This page has not been fully proofread.

೨೭೨
 
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
[೫೪೬
 
ಇವೆ. ಬಂಧವನ್ನು ಧ್ವಂಸಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸರೂಪನಾಗಿರುವ ಮುನಿಗೆ
ಶುಭವಾಗಲಿ ಅಶುಭವಾಗಲಿ ಅವುಗಳ ಫಲವಾಗಲಿ ಎಲ್ಲಿಯದು?
 
ತಮಸಾ =
 
ತಮಸಾ ಗ್ರಸ್ತವಾನಾದಗ್ರಸ್ಕೋಪಿ ರವಿರ್ಜನೈ: 1
ಗ್ರಸ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹ್ಯಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಸ್ತುಲಕ್ಷಣಮ್ ॥೫೪೬೧
ರವಿಃ - ಸೂರ್ಯನು ಅಗ್ರಸ್ತಃ ಅಪಿ = ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ
ರಾಹುವಿನಿಂದ ಗ್ರಸ್ತವತ್ - ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ ಭಾನಾತ್ - ತೋರುವುದರಿಂದ ವಸ್ತು.
ಲಕ್ಷಣಮ್ ಅಜ್ಞಾತ್ವಾ - ವಸ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯದೆ ಭ್ರಾಂತ್ಯಾ ಹಿ - ಭ್ರಾಂತಿ
ಯಿಂದ ಜನೈ – ಜನರಿಂದ ಗ್ರಸ್ತಃ ಇತಿ – ಗ್ರಸ್ತನಾಗಿರುವನು ಎಂದು ಉಚ್ಯತೇ
ಹೇಳಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ.
 
T
 
೫೪೬, ಸೂರ್ಯನು ರಾಹುವಿನಿಂದ ಗ್ರಸ್ತನಾಗದಿದ್ದರೂ ಗ್ರಸ್ತನಾದಂತೆ
ತೋರುವುದರಿಂದ ವಸ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನರಿಯದ ಜನರು (ಸೂರ್ಯನು) ಗ್ರಸ್ತ
ನಾಗಿರುವನು' ಎಂದು ಭ್ರಾಂತಿಯಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
 
ತದ್ವದ್ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧೇಭೋ ವಿಮುಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮಮ್ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ದೇಹಿವನ್ನೂಢಾಃ ಶರೀರಾಭಾಸ-ದರ್ಶನಾತ್ ॥ ೫೪೭ ॥
 
ತದ್ವತ್ ಕ
- ಹಾಗೆಯೇ ದೇಹಾದಿ. ಬಂಧೇಭ್ಯಃ-ದೇಹಾದಿ-ಬಂಧಗಳಿಂದ ವಿಮು.
ಕಂ ವಿಮುಕ್ತನಾದ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತ ಮಂ = ಶ್ರೇಷ್ಠ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು ಮೂಢಾಃ =
ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು ಶರೀರ. ಆಭಾಸ ದರ್ಶನಾತ್ - ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ
ದೇಹಿವತ್ * = ಶರೀರವುಳ್ಳವನಂತೆ ಪಶ್ಯಂತಿ - ನೋಡುತ್ತಾರೆ.
 
=
 
=
 
೫೪೭. ಹಾಗೆಯೇ ದೇಹಾದಿಬಂಧಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತನೂ ಶ್ರೇಷ್ಠನೂ ಆದ
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗೆ ಶರೀರವಿದ್ದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅವನಿಗೂ
ಶರೀರವಿದೆಯೆಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ.
 
ಅಹಿ-ನಿರ್ಲಯನೀವಾಯಂ ಮುಕ್ತದೇಹಸ್ತು ತಿಷ್ಯತಿ ।
ಇತಸ್ತತಶ್ಚಾಲ್ಯ ಮಾನೋ ಯಂಚಿತ್ರಾಣವಾಯುನಾ ॥ ೫೪೮ ॥
 
ತು. ಆದರೆ ಅಯಂ, ಈ ಮುಕ್ತದೇಹಃ - ಮುಕ್ತನ ದೇಹವು ಅಹಿ.
ನಿರ್ಲಯನೀ ಇಲ್ಲ- ಹಾವಿನ ಪೊರೆಯಂತೆ ಯಂಚಿತ್ - ಹೇಗೋ
ವಾಯುನಾ - ಪ್ರಾಣವಾಯುವಿನಿಂದ ಇತಃ ತತಃ = ಇಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ಯ ಮಾನಃ -
ಚಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತ ತಿಷ್ಣತಿ - ಇರುತ್ತದೆ.
 
ಪ್ರಾಣ