2023-03-19 09:42:48 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಕ್ಷುಧಾಂ ದೇಹವ್ಯಥಾಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಬಾಲಃ ಕ್ರೀಡತಿ ವಸ್ತುನಿ ।
ತಥೈವ ವಿದ್ವಾನ್ ರಮತೇ ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂ ಸುಖೀ ॥ ೫೩೬ ॥
ಬಾಲಃ = ಬಾಲಕನು, ಕ್ಷುಧಾಂ = ಹಸಿವನ್ನೂ, ದೇಹವ್ಯಥಾಂ = ದೇಹಾಯಾಸದ ವ್ಯಥೆ-
ಯನ್ನೂ, ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ= ಬಿಟ್ಟು, ವಸ್ತುನಿ = [ಆಟದ] ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲಿ, ಕ್ರೀಡತಿ = ಆಡುತ್ತಾನೆ,
ತಥಾ ಏವ = ಹಾಗೆಯೇ, ವಿದ್ವಾನ್ = ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು, ನಿರ್ಮಮಃ = ಮಮಕಾರ-
ವಿಲ್ಲದೆ, ನಿರಹಂ = ಅಹಂಕಾರವಿಲ್ಲದೆ, ಸುಖೀ = ಸುಖಿಯಾಗಿ, ರಮತೇ = ರಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
೫೩೬. ಬಾಲಕನು ಹಸಿವನ್ನೂ ದೇಹಾಯಾಸದ ವ್ಯಥೆಯನ್ನೂ ಮರೆತು
ತನ್ನ ಆಟದ ವಸ್ತುವಿನೊಂದಿಗೆ ಆಡುವಂತೆ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು ಅಹಂಕಾರ
ಮಮಕಾರಗಳಿಲ್ಲದೆ ಸುಖಿಯಾಗಿ (ತನ್ನ ಆತ್ಮನಲ್ಲಿ) ರಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಚಿಂತಾಶೂನ್ಯಮದೈನ್ಯಭೈಕ್ಷಮಶನಂ ಪಾನಂ ಸರಿದ್ವಾರಿಷು
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ ನಿರಂಕುಶಾ ಸ್ಥಿತಿರಭೀರ್ನಿದ್ರಾ ಶ್ಮಶಾನೇ ವನೇ ।
ವಸ್ತ್ರಂ ಕ್ಷಾಲನ-ಶೋಷಣಾದಿ-ರಹಿತಂ ದಿಗ್ವಾಸ್ತು ಶಯ್ಯಾ ಮಹೀ
ಸಂಚಾರೋ ನಿಗಮಾಂತ-ವೀಥಿಷು ವಿದಾಂ ಕ್ರೀಡಾ ಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ॥ ೫೩೭ ॥
ವಿದಾಂ = ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ, ಚಿಂತಾಶೂನ್ಯಂ = ಚಿಂತಾರಹಿತವಾದ, ಅದೈನ್ಯ-
ಭೈಕ್ಷಂ = ದೀನತ್ವವಿಲ್ಲದ ಭಿಕ್ಷೆಯಾಗಿರುವ, ಅಶನಂ = ಆಹಾರವು, ಸರಿತ್-ವಾರಿಷು =
ನದಿಯ ಜಲಗಳಲ್ಲಿ, ಪಾನಂ = ಪಾನವು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ = ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ, ನಿರಂಕುಶಾ =
ನಿರಂಕುಶವಾದ, ಸ್ಥಿತಿಃ = ಸ್ಥಿತಿಯು, ಶ್ಮಶಾನೇ ವನೇ = ಶ್ಮಶಾನದಲ್ಲಾಗಲಿ ಕಾಡಿನಲ್ಲಾ-
ಗಲಿ, ಅಭೀಃ = ನಿರ್ಭಯವಾದ, ನಿದ್ರಾ = ನಿದ್ರೆ, ದಿಕ್ ವಾ = ದಿಕ್ಕೇ, ಕ್ಷಾಲನ-ಶೋಷ-
ಣಾದಿರಹಿತಂ = ಒಗೆಯುವುದು ಒಣಗಿಸುವುದು ಮೊದಲಾದುದಿಲ್ಲದ, ವಸ್ತ್ರಮ್
ಅಸ್ತು = ವಸ್ತ್ರವಾಗಲಿ, ಮಹೀ = ಭೂಮಿಯೇ, ಶಯ್ಯಾ = ಹಾಸಿಗೆ, ನಿಗಮಾಂತ-
ವೀಥಿಷು = ವೇದಾಂತವೆಂಬ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಚಾರಃ = ಸಂಚಾರ, ಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ =
ಪರಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ, ಕ್ರೀಡಾ = ಕ್ರೀಡೆಯು.
೫೩೭. ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗಳು ಯಾವ ಚಿಂತೆಯಾಗಲಿ ದೈನ್ಯವಾಗಲಿ ಇಲ್ಲದೆ
ಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದಲೇ ಊಟಮಾಡುತ್ತಾರೆ; ನದಿಯ ನೀರೇ ಅವರಿಗೆ ಪಾನವಾಗಿದೆ;
ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿಯೂ ನಿರಂಕುಶವಾಗಿಯೂ ಇದ್ದು, ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಾಗಲಿ ಕಾಡಿ-
ನಲ್ಲಾಗಲಿ ನಿರ್ಭಯವಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾರೆ; ಅವರಿಗೆ ದಿಕ್ಕೇ ಒಗೆಯುವುದು
ಒಣಗಿಸುವುದು ಮೊದಲಾದುದಿಲ್ಲದ ವಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ; ನೆಲವೇ ಅವರಿಗೆ ಹಾಸಿಗೆ;
ಅವರು ವೇದಾಂತವೆಂಬ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾರೆ; ಅವರಿಗೆ ಕ್ರೀಡೆಯು
ಪರಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿಯೇ.
ತಥೈವ ವಿದ್ವಾನ್ ರಮತೇ ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂ ಸುಖೀ ॥ ೫೩೬ ॥
ಬಾಲಃ = ಬಾಲಕನು, ಕ್ಷುಧಾಂ = ಹಸಿವನ್ನೂ, ದೇಹವ್ಯಥಾಂ = ದೇಹಾಯಾಸದ ವ್ಯಥೆ-
ಯನ್ನೂ, ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ= ಬಿಟ್ಟು, ವಸ್ತುನಿ = [ಆಟದ] ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲಿ, ಕ್ರೀಡತಿ = ಆಡುತ್ತಾನೆ,
ತಥಾ ಏವ = ಹಾಗೆಯೇ, ವಿದ್ವಾನ್ = ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು, ನಿರ್ಮಮಃ = ಮಮಕಾರ-
ವಿಲ್ಲದೆ, ನಿರಹಂ = ಅಹಂಕಾರವಿಲ್ಲದೆ, ಸುಖೀ = ಸುಖಿಯಾಗಿ, ರಮತೇ = ರಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
೫೩೬. ಬಾಲಕನು ಹಸಿವನ್ನೂ ದೇಹಾಯಾಸದ ವ್ಯಥೆಯನ್ನೂ ಮರೆತು
ತನ್ನ ಆಟದ ವಸ್ತುವಿನೊಂದಿಗೆ ಆಡುವಂತೆ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಯು ಅಹಂಕಾರ
ಮಮಕಾರಗಳಿಲ್ಲದೆ ಸುಖಿಯಾಗಿ (ತನ್ನ ಆತ್ಮನಲ್ಲಿ) ರಮಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಚಿಂತಾಶೂನ್ಯಮದೈನ್ಯಭೈಕ್ಷಮಶನಂ ಪಾನಂ ಸರಿದ್ವಾರಿಷು
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ ನಿರಂಕುಶಾ ಸ್ಥಿತಿರಭೀರ್ನಿದ್ರಾ ಶ್ಮಶಾನೇ ವನೇ ।
ವಸ್ತ್ರಂ ಕ್ಷಾಲನ-ಶೋಷಣಾದಿ-ರಹಿತಂ ದಿಗ್ವಾಸ್ತು ಶಯ್ಯಾ ಮಹೀ
ಸಂಚಾರೋ ನಿಗಮಾಂತ-ವೀಥಿಷು ವಿದಾಂ ಕ್ರೀಡಾ ಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ॥ ೫೩೭ ॥
ವಿದಾಂ = ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ, ಚಿಂತಾಶೂನ್ಯಂ = ಚಿಂತಾರಹಿತವಾದ, ಅದೈನ್ಯ-
ಭೈಕ್ಷಂ = ದೀನತ್ವವಿಲ್ಲದ ಭಿಕ್ಷೆಯಾಗಿರುವ, ಅಶನಂ = ಆಹಾರವು, ಸರಿತ್-ವಾರಿಷು =
ನದಿಯ ಜಲಗಳಲ್ಲಿ, ಪಾನಂ = ಪಾನವು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ = ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ, ನಿರಂಕುಶಾ =
ನಿರಂಕುಶವಾದ, ಸ್ಥಿತಿಃ = ಸ್ಥಿತಿಯು, ಶ್ಮಶಾನೇ ವನೇ = ಶ್ಮಶಾನದಲ್ಲಾಗಲಿ ಕಾಡಿನಲ್ಲಾ-
ಗಲಿ, ಅಭೀಃ = ನಿರ್ಭಯವಾದ, ನಿದ್ರಾ = ನಿದ್ರೆ, ದಿಕ್ ವಾ = ದಿಕ್ಕೇ, ಕ್ಷಾಲನ-ಶೋಷ-
ಣಾದಿರಹಿತಂ = ಒಗೆಯುವುದು ಒಣಗಿಸುವುದು ಮೊದಲಾದುದಿಲ್ಲದ, ವಸ್ತ್ರಮ್
ಅಸ್ತು = ವಸ್ತ್ರವಾಗಲಿ, ಮಹೀ = ಭೂಮಿಯೇ, ಶಯ್ಯಾ = ಹಾಸಿಗೆ, ನಿಗಮಾಂತ-
ವೀಥಿಷು = ವೇದಾಂತವೆಂಬ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಚಾರಃ = ಸಂಚಾರ, ಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ =
ಪರಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ, ಕ್ರೀಡಾ = ಕ್ರೀಡೆಯು.
೫೩೭. ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಿಗಳು ಯಾವ ಚಿಂತೆಯಾಗಲಿ ದೈನ್ಯವಾಗಲಿ ಇಲ್ಲದೆ
ಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದಲೇ ಊಟಮಾಡುತ್ತಾರೆ; ನದಿಯ ನೀರೇ ಅವರಿಗೆ ಪಾನವಾಗಿದೆ;
ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿಯೂ ನಿರಂಕುಶವಾಗಿಯೂ ಇದ್ದು, ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಾಗಲಿ ಕಾಡಿ-
ನಲ್ಲಾಗಲಿ ನಿರ್ಭಯವಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾರೆ; ಅವರಿಗೆ ದಿಕ್ಕೇ ಒಗೆಯುವುದು
ಒಣಗಿಸುವುದು ಮೊದಲಾದುದಿಲ್ಲದ ವಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ; ನೆಲವೇ ಅವರಿಗೆ ಹಾಸಿಗೆ;
ಅವರು ವೇದಾಂತವೆಂಬ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾರೆ; ಅವರಿಗೆ ಕ್ರೀಡೆಯು
ಪರಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿಯೇ.