This page has been fully proofread once and needs a second look.

೫೮
 
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
ಶುದ್ಧಾದ್ವಯಬ್ರಹ್ಮ-ವಿಬೋಧ-ನಾಶ್ಯಾ

ಸರ್ಪಭ್ರಮೋ ರಜ್ಜುವಿವೇಕತೋ ಯಥಾ ।

ರಜಸ್ತಮಃಸತ್ತ್ವಮಿತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾ
 

ಗುಣಾಸ್ತದೀಯಾಃ ಪ್ರಥಿತೈಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯೈಃ ॥ ೧೧೦ ॥
 
[೧೧೦
 

 
ರಜ್ಜು -ವಿವೇಕತಃ-=ಹಗ್ಗವೆಂಬ ವಿವೇಕದಿಂದ, ಸರ್ಪಭ್ರಮಃ =ಸರ್ಪಭ್ರಾಂತಿಯು
,
ಯಥಾ [ನಶ್ಯತಿ] = ಹೇಗೆ ([ನಾಶವಾಗುವುದೊ] [ತಥಾ ಮಾಯಾ -= ಹಾಗೆಯೇ

ಮಾಯೆಯು] ಶುದ್ಧ -ಅದ್ವಯಬ್ರಹ್ಮ- ವಿಬೋಧ-ನಾಶ್ಯಾ -= ಶುದ್ಧವೂ ಅದ್ವೀತಿ
-
ಯವೂ ಆದ ಪರಬ್ರಹ್ಮದ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ನಾಶವಾಗತಕ್ಕದ್ದು ; ತದೀಯಾಃ = ಆ

ಮಾಯೆಯ ಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ, ರಜ-ತಮಃ- ಸತ್ತ್ವಮಿತಿ -= ರಜಸ್ಸು ತಮಸ್ಸು

ಸತ್ತ್ವ ಎಂಬ, ಗುಣಾಃ = ಗುಣಗಳು, ಪ್ರಥಿತೈಃ = ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವ, ಸ್ವಕಾರ್ಯ =
ಯೈಃ =
ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ, ಪ್ರಸಿದ್ಧಾಃ -= ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.
 

 
೧೧೦. "'ಇದು ಹಾವು' ಎಂಬ ಭ್ರಾಂತಿಯು 'ಇದು ಹಗ್ಗ' ಎಂಬ

ವಿವೇಕದಿಂದ ಹೇಗೆ ನಾಶವಾಗುವುದೊ ಹಾಗೆ ಶುದ್ಧವೂ ಅದ್ವಿತೀಯವೂ

ಆದ ಪರಬ್ರಹ್ಮದ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಈ (ಮಾಯೆಯು) ನಾಶವಾಗುವುದು.

ಸತ್ತ್ವ ರಜಸ್ಸು ತಮಸ್ಸು ಎಂಬ ಆ ಮಾಯೆಯ ಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ ಗುಣಗಳು

ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದಲೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.
 
[^]
 
[^೧]
ಗುಣಗಳು ನಮಗೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಲ್ಲದುದರಿಂದ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವ ಕಾರ್ಯಗಳ

ಮೂಲಕವೇ ಅವುಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.]
 

 
ವಿಕ್ಷೇಪಶಕ್ತಿತೀ ರಜಸಃ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಿಕಾ

ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಕೃಸೃತಾ ಪುರಾಣೀ ।

ರಾಗಾದಯೋsಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಭವಂತಿ ನಿತ್ಯಂ
 

ದುಃಖಾದಯೋ ಯೇ ಮನಸೋ ವಿಕಾರಾಃ ॥೧೧೧
 

 
ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಿಕಾ-=ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾದ, ವಿಕ್ಷೇಪಶಕ್ತಿಃ- =ವಿಕ್ಷೇಪಶಕ್ತಿಯು, ರಜಸಃ =

ರಜಸ್ಸಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಯತಃ = ಯಾವುದರಿಂದ, ಪುರಾಣಿ -ಣೇ = ಪುರಾತನವಾದ, ಪ್ರವೃತ್ತಿ
ತಿಃ=
ಪ್ರವೃತ್ತಿಯು ಪ್ರಕೃ, ಪ್ರಸೃತಾ = ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವುದೊ; ಮನಸಃ = ಮನಸ್ಸಿನ, ರಾಗಾ
-
ದಯಃ = ರಾಗವೇ ಮೊದಲಾದ, ದುಃಖಾದಯಃ = ದುಃಖವೇ ಮೊದಲಾದ, ಯೇ

ವಿಕಾರಾಃ = ಯಾವ ವಿಕಾರಗಳೊ [ಅವು], ಅಸ್ಯಾಃ = ಇದರಿಂದ, ನಿತ್ಯಂ -= ಯಾವಾ
.
-
ಗಲೂ, ಪ್ರಭವಂತಿ = ಉಂಟಾಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.