2023-02-20 15:03:51 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
೧೦೩]
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
ಮಕತನ ಮೊದಲಾದುವು ಕಿವಿಯೇ ಮೊದಲಾದುವುಗಳ ಧರ್ಮವೇ
ಹೊರತು ಜ್ಞಾತೃವಾದ ಆತ್ಮನ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲ.
೫೩.
[೧ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಚಿದಾತ್ಮನಿಗೆ ಈ ಧರ್ಮಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. 'ಸರ್ವಲೋ ಕದ
ಕಣ್ಣಾದ ಸೂರ್ಯನು ಹೇಗೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯವಾದ ದೋಷ
ಗಳಿಂದ ಅಪ್ತನಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಹಾಗೆಯೇ ಏಕನಾದ ಸರ್ವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಂತರಾತ್ಮನು
ಲೋಕದ ದುಃಖದಿಂದ ಅಪ್ತನಾಗುವುದಿಲ್ಲ' ಸೂರ್ಯೋ ಯಥಾ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ
ಚಕ್ಷುರ್ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಚಾಕು ರ್ಬಾಹದೋಷ್ಟೆಃ । ಏಕಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಭೂ
ತಾಂತರಾತ್ಮಾನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಲೋಕದುಃಖೇನ ಬಾಹ್ಯಃ । (ಕರ ಉ. ೨. ೫. ೧೧).]
ಉಚ್ಛಾಸ-ನಿಃಶ್ವಾಸ-ವಿಜೃಂಭಣ-ಕ್ಷುತ್-
ಪ್ರಂದನಾದುತ ಮಣಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಪ್ರಾಣಾದಿ-ಧರ್ಮಾಣಿ ವದಂತಿ ತಜ್ಞಾ
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಧರ್ಮಾವಶನಾಪಿಪಾಸೇ ॥ ೧೦೨ ।
ಉಚ್ಛಾಸ- ನಿಃಶ್ವಾಸ- ವಿಜೃಂಭಣ- ಕ್ಷುತ್ - ಪ್ರಸ್ಯಂದನಾದಿ - ಉತ್ಕ
ಮಣಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ = ಉಚ್ಛಾಸ ನಿಃಶ್ವಾಸ ಆಕಳಿಕೆ ಸೀನು ಸ್ರಾವ ಶರೀರ
ವನ್ನು ಬಿಡುವುದು ಮೊದಲಾದ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ತಜ್ಞಾಃ - ಪ್ರಾಣವಿದರು ಪ್ರಾಣಾದಿ-
ಧರ್ಮಾಣಿ = ಪ್ರಾಣವೇ ಮೊದಲಾದುವುಗಳ ಧರ್ಮಗಳೆಂದು ವದಂತಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ;
ಅಶನಾ- ಪಿಪಾಸೇ-ಹಸಿವು ಬಾಯಾರಿಕೆಗಳು ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಾಣದ ಧರ್ಮ ಧರ್ಮ
ಗಳು.
೧೦೨, ಉಚ್ಚಾಸ ನಿಃಶ್ವಾಸ ಆಕಳಿಕೆ ಸೀನು ಸ್ರಾವ ಶರೀರತ್ಯಾಗ-
ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣವಿದರು ಪ್ರಾಣವೇ ಮೊದಲಾದುವು
ಗಳ ಧರ್ಮಗಳೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹಸಿವುಬಾಯಾರಿಕೆಗಳೂ ಪ್ರಾಣದ
ಧರ್ಮಗಳು.
ಅಂತಃಕರಣಮೇತೇಷು ಚಕ್ಷುರಾದಿಷು ವರ್ಷಣಿ ।
ಅಹಮಿತ್ಯಭಿಮಾನೇನ ತಿಷ್ಯತ್ಯಾಭಾಸತೇಜಸಾ
H ೧೦೩ !!
ಅಂತಃಕರಣಂ ಅಂತಃಕರಣವು ಏತೇಷು ಚಕ್ಷುರಾದಿಷ್ಟು-ಈ ಚಕ್ಷು
ಮೊದಲಾದುವುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವರ್ಷಣಿ [ಚ] = [ಮತ್ತು] ಶರೀರದಲ್ಲಿಯೂ ಅಹಮ್
ಇತಿ … 'ನಾನು'
ಎಂಬ ಅಭಿಮಾನೇನ ಅಭಿಮಾನದಿಂದ ಆಭಾಸತೇಜಸಾ =
ಆತ್ಮನ ಪ್ರತಿಚ್ಛಾಯೆಯೊಂದಿಗೆ ತಿಪತಿ - ಇರುತ್ತದೆ.
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
ಮಕತನ ಮೊದಲಾದುವು ಕಿವಿಯೇ ಮೊದಲಾದುವುಗಳ ಧರ್ಮವೇ
ಹೊರತು ಜ್ಞಾತೃವಾದ ಆತ್ಮನ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲ.
೫೩.
[೧ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಚಿದಾತ್ಮನಿಗೆ ಈ ಧರ್ಮಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. 'ಸರ್ವಲೋ ಕದ
ಕಣ್ಣಾದ ಸೂರ್ಯನು ಹೇಗೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯವಾದ ದೋಷ
ಗಳಿಂದ ಅಪ್ತನಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಹಾಗೆಯೇ ಏಕನಾದ ಸರ್ವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಂತರಾತ್ಮನು
ಲೋಕದ ದುಃಖದಿಂದ ಅಪ್ತನಾಗುವುದಿಲ್ಲ' ಸೂರ್ಯೋ ಯಥಾ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ
ಚಕ್ಷುರ್ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಚಾಕು ರ್ಬಾಹದೋಷ್ಟೆಃ । ಏಕಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಭೂ
ತಾಂತರಾತ್ಮಾನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಲೋಕದುಃಖೇನ ಬಾಹ್ಯಃ । (ಕರ ಉ. ೨. ೫. ೧೧).]
ಉಚ್ಛಾಸ-ನಿಃಶ್ವಾಸ-ವಿಜೃಂಭಣ-ಕ್ಷುತ್-
ಪ್ರಂದನಾದುತ ಮಣಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಪ್ರಾಣಾದಿ-ಧರ್ಮಾಣಿ ವದಂತಿ ತಜ್ಞಾ
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಧರ್ಮಾವಶನಾಪಿಪಾಸೇ ॥ ೧೦೨ ।
ಉಚ್ಛಾಸ- ನಿಃಶ್ವಾಸ- ವಿಜೃಂಭಣ- ಕ್ಷುತ್ - ಪ್ರಸ್ಯಂದನಾದಿ - ಉತ್ಕ
ಮಣಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ = ಉಚ್ಛಾಸ ನಿಃಶ್ವಾಸ ಆಕಳಿಕೆ ಸೀನು ಸ್ರಾವ ಶರೀರ
ವನ್ನು ಬಿಡುವುದು ಮೊದಲಾದ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ತಜ್ಞಾಃ - ಪ್ರಾಣವಿದರು ಪ್ರಾಣಾದಿ-
ಧರ್ಮಾಣಿ = ಪ್ರಾಣವೇ ಮೊದಲಾದುವುಗಳ ಧರ್ಮಗಳೆಂದು ವದಂತಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ;
ಅಶನಾ- ಪಿಪಾಸೇ-ಹಸಿವು ಬಾಯಾರಿಕೆಗಳು ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಾಣದ ಧರ್ಮ ಧರ್ಮ
ಗಳು.
೧೦೨, ಉಚ್ಚಾಸ ನಿಃಶ್ವಾಸ ಆಕಳಿಕೆ ಸೀನು ಸ್ರಾವ ಶರೀರತ್ಯಾಗ-
ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣವಿದರು ಪ್ರಾಣವೇ ಮೊದಲಾದುವು
ಗಳ ಧರ್ಮಗಳೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹಸಿವುಬಾಯಾರಿಕೆಗಳೂ ಪ್ರಾಣದ
ಧರ್ಮಗಳು.
ಅಂತಃಕರಣಮೇತೇಷು ಚಕ್ಷುರಾದಿಷು ವರ್ಷಣಿ ।
ಅಹಮಿತ್ಯಭಿಮಾನೇನ ತಿಷ್ಯತ್ಯಾಭಾಸತೇಜಸಾ
H ೧೦೩ !!
ಅಂತಃಕರಣಂ ಅಂತಃಕರಣವು ಏತೇಷು ಚಕ್ಷುರಾದಿಷ್ಟು-ಈ ಚಕ್ಷು
ಮೊದಲಾದುವುಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವರ್ಷಣಿ [ಚ] = [ಮತ್ತು] ಶರೀರದಲ್ಲಿಯೂ ಅಹಮ್
ಇತಿ … 'ನಾನು'
ಎಂಬ ಅಭಿಮಾನೇನ ಅಭಿಮಾನದಿಂದ ಆಭಾಸತೇಜಸಾ =
ಆತ್ಮನ ಪ್ರತಿಚ್ಛಾಯೆಯೊಂದಿಗೆ ತಿಪತಿ - ಇರುತ್ತದೆ.