2023-03-15 16:59:40 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
೫೭೩. ಪ್ರಲಯವೂ ಇಲ್ಲ, ಉತ್ಪತ್ತಿಯೂ ಇಲ್ಲ; ಬದ್ಧನೂ ಇಲ್ಲ,
ಸಾಧಕನೂ ಇಲ್ಲ; ಮುಮುಕ್ಷುವೂ ಇಲ್ಲ, ಮುಕ್ತನೂ ಇಲ್ಲ; ಹೀಗೆ ಇದು
ಪರಮಾರ್ಥವು.[^೧]
[ಇದರ ಮೂಲವನ್ನು ಅಮೃತಬಿಂದೂಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೂ (೧೦) ಮಾಂಡೂಕ್ಯ-
ಕಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ (೨, ೩೨) ನೋಡಬಹುದು.
[^೧] ಯಾವಾಗದೈದ್ವೈತವು ಅಸತ್ಯವೆಂದೂ ಅತ್ಮನೊಬ್ಬನೇ ಪರಮಾರ್ಥವೆಂದೂ ನಿಷ್ಕ-
ರ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತೋ ಆಗ ಸಮಸ್ತ ವ್ಯವಹಾರವೂ ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯವೆಂದು ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಕಲನಿಗಮ-ಚೂಡಾ-ಸ್ವಾಂತ-ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪಂ
ಪರಮಿದಮತಿಗುಹ್ಯಂ ದರ್ಶಿತಂ ತೇ ಮಯಾಽದ್ಯ ।
ಅಪಗತ-ಕಲಿದೋಷಂ ಕಾಮ-ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಂ
ಸ್ವಸುತವದಸಕೃತ್ತ್ವಾಂ ಭಾವಯಿತ್ವಾ ಮುಮುಕ್ಷುಮ್ ॥ ೫೭೪ ॥
ಅಪಗತ-ಕಲಿದೋಷಂ = ಕಲಿದೋಷಗಳಿಲ್ಲದ, ಕಾಮ-ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಂ =
ಕಾಮವಿಲ್ಲದ ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ, ಮುಮುಕ್ಷು = ಮುಮುಕ್ಷುವಾದ, ತ್ವಾಂ = ನಿನ್ನನ್ನು,
ಸ್ವ-ಸುತವತ್ = ನನ್ನ ಮಗನಂತೆ, ಭಾವಯಿತ್ವಾ = ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡು, ಸಕಲ-ನಿಗಮ-
ಚೂಡಾ-ಸ್ವಾಂತ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ರೂಪಂ = ಸಕಲ ಶ್ರುತಿಗಳ ಶಿರಸ್ಸಾದ ವೇದಾಂತದಲ್ಲಿರುವ
ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪವಾದ, ಪರಂ = ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ, ಇದಮ್ ಅತಿಗುಹ್ಯಂ = ಈ ಅತ್ಯಂತ
ರಹಸ್ಯವು, ತೇ = ನಿನಗೆ, ಅದ್ಯ= ಈಗ, ಮಯಾ = ನನ್ನಿಂದ, ಅಸಕೃತ್ - ಪುನಃ
ಪುನಃ, ದರ್ಶಿತಂ = ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
೫೭೪. ಕಲಿದೋಷಗಳಿಲ್ಲದ, ಕಾಮವಿಲ್ಲದ ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ, ಮುಮುಕ್ಷು-
ವಾದ ನಿನ್ನನ್ನು ನನ್ನ ಮಗನೆಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡು ಶ್ರುತಿಶಿರಸ್ಸಾದ ವೇದಾಂತ-
ದಲ್ಲಿರುವ ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠವೂ ಆದ ಈ ರಹಸ್ಯವನ್ನು[^೧] ನಿನಗೆ ಇಂದು
ಪುನಃ ಪುನಃ ಉಪದೇಶಿಸಿರುತ್ತೇನೆ.
[ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯನ ಉಪದೇಶವು ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.
[^೧] ಅಲ್ಪಮತಿಗಳು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟರೂ ಲಭಿಸದ ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮವಿವೇಕವೆಂಬ ರಹಸ್ಯ-
ವನ್ನು, ಇದೇ ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ.]
ಇತಿ ಶ್ರುತ್ವಾ ಗುರೋರ್ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಶ್ರಯೇಣ ಕೃತಾನತಿಃ ।
ಸ ತೇನ ಸಮನುಜ್ಞಾತೋ ಯಯೌ ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬಂಧನಃ ॥ ೫೭೫ ॥
ಇತಿ = ಹೀಗೆ, ಗುರೋಃ = ಗುರುವಿನ, ವಾಕ್ಯಂ = ವಾಕ್ಯವನ್ನು, ಶ್ರುತ್ವಾ = ಕೇಳಿ
ಪ್ರಶ್ರಯೇಣ = ನಮ್ರಭಾವದಿಂದ, ಕೃತಾನತಿಃ = ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿದವನಾಗಿ, ತೇನ =
ಸಾಧಕನೂ ಇಲ್ಲ; ಮುಮುಕ್ಷುವೂ ಇಲ್ಲ, ಮುಕ್ತನೂ ಇಲ್ಲ; ಹೀಗೆ ಇದು
ಪರಮಾರ್ಥವು.[^೧]
[ಇದರ ಮೂಲವನ್ನು ಅಮೃತಬಿಂದೂಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೂ (೧೦) ಮಾಂಡೂಕ್ಯ-
ಕಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ (೨, ೩೨) ನೋಡಬಹುದು.
[^೧] ಯಾವಾಗ
ರ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತೋ ಆಗ ಸಮಸ್ತ ವ್ಯವಹಾರವೂ ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯವೆಂದು ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಕಲನಿಗಮ-ಚೂಡಾ-ಸ್ವಾಂತ-ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪಂ
ಪರಮಿದಮತಿಗುಹ್ಯಂ ದರ್ಶಿತಂ ತೇ ಮಯಾಽದ್ಯ ।
ಅಪಗತ-ಕಲಿದೋಷಂ ಕಾಮ-ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಂ
ಸ್ವಸುತವದಸಕೃತ್ತ್ವಾಂ ಭಾವಯಿತ್ವಾ ಮುಮುಕ್ಷುಮ್ ॥ ೫೭೪ ॥
ಅಪಗತ-ಕಲಿದೋಷಂ = ಕಲಿದೋಷಗಳಿಲ್ಲದ, ಕಾಮ-ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಂ =
ಕಾಮವಿಲ್ಲದ ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ, ಮುಮುಕ್ಷು = ಮುಮುಕ್ಷುವಾದ, ತ್ವಾಂ = ನಿನ್ನನ್ನು,
ಸ್ವ-ಸುತವತ್ = ನನ್ನ ಮಗನಂತೆ, ಭಾವಯಿತ್ವಾ = ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡು, ಸಕಲ-ನಿಗಮ-
ಚೂಡಾ-ಸ್ವಾಂತ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ರೂಪಂ = ಸಕಲ ಶ್ರುತಿಗಳ ಶಿರಸ್ಸಾದ ವೇದಾಂತದಲ್ಲಿರುವ
ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪವಾದ, ಪರಂ = ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ, ಇದಮ್ ಅತಿಗುಹ್ಯಂ = ಈ ಅತ್ಯಂತ
ರಹಸ್ಯವು, ತೇ = ನಿನಗೆ, ಅದ್ಯ= ಈಗ, ಮಯಾ = ನನ್ನಿಂದ, ಅಸಕೃತ್ - ಪುನಃ
ಪುನಃ, ದರ್ಶಿತಂ = ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
೫೭೪. ಕಲಿದೋಷಗಳಿಲ್ಲದ, ಕಾಮವಿಲ್ಲದ ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ, ಮುಮುಕ್ಷು-
ವಾದ ನಿನ್ನನ್ನು ನನ್ನ ಮಗನೆಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡು ಶ್ರುತಿಶಿರಸ್ಸಾದ ವೇದಾಂತ-
ದಲ್ಲಿರುವ ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠವೂ ಆದ ಈ ರಹಸ್ಯವನ್ನು[^೧] ನಿನಗೆ ಇಂದು
ಪುನಃ ಪುನಃ ಉಪದೇಶಿಸಿರುತ್ತೇನೆ.
[ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯನ ಉಪದೇಶವು ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.
ವನ್ನು, ಇದೇ ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ.]
ಇತಿ ಶ್ರುತ್ವಾ ಗುರೋರ್ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಶ್ರಯೇಣ ಕೃತಾನತಿಃ ।
ಸ ತೇನ ಸಮನುಜ್ಞಾತೋ ಯಯೌ ನಿರ್ಮುಕ್ತ-ಬಂಧನಃ ॥ ೫೭೫ ॥
ಇತಿ = ಹೀಗೆ, ಗುರೋಃ = ಗುರುವಿನ, ವಾಕ್ಯಂ = ವಾಕ್ಯವನ್ನು, ಶ್ರುತ್ವಾ = ಕೇಳಿ
ಪ್ರಶ್ರಯೇಣ = ನಮ್ರಭಾವದಿಂದ, ಕೃತಾನತಿಃ = ನಮಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿದವನಾಗಿ, ತೇನ =