2023-03-19 09:46:01 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಸ್ವ-ಆತ್ಮನಾ ಏವ = ತನ್ನ ಆತ್ಮನಿಂದಲೇ, ಸದಾ = ಯಾವಾಗಲೂ, ತುಷ್ಟಃ =
ಸಂತುಷ್ಟನಾದ, ಸ್ವಯಂ = ತಾನೇ, ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಃ = ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವದಿಂದ ಇರುವ,
ಏಕಚರಃ = ಒಬ್ಬನೇ ಆದ, ಮುನಿಃ = ಮುನಿಯು, ಕಾಮ-ಅನ್ನೀ = ಯಥೇಚ್ಛಾ-
ಅನ್ನಶಾಲಿಯಾಗಿ, ಕಾಮರೂಪೀ = ಯಥೇಚ್ಛಾ-ರೂಪಶಾಲಿಯಾಗಿ, ಸಂಶ್ಚರತಿ =
ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.
೫೪೦. ಸ್ವಾತ್ಮನಿಂದಲೇ ಸದಾ ಸಂತುಷ್ಟನಾದ, ತಾನೇ ಸರ್ವಾತ್ಮನಾದ
ಮತ್ತು ಏಕಚಾರಿಯಾದ ಮುನಿಯು ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಅನ್ನಶಾಲಿಯೂ ರೂಪ-
ಶಾಲಿಯೂ ಆಗಿ[^೧] ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.
[^೧] ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು ತಾನೇ ಎಲ್ಲವೂ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವರೂಪದಿಂದ
ಎಲ್ಲರ ರೂಪವನ್ನೂ ಅನ್ನವನ್ನೂ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದರ್ಥ. ಭೃಗುವಲ್ಲಿಯ
(ತೈತ್ತಿರೀಯ ಉ.) ಹತ್ತನೆಯ ಅನುವಾಕವನ್ನು ನೋಡಿ.]
ಕ್ವಚಿನ್ಮೂಡೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಮಹಾರಾಜ-ವಿಭವಃ
ಕ್ವಚಿದ್ಭ್ರಾಂತಃ ಸೌಮ್ಯಃ ಕ್ವಚಿದಜಗರಾಚಾರ-ಕಲಿತಃ ।
ಕ್ವಚಿತ್ಪಾತ್ರೀಭೂತಃ ಕ್ವಚಿದವಮತಃ ಕ್ವಾಪ್ಯವಿದಿತ-
ಶ್ಚರತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಸತತ-ಪರಮಾನಂದ-ಸುಖಿತಃ ॥ ೫೪೧ ॥
ಸತತ-ಪರಮಾನಂದ-ಸುಖಿತಃ = ನಿರಂತರವೂ ಪರಮಾನಂದ- ಸುಖವುಳ್ಳ,
ಪ್ರಾಜ್ಞಃ = ಬ್ರಹ್ಮವಿದನು, ಕ್ವಚಿತ್ = ಕೆಲವು ವೇಳೆ, ಮೂಢಃ = ಮೂಢನಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್
ಅಪಿ ವಿದ್ವಾನ್ = ವಿದ್ವಾಂಸನಂತೆ, ಮಹಾರಾಜ-ವಿಭವಃ = ಮಹಾರಾಜ-ವೈಭವದಿಂದ
ಮೆರೆಯುವಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್ ಭ್ರಾಂತಃ = ಭ್ರಾಂತನಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್ ಸೌಮ್ಯಃ = ಸೌಮ್ಯ-
ನಂತೆ, ಅಜಗರ-ಆಚಾರ-ಕಲಿತಃ = ಅಜಗರವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದವನಾಗಿ, ಕ್ವಚಿತ್
ಪಾತ್ರೀಭೂತಃ = ಸತ್ಪಾತ್ರನಾಗಿ, ಕ್ವಚಿತ್ ಅವಮತಃ = ಅವಮಾನಿತನಾಗಿ, ಕ್ವ ಅಪಿ =
ಎಲ್ಲಿಯೋ, ಅವಿದಿತಃ = ತಿಳಿಯಲ್ಪಡದವನಾಗಿ--ಏವಂ = ಹೀಗೆ, ಚರತಿ = ಸಂಚರಿಸು-
ತ್ತಾನೆ.
೫೪೧. ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಮೂಢನಂತೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿದ್ವಾಂಸನಂತೆ,
ಮಹಾರಾಜ-ವೈಭವದಿಂದ ಮೆರೆಯುವಂತೆ, ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಭ್ರಾಂತನಂತೆ,
ಮತ್ತೊಂದು ಸಲ ಶಾಂತನಂತೆ, ಕೆಲವು ಸಮಯ ಅಜಗರವೃತ್ತಿಯನ್ನವಲಂಬಿ-
ಸಿದವನಾಗಿ,[^೧] ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸತ್ಪಾತ್ರನಾಗಿ, ಕೆಲವು ಸಲ ಅವಮಾನಿತನಾಗಿ,
ಎಲ್ಲಿಯೊ ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿಯದಂತೆ ಇರುತ್ತ, ನಿರಂತರವೂ ಪರಮಾನಂದ
ಸುಖವುಳ್ಳ ಬ್ರಹ್ಮವಿದನು ಹೀಗೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಸಂತುಷ್ಟನಾದ, ಸ್ವಯಂ = ತಾನೇ, ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಃ = ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವದಿಂದ ಇರುವ,
ಏಕಚರಃ = ಒಬ್ಬನೇ ಆದ, ಮುನಿಃ = ಮುನಿಯು, ಕಾಮ-ಅನ್ನೀ = ಯಥೇಚ್ಛಾ-
ಅನ್ನಶಾಲಿಯಾಗಿ, ಕಾಮರೂಪೀ = ಯಥೇಚ್ಛಾ-ರೂಪಶಾಲಿಯಾಗಿ, ಸಂಶ್ಚರತಿ =
ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.
೫೪೦. ಸ್ವಾತ್ಮನಿಂದಲೇ ಸದಾ ಸಂತುಷ್ಟನಾದ, ತಾನೇ ಸರ್ವಾತ್ಮನಾದ
ಮತ್ತು ಏಕಚಾರಿಯಾದ ಮುನಿಯು ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಅನ್ನಶಾಲಿಯೂ ರೂಪ-
ಶಾಲಿಯೂ ಆಗಿ[^೧] ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.
[^೧] ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು ತಾನೇ ಎಲ್ಲವೂ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವರೂಪದಿಂದ
ಎಲ್ಲರ ರೂಪವನ್ನೂ ಅನ್ನವನ್ನೂ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದರ್ಥ. ಭೃಗುವಲ್ಲಿಯ
(ತೈತ್ತಿರೀಯ ಉ.) ಹತ್ತನೆಯ ಅನುವಾಕವನ್ನು ನೋಡಿ.]
ಕ್ವಚಿನ್ಮೂಡೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಮಹಾರಾಜ-ವಿಭವಃ
ಕ್ವಚಿದ್ಭ್ರಾಂತಃ ಸೌಮ್ಯಃ ಕ್ವಚಿದಜಗರಾಚಾರ-ಕಲಿತಃ ।
ಕ್ವಚಿತ್ಪಾತ್ರೀಭೂತಃ ಕ್ವಚಿದವಮತಃ ಕ್ವಾಪ್ಯವಿದಿತ-
ಶ್ಚರತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಸತತ-ಪರಮಾನಂದ-ಸುಖಿತಃ ॥ ೫೪೧ ॥
ಸತತ-ಪರಮಾನಂದ-ಸುಖಿತಃ = ನಿರಂತರವೂ ಪರಮಾನಂದ- ಸುಖವುಳ್ಳ,
ಪ್ರಾಜ್ಞಃ = ಬ್ರಹ್ಮವಿದನು, ಕ್ವಚಿತ್ = ಕೆಲವು ವೇಳೆ, ಮೂಢಃ = ಮೂಢನಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್
ಅಪಿ ವಿದ್ವಾನ್ = ವಿದ್ವಾಂಸನಂತೆ, ಮಹಾರಾಜ-ವಿಭವಃ = ಮಹಾರಾಜ-ವೈಭವದಿಂದ
ಮೆರೆಯುವಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್ ಭ್ರಾಂತಃ = ಭ್ರಾಂತನಂತೆ, ಕ್ವಚಿತ್ ಸೌಮ್ಯಃ = ಸೌಮ್ಯ-
ನಂತೆ, ಅಜಗರ-ಆಚಾರ-ಕಲಿತಃ = ಅಜಗರವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದವನಾಗಿ, ಕ್ವಚಿತ್
ಪಾತ್ರೀಭೂತಃ = ಸತ್ಪಾತ್ರನಾಗಿ, ಕ್ವಚಿತ್ ಅವಮತಃ = ಅವಮಾನಿತನಾಗಿ, ಕ್ವ ಅಪಿ =
ಎಲ್ಲಿಯೋ, ಅವಿದಿತಃ = ತಿಳಿಯಲ್ಪಡದವನಾಗಿ--ಏವಂ = ಹೀಗೆ, ಚರತಿ = ಸಂಚರಿಸು-
ತ್ತಾನೆ.
೫೪೧. ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಮೂಢನಂತೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿದ್ವಾಂಸನಂತೆ,
ಮಹಾರಾಜ-ವೈಭವದಿಂದ ಮೆರೆಯುವಂತೆ, ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಭ್ರಾಂತನಂತೆ,
ಮತ್ತೊಂದು ಸಲ ಶಾಂತನಂತೆ, ಕೆಲವು ಸಮಯ ಅಜಗರವೃತ್ತಿಯನ್ನವಲಂಬಿ-
ಸಿದವನಾಗಿ,[^೧] ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸತ್ಪಾತ್ರನಾಗಿ, ಕೆಲವು ಸಲ ಅವಮಾನಿತನಾಗಿ,
ಎಲ್ಲಿಯೊ ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿಯದಂತೆ ಇರುತ್ತ, ನಿರಂತರವೂ ಪರಮಾನಂದ
ಸುಖವುಳ್ಳ ಬ್ರಹ್ಮವಿದನು ಹೀಗೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.