This page has not been fully proofread.

ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
[೫೦೮
 
ಲೌಲ್ಯಂ
 
ಲೌಲ್ಯ
= ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಚಾಂಚಲ್ಯವನ್ನು
, ರವಿವತ್- = ಸೂರ್ಯನಂತೆ, ವಿನಿ
ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಂ =
ನಿಷ್ಕ್ರಿ
ಯನಾದ, ಸ್ವಬಿಂಬಭೂತಂ = ತಮ್ಮ ಬಿಂಬವಾದ, [ಆತ್ಮನಿಗೆ] ನಯಂತಿ -
=
ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ; ಕರ್ತಾ ಅಸ್ಮಿ-= ಕರ್ತೃವಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಭೋಕ್ತಾ ಅಸ್ಮಿ- ಭೋಕ್ಷ್ಯ
ತೃ-
ವಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಹಾ ಹತಃ ಅಸ್ಮಿ= ಅಯ್ಯೋ ಸತ್ತೆನು! ಇತಿ ಎಂದು (ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ).]
 
೨೫೪
 

 
೫೦೭. ಉಪಾಧಿಯು ಅಲುಗಾಡಿದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿರು
-
ವುದೂ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ.[^೧] ಮೂಢಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳವರು ಈ ಚಾಂಚಲ್ಯವನ್ನು

ಸೂರ್ಯನಂತೆ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯನಾದ ತಮ್ಮ ಬಿಂಬವಾದ ಆತ್ಮನಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ.

'ನಾನು ಕರ್ತೃವು, ನಾನು ಭೋಕ್ತೃವು, ಅಯ್ಯೋ ನಾನು ಸತ್ತೆನು!"'[^೨] ಎಂದು

ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.
 

 
[^] ಸೂರ್ಯನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿರುವ ನೀರೇ ಉಪಾಧಿಯು. ನೀರು ಅಲುಗಾಡಿ
-
ದಾಗ ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವೂ ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಅಲುಗಾಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಸೂರ್ಯ
-
ನಿಗೆ ಈ ಅಲುಗಾಟವಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಕಂಡ
ಯಾವನೋ ಮೂಢಬುದ್ಧಿ
ಯು
ಸೂರ್ಯನೇ ಚಲಿಸುತ್ತಾನೆಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹೀಗೆಯೇ ಬುದ್ಧಿಯ

ವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿರುವ ಆತ್ಮನಿಗೆ ವೃತ್ತಿಗಳ ಚಾಂಚಲ್ಯವನ್ನು ಮೂಢಬುದ್ಧಿ
-
ಗಳು ಆರೋಪಿಸುತ್ತಾರೆ.
 
ಯು
 

[^
] ಇದು ಅಜ್ಞಾನಿಗಳ ಗೋಳಾಟ.]
 

 
ಜಲೇ ವಾsಪಿ ಸ್ಥಲೇ ವಾಪಿ ಲುಠುತ್ವೇಷ ಜಡಾತ್ಮಕಃ ।

ನಾಹಂ ವಿಲಿಪೈಪ್ಯೇ ತದ್ಧರ್ಮೆಘ್ರಮೈರ್ಘಟಧರ್ಮೆನ್ರಮೈರ್ನಭೋ
 
ಯಥಾ ॥೫೦೮॥
 

 
ಜಡಾತ್ಮಕಃ = ಜಡಸ್ವರೂಪವಾದ, ಏಷಃ -= ಈ ದೇಹವು, ಜಲೇ ನಾವಾ ಅಪಿ =

ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಯಾದರೂ, ಸ್ಥಲೇ ವಾ ಅಪಿ = ನೆಲದ ಮೇಲಾದರೂ, ಲುಠತು = ಬೀಳಲಿ;

ಘಟಧರ್ಮೆಃ –ಮೈಃ = ಗಡಿಗೆಯ ಧರ್ಮಗಳಿಂದ, ನಭಃ ಯಥಾ -= ಆಕಾಶವು ಹೇಗೋ

ಹಾಗೆ, ಅಹಂ = ನಾನು, ತದ್ಧ ಮೆ –ರ್ಮೈಃ = ಆ ಧರ್ಮಗಳಿಂದ, ನ ವಿಲಿಪೈ - ಅಪ್ಯೇ = ಲಿಪ್ತನಾಗು
-
ವುದಿಲ್ಲ.
 
HOS

 
೫೦೮
. ಈ ಜಡಸ್ವರೂಪವಾದ ದೇಹವು ನೀರಿನಲ್ಲಿಯಾದರೂ ನೆಲದ

ಮೇಲಾದರೂ ಬೀಳಲಿ! ಗಡಿಗೆಯ ಧರ್ಮಗಳು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಅಂಟಿದಿರುವಂತೆ

ಈ ಶರೀರಧರ್ಮಗಳು ನನಗೆ ಅಂಟುವುದಿಲ್ಲ.
 

 
[ಗಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅವಚ್ಛಿನ್ನವಾಗಿರುವಂತೆ ಕಾಣುವ ಆಕಾಶವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದೊಂದಿಗೆ

ಏಕವಾಗಿದೆ; ಗಡಿಗೆಯು ಒಡೆಯಲಿ ಒಡೆಯದಿರಲಿ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಯಾವ ಭೇದವೂ

ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆತ್ಮನಿಗೆ ಶರೀರದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧವುಂಟಾದಂತೆ ಕಂಡು
-
ಬಂದರೂ ಅವನ ನಿರಂಜನತ್ವಕ್ಕೆ ಯಾವ ಹಾನಿಯೂ
ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.)
 
ಬಂದರೂ ಅವನ ನಿರಂಜನತ್ವಕ್ಕೆ ಯಾವ ಹಾನಿಯೂ