिदुःखान्तस्य बन्धस्य अत्यन्तमुच्छेद इत्यर्थः
 
॥१५०॥
 
"
 

 
"विवेकविज्ञानमहासिने "त्यत्र विवेकजन्यं विज्ञानमित्युक्तम्

'तयोर्विवेकः कथमेतदुच्यता " इति पूर्वं शिष्येण पृष्टं च । पूर्व स्थूलसूक्ष्म-

कारणशरीराणां सामान्यतः कथनेन संगृहीतं तद्विस्तरेण प्रपंचयितुं

समारभते । कोशैरित्यादिना ।
 
(6
 

 
कोशैरन्नमयाद्यैः पंचभिरात्मा न संवृतो भाति ।

निजशक्ति-समुत्पन्नैः शैवलपटलैरिवांबु वापीस्थम् ॥ १५१॥
 

 
"सलिल एको द्रष्टा" इत्यादिश्रुतिभिः निर्मलजलवत्स्वच्छस्य आत्मनः

स्फुटतया कुतो न भानमिति शंकायां तत्रापि तदेव जलं दृष्टान्तयन्

स्फुटाभानहेतुमाह कोशैरिति । निजशक्तिसमुत्पन्नैः निजा स्वकीया

स्वस्मिन्कल्पिता अविद्या तया समुत्पन्नैः जातैः अन्नमयाद्यैः वक्ष्यमाणैः

पंचभिः कोशैः असेः कोशवत्स्थितैः आवरकैः आनन्दमयान्तैः । स्वोपलब्धि-

प्रतिबन्धकोपलब्धि-विषयैः संवृतः आवृतः आत्मा न भाति न विविक्ततया

स्फुटं भासते। तत्र दृष्टान्तः निजशक्तिसमुत्पन्नैः जलगत-द्रवत्वधर्म-

समुत्पन्नैः । शैवलपटलै: शैवालपंक्तिभिः । वापीस्थं अंब्विव । यथा

वापीगतं जलं तत एव जातैः शैवालैः संवृतं आच्छादितं न स्फुटतया

भाति तथा इत्यर्थः ॥ १५१ ॥
 

 
दृष्टान्ते स्फुटभाने हेतुमाह । तच्छेछैवालेति ।
 

 
तच्छेछैवालापनये सम्यक्सलिलं प्रतीयते शुद्धम् ।

तृष्णासंतापहरं सद्यस्सौख्य-प्रदं परं पुंसाम् ॥ १५२॥
 

 
तत् आवरकं यच्छेछैवालं तस्यापनये सम्यगपसारणे शुद्धं निर्मलं
 

सलिलं सम्यक् अप्रतिबन्धं प्रतीयते । ततः फलमाह तृष्णासंतापहरं,