2023-03-19 09:57:25 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ತ್ತವೆ. ಬಂಧವನ್ನು ಧ್ವಂಸಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸತ್ಸ್ವರೂಪನಾಗಿರುವ ಮುನಿಗೆ
ಶುಭವಾಗಲಿ ಅಶುಭವಾಗಲಿ ಅವುಗಳ ಫಲವಾಗಲಿ ಎಲ್ಲಿಯದು?
ತಮಸಾ ಗ್ರಸ್ತವದ್ಭಾನಾದಗ್ರಸ್ತೋಽಪಿ ರವಿರ್ಜನೈಃ ।
ಗ್ರಸ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹ್ಯಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಸ್ತುಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೫೪೬ ॥
ರವಿಃ = ಸೂರ್ಯನು, ಅಗ್ರಸ್ತಃ ಅಪಿ = ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ, ತಮಸಾ =
ರಾಹುವಿನಿಂದ, ಗ್ರಸ್ತವತ್ = ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ, ಭಾನಾತ್ = ತೋರುವುದರಿಂದ, ವಸ್ತು-
ಲಕ್ಷಣಮ್ ಅಜ್ಞಾತ್ವಾ = ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯದೆ, ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹಿ = ಭ್ರಾಂತಿ-
ಯಿಂದ, ಜನೈಃ = ಜನರಿಂದ, ಗ್ರಸ್ತಃ ಇತಿ = ಗ್ರಸ್ತನಾಗಿರುವನು ಎಂದು, ಉಚ್ಯತೇ =
ಹೇಳಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ.
೫೪೬. ಸೂರ್ಯನು ರಾಹುವಿನಿಂದ ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ
ತೋರುವುದರಿಂದ ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪವನ್ನರಿಯದ ಜನರು '(ಸೂರ್ಯನು) ಗ್ರಸ್ತ-
ನಾಗಿರುವನು' ಎಂದು ಭ್ರಾಂತಿಯಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ತದ್ವದ್ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧೇಭ್ಯೋ ವಿಮುಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮಮ್ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ದೇಹಿವನ್ಮೂಢಾಃ ಶರೀರಾಭಾಸ-ದರ್ಶನಾತ್ ॥ ೫೪೭ ॥
ತದ್ವತ್ = ಹಾಗೆಯೇ, ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧೇಭ್ಯಃ = ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧಗಳಿಂದ, ವಿಮು-
ಕಂ = ವಿಮುಕ್ತನಾದ, ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮಂ = ಶ್ರೇಷ್ಠ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು, ಮೂಢಾಃ =
ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಶರೀರ-ಆಭಾಸ-ದರ್ಶನಾತ್ = ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ,
ದೇಹಿವತ್ = ಶರೀರವುಳ್ಳವನಂತೆ, ಪಶ್ಯಂತಿ = ನೋಡುತ್ತಾರೆ.
೫೪೭. ಹಾಗೆಯೇ ದೇಹಾದಿಬಂಧಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಆದ
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗೆ ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅವನಿಗೂ
ಶರೀರವಿದೆಯೆಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಅಹಿ-ನಿರ್ಲ್ವಯನೀವಾಯಂ ಮುಕ್ತದೇಹಸ್ತು ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಇತಸ್ತತಶ್ಚಾಲ್ಯಮಾನೋ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಾಣವಾಯುನಾ ॥ ೫೪೮ ॥
ತು = ಆದರೆ, ಅಯಂ = ಈ, ಮುಕ್ತದೇಹಃ = ಮುಕ್ತನ ದೇಹವು, ಅಹಿ-
ನಿರ್ಲ್ವಯನೀ ಇವ = ಹಾವಿನ ಪೊರೆಯಂತೆ, ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ = ಹೇಗೋ, ಪ್ರಾಣ-
ವಾಯುನಾ = ಪ್ರಾಣವಾಯುವಿನಿಂದ, ಇತಃ ತತಃ = ಇಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ, ಚಾಲ್ಯಮಾನಃ =
ಚಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತ, ತಿಷ್ಠತಿ = ಇರುತ್ತದೆ.
ಶುಭವಾಗಲಿ ಅಶುಭವಾಗಲಿ ಅವುಗಳ ಫಲವಾಗಲಿ ಎಲ್ಲಿಯದು?
ತಮಸಾ ಗ್ರಸ್ತವದ್ಭಾನಾದಗ್ರಸ್ತೋಽಪಿ ರವಿರ್ಜನೈಃ ।
ಗ್ರಸ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹ್ಯಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಸ್ತುಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೫೪೬ ॥
ರವಿಃ = ಸೂರ್ಯನು, ಅಗ್ರಸ್ತಃ ಅಪಿ = ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ, ತಮಸಾ =
ರಾಹುವಿನಿಂದ, ಗ್ರಸ್ತವತ್ = ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ, ಭಾನಾತ್ = ತೋರುವುದರಿಂದ, ವಸ್ತು-
ಲಕ್ಷಣಮ್ ಅಜ್ಞಾತ್ವಾ = ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯದೆ, ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹಿ = ಭ್ರಾಂತಿ-
ಯಿಂದ, ಜನೈಃ = ಜನರಿಂದ, ಗ್ರಸ್ತಃ ಇತಿ = ಗ್ರಸ್ತನಾಗಿರುವನು ಎಂದು, ಉಚ್ಯತೇ =
ಹೇಳಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ.
೫೪೬. ಸೂರ್ಯನು ರಾಹುವಿನಿಂದ ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ
ತೋರುವುದರಿಂದ ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪವನ್ನರಿಯದ ಜನರು '(ಸೂರ್ಯನು) ಗ್ರಸ್ತ-
ನಾಗಿರುವನು' ಎಂದು ಭ್ರಾಂತಿಯಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ತದ್ವದ್ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧೇಭ್ಯೋ ವಿಮುಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮಮ್ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ದೇಹಿವನ್ಮೂಢಾಃ ಶರೀರಾಭಾಸ-ದರ್ಶನಾತ್ ॥ ೫೪೭ ॥
ತದ್ವತ್ = ಹಾಗೆಯೇ, ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧೇಭ್ಯಃ = ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧಗಳಿಂದ, ವಿಮು-
ಕಂ = ವಿಮುಕ್ತನಾದ, ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮಂ = ಶ್ರೇಷ್ಠ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು, ಮೂಢಾಃ =
ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಶರೀರ-ಆಭಾಸ-ದರ್ಶನಾತ್ = ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ,
ದೇಹಿವತ್ = ಶರೀರವುಳ್ಳವನಂತೆ, ಪಶ್ಯಂತಿ = ನೋಡುತ್ತಾರೆ.
೫೪೭. ಹಾಗೆಯೇ ದೇಹಾದಿಬಂಧಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಆದ
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗೆ ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅವನಿಗೂ
ಶರೀರವಿದೆಯೆಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಅಹಿ-ನಿರ್ಲ್ವಯನೀವಾಯಂ ಮುಕ್ತದೇಹಸ್ತು ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಇತಸ್ತತಶ್ಚಾಲ್ಯಮಾನೋ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಾಣವಾಯುನಾ ॥ ೫೪೮ ॥
ತು = ಆದರೆ, ಅಯಂ = ಈ, ಮುಕ್ತದೇಹಃ = ಮುಕ್ತನ ದೇಹವು, ಅಹಿ-
ನಿರ್ಲ್ವಯನೀ ಇವ = ಹಾವಿನ ಪೊರೆಯಂತೆ, ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ = ಹೇಗೋ, ಪ್ರಾಣ-
ವಾಯುನಾ = ಪ್ರಾಣವಾಯುವಿನಿಂದ, ಇತಃ ತತಃ = ಇಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ, ಚಾಲ್ಯಮಾನಃ =
ಚಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತ, ತಿಷ್ಠತಿ = ಇರುತ್ತದೆ.