2023-03-18 11:18:42 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ರೂಪನೂ ಆನಂದಸ್ವರೂಪನೂ ಆತ್ಮನೂ ಆದ ತನಗೆ ಏನೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಇವನು ಮರದ ಹಾಗೆ ಅವಿನಾಶಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನ ಇತ್ಯಾತ್ಮಲಕ್ಷಣಂ ಸತ್ಯ ಸೂಚಕಮ್ ।
ಅನೂದ್ಯೌಪಾಧಿಕಸ್ಯೈವ ಕಥಯಂತಿ ವಿನಾಶನಮ್ ॥ ೫೬೦ ॥
ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನಃ = ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನು, ಇತಿ = ಎಂದು, ಸತ್ಯಸೂಚಕಂ = ಸತ್ಯ-
ವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ, ಆತ್ಮಲಕ್ಷಣಂ = ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪವನ್ನು, ಅನೂದ್ಯ = ಅನುವಾದ
ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಔಪಾಧಿಕಸ್ಯ ಏವ = ಉಪಾಧಿಸಂಬಂಧವಾದ ರೂಪಕ್ಕೇ, ವಿನಾಶನಂ =
ನಾಶವನ್ನು, ಕಥಯಂತಿ = [ಶ್ರುತಿಗಳು] ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ.
೫೬೦. 'ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನು'[^೧] ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಆತ್ಮ-
ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅನುವಾದಮಾಡಿಕೊಂಡು ಉಪಾಧಿಸಂಬಂಧವಾದ ರೂಪವು[^೨]
ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆಂದು (ಶ್ರುತಿಗಳು) ಹೇಳುತ್ತವೆ.
[^೧] 'ಹೇಗೆ ಉಪ್ಪಿನ ಗಟ್ಟಿಯು ಒಳಗಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿಲ್ಲದೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮರಸ-
ವಾಗಿರುವುದೋ ಹಾಗೆಯೇ, ಎಲೆ ಮೈತ್ರೇಯಿ, ಈ ಆತ್ಮನು ಒಳಗಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿಲ್ಲದೆ
ಪೂರ್ಣವಾದ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನಾಗಿರುವನು. (ಆತ್ಮನ ಭಿನ್ನತೆಯು) ಈ ಭೂತಗಳಿಂದ
ಉಂಟಾಗಿ ಭೂತವರ್ಗದ ಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಾನೂ ಲಯವಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಹೇಂದ್ರಿಯ-
ಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನವಿರುವುದಿಲ್ಲ' (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ ಉ.
೪. ೫. ೧೩); ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯನ ಈ ವಾಕ್ಯವು ಮೈತ್ರೇಯಿಗೆ ಭ್ರಾಂತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ-
ದಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕಕ್ಯನು ಉಪಾಧಿಗಳ ನಾಶವುಂಟಾಗು-
ತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಅವಿಕ್ರಿಯನೂ ಅವಿನಾಶಿಯೂ ಆದ ಆತ್ಮನಿಗೆ ಯಾವ ಹಾನಿಯೂ
ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.
[^೨] ಸೂರ್ಯನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿರುವ ನೀರು, ಜಪಾಕುಸುಮದ ರೂಪವನ್ನು ಪ್ರತಿ-
ಬಿಂಬಿಸುವ ಸ್ಪಫಟಿಕ-- ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಉಪಾಧಿಗಳು ನಾಶವಾದರೆ ಸೂರ್ಯನ
ಸ್ವರೂಪವೂ ಸ್ಪಫಟಿಕದ ಸ್ವರೂಪವೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ.]
ಅವಿನಾಶೀ ವಾ ಅರೇಽಯಮಾತ್ಮೇತಿ ಶ್ರುತಿರಾತ್ಮನಃ ।
ಪ್ರಬ್ರವೀತ್ಯವಿನಾಶಿತ್ವಂ ವಿನಶ್ಯತ್ಸು ವಿಕಾರಿಷು ॥ ೫೬೧ ॥
ಅರೇ = ಎಲೆ, ಅಯಂ = ಈ, ಆತ್ಮಾ = ಆತ್ಮನು, ಅವಿನಾಶೀ ವೈ = ಅವಿನಾಶಿಯೇ,
ಇತಿ = ಎಂದು, ವಿಕಾರಿಷು = ವಿಕಾರವುಳ್ಳ, [ಪದಾರ್ಥಗಳು] ವಿನಶ್ಯತ್ಸು = ನಾಶವಾಗು-
ತ್ತಿರಲಾಗಿ, ಆತ್ಮನಃ = ಆತ್ಮನಿಗೆ, ಆವಿನಾಶಿತ್ವಂ = ಅವಿನಾಶಿತ್ವವನ್ನು, ಶ್ರುತಿಃ = ಶ್ರುತಿಯು
ಪ್ರಬ್ರವೀತಿ = ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಇವನು ಮರದ ಹಾಗೆ ಅವಿನಾಶಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನ ಇತ್ಯಾತ್ಮಲಕ್ಷಣಂ ಸತ್ಯ ಸೂಚಕಮ್ ।
ಅನೂದ್ಯೌಪಾಧಿಕಸ್ಯೈವ ಕಥಯಂತಿ ವಿನಾಶನಮ್ ॥ ೫೬೦ ॥
ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನಃ = ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನು, ಇತಿ = ಎಂದು, ಸತ್ಯಸೂಚಕಂ = ಸತ್ಯ-
ವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ, ಆತ್ಮಲಕ್ಷಣಂ = ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪವನ್ನು, ಅನೂದ್ಯ = ಅನುವಾದ
ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಔಪಾಧಿಕಸ್ಯ ಏವ = ಉಪಾಧಿಸಂಬಂಧವಾದ ರೂಪಕ್ಕೇ, ವಿನಾಶನಂ =
ನಾಶವನ್ನು, ಕಥಯಂತಿ = [ಶ್ರುತಿಗಳು] ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ.
೫೬೦. 'ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನು'[^೧] ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಆತ್ಮ-
ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅನುವಾದಮಾಡಿಕೊಂಡು ಉಪಾಧಿಸಂಬಂಧವಾದ ರೂಪವು[^೨]
ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆಂದು (ಶ್ರುತಿಗಳು) ಹೇಳುತ್ತವೆ.
[^೧] 'ಹೇಗೆ ಉಪ್ಪಿನ ಗಟ್ಟಿಯು ಒಳಗಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿಲ್ಲದೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮರಸ-
ವಾಗಿರುವುದೋ ಹಾಗೆಯೇ, ಎಲೆ ಮೈತ್ರೇಯಿ, ಈ ಆತ್ಮನು ಒಳಗಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿಲ್ಲದೆ
ಪೂರ್ಣವಾದ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನನಾಗಿರುವನು. (ಆತ್ಮನ ಭಿನ್ನತೆಯು) ಈ ಭೂತಗಳಿಂದ
ಉಂಟಾಗಿ ಭೂತವರ್ಗದ ಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಾನೂ ಲಯವಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಹೇಂದ್ರಿಯ-
ಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನವಿರುವುದಿಲ್ಲ' (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ ಉ.
೪. ೫. ೧೩); ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯನ ಈ ವಾಕ್ಯವು ಮೈತ್ರೇಯಿಗೆ ಭ್ರಾಂತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ-
ದಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಯಾಜ್ಞವಲ್
ತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಅವಿಕ್ರಿಯನೂ ಅವಿನಾಶಿಯೂ ಆದ ಆತ್ಮನಿಗೆ ಯಾವ ಹಾನಿಯೂ
ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.
[^೨] ಸೂರ್ಯನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿರುವ ನೀರು, ಜಪಾಕುಸುಮದ ರೂಪವನ್ನು ಪ್ರತಿ-
ಬಿಂಬಿಸುವ ಸ್
ಸ್ವರೂಪವೂ ಸ್
ಅವಿನಾಶೀ ವಾ ಅರೇಽಯಮಾತ್ಮೇತಿ ಶ್ರುತಿರಾತ್ಮನಃ ।
ಪ್ರಬ್ರವೀತ್ಯವಿನಾಶಿತ್ವಂ ವಿನಶ್ಯತ್ಸು ವಿಕಾರಿಷು ॥ ೫೬೧ ॥
ಅರೇ = ಎಲೆ, ಅಯಂ = ಈ, ಆತ್ಮಾ = ಆತ್ಮನು, ಅವಿನಾಶೀ ವೈ = ಅವಿನಾಶಿಯೇ,
ಇತಿ = ಎಂದು, ವಿಕಾರಿಷು = ವಿಕಾರವುಳ್ಳ, [ಪದಾರ್ಥಗಳು] ವಿನಶ್ಯತ್ಸು = ನಾಶವಾಗು-
ತ್ತಿರಲಾಗಿ, ಆತ್ಮನಃ = ಆತ್ಮನಿಗೆ, ಆವಿನಾಶಿತ್ವಂ = ಅವಿನಾಶಿತ್ವವನ್ನು, ಶ್ರುತಿಃ = ಶ್ರುತಿಯು
ಪ್ರಬ್ರವೀತಿ = ಹೇಳುತ್ತದೆ.