2023-03-19 09:07:19 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಛಾಯಯಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟಮುಷ್ಣಂ ವಾ ಶೀತಂ ವಾ ಸುಷ್ಠು ದುಷ್ಠು ವಾ ।
ನ ಸ್ಪೃಶತ್ಯೇವ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ ಪುರುಷಂ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೫೦೩ ॥
ಛಾಯಯಾ = ನೆರಳಿನಿಂದ, ಸ್ಪೃಷ್ಟಂ = ಮುಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟ, ಉಷ್ಣಂ ವಾ = ಉಷ್ಣ-
ವಾಗಲಿ, ಶೀತಂ ವಾ = ಶೀತವಾಗಲಿ, ಸುಷ್ಠು = ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ, ದುಷ್ಠು ವಾ =
ಕೆಟ್ಟದಾಗಲಿ, ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ = ಯಾವುದೊಂದೂ, ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಂ = ಅದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನ-
ನಾದ, ಪುರುಷಂ = ಪುರುಷನನ್ನು, ನ ಸ್ಪೃಶತಿ ಏವ = ಸೋಂ ಕವುದೇ ಇಲ್ಲ.
೫೦೩. ನೆರಳಿನ ಮೂಲಕ ಮುಟ್ಟಿದ ಉಷ್ಣವಾಗಲಿ ಶೀತವಾಗಲಿ,
ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ ಕೆಟ್ಟದಾಗಲಿ, ನೆರಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನಾದ ಪುರುಷನನ್ನು
ಸೋಂಕುವುದೇ ಇಲ್ಲ.
ನ ಸಾಕ್ಷಿಣಂ ಸಾಕ್ಷ್ಯಧರ್ಮಾಃ ಸಂಸ್ಪೃಶಂತಿ ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।
ಅವಿಕಾರಮುದಾಸೀನಂ ಗೃಹಧರ್ಮಾಃ ಪ್ರದೀಪವತ್ ॥ ೫೦೪ ॥
ಗೃಹಧರ್ಮಾಃ = ಮನೆಯ ಧರ್ಮಗಳು, ಪ್ರದೀಪವತ್ = ದೀಪವನ್ನು ಹೇಗೋ
ಹಾಗೆ, ಸಾಕ್ಷ್ಯಧರ್ಮಾಃ = ದೃಶ್ಯವಸ್ತುಗಳ ಧರ್ಮಗಳು, ಅವಿಕಾರಂ = ನಿರ್ವಿಕಾರ-
ನಾದ, ಉದಾಸೀನಂ = ಉದಾಸೀನನಾದ, ವಿಲಕ್ಷಣಂ = ವಿಲಕ್ಷಣನಾದ, ಸಾಕ್ಷಿಣಂ =
ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು, ನ ಸಂಸ್ಪೃಶಂತಿ = ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ.
೫೦೪. ಮನೆಯ ಧರ್ಮಗಳು (ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುವ) ಪ್ರದೀಪ-
ವನ್ನು ಮುಟ್ಟದಿರುವಂತೆ ನಿರ್ವಿಕಾರನೂ ಉದಾಸೀನನೂ ವಿಲಕ್ಷಣನೂ ಆದ
ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ದೃಶ್ಯವಸ್ತುಗಳ ಧರ್ಮಗಳು ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ.
ರವೇರ್ಯಥಾ ಕರ್ಮಣಿ ಸಾಕ್ಷಿಭಾವೋ
ವಹ್ನೇರ್ಯಥಾ ದಾಹ-ನಿಯಾನಕತ್ವಮ್ ।
ರಜ್ಜೋರ್ಯಥಾಽಽರೋಪಿತವಸ್ತು-ಸಂಗ-
ಸ್ತಥೈವ ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿದಾತ್ಮನೋ ಮೇ ॥ ೫೦೫ ॥
ಕರ್ಮಣಿ = ಕರ್ಮದಲ್ಲಿ, ರವೇಃ = ಸೂರ್ಯನಿಗೆ, ಸಾಕ್ಷಿಭಾವಃ = ಸಾಕ್ಷಿತ್ವವು,
ಯಥಾ = ಹೇಗೋ, ವಹ್ನೇಃ = ಅಗ್ನಿಗೆ, ದಾಹ-ನಿಯಾಮಕತ್ವಂ = ದಹಿಸುವಿಕೆಯು,
ಯಥಾ, ರಜ್ಜೋಃ = ಹಗ್ಗಕ್ಕೆ, ಆರೋಪಿತ-ವಸ್ತು-ಸಂಗಃ = ಆರೋಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತು-
ವಿನ ಸಂಬಂಧವು, ಯಥಾ, ತಥಾ ಏವ = ಹಾಗೆಯೇ, ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿದಾತ್ಮನಃ =
ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪನಾದ ನನಗೆ [ಸಾಕ್ಷಿಭಾವವು].
ನ ಸ್ಪೃಶತ್ಯೇವ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ ಪುರುಷಂ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೫೦೩ ॥
ಛಾಯಯಾ = ನೆರಳಿನಿಂದ, ಸ್ಪೃಷ್ಟಂ = ಮುಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟ, ಉಷ್ಣಂ ವಾ = ಉಷ್ಣ-
ವಾಗಲಿ, ಶೀತಂ ವಾ = ಶೀತವಾಗಲಿ, ಸುಷ್ಠು = ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ, ದುಷ್ಠು ವಾ =
ಕೆಟ್ಟದಾಗಲಿ, ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ = ಯಾವುದೊಂದೂ, ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಂ = ಅದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನ-
ನಾದ, ಪುರುಷಂ = ಪುರುಷನನ್ನು, ನ ಸ್ಪೃಶತಿ ಏವ = ಸೋಂ ಕವುದೇ ಇಲ್ಲ.
೫೦೩. ನೆರಳಿನ ಮೂಲಕ ಮುಟ್ಟಿದ ಉಷ್ಣವಾಗಲಿ ಶೀತವಾಗಲಿ,
ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ ಕೆಟ್ಟದಾಗಲಿ, ನೆರಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನಾದ ಪುರುಷನನ್ನು
ಸೋಂಕುವುದೇ ಇಲ್ಲ.
ನ ಸಾಕ್ಷಿಣಂ ಸಾಕ್ಷ್ಯಧರ್ಮಾಃ ಸಂಸ್ಪೃಶಂತಿ ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।
ಅವಿಕಾರಮುದಾಸೀನಂ ಗೃಹಧರ್ಮಾಃ ಪ್ರದೀಪವತ್ ॥ ೫೦೪ ॥
ಗೃಹಧರ್ಮಾಃ = ಮನೆಯ ಧರ್ಮಗಳು, ಪ್ರದೀಪವತ್ = ದೀಪವನ್ನು ಹೇಗೋ
ಹಾಗೆ, ಸಾಕ್ಷ್ಯಧರ್ಮಾಃ = ದೃಶ್ಯವಸ್ತುಗಳ ಧರ್ಮಗಳು, ಅವಿಕಾರಂ = ನಿರ್ವಿಕಾರ-
ನಾದ, ಉದಾಸೀನಂ = ಉದಾಸೀನನಾದ, ವಿಲಕ್ಷಣಂ = ವಿಲಕ್ಷಣನಾದ, ಸಾಕ್ಷಿಣಂ =
ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು, ನ ಸಂಸ್ಪೃಶಂತಿ = ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ.
೫೦೪. ಮನೆಯ ಧರ್ಮಗಳು (ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುವ) ಪ್ರದೀಪ-
ವನ್ನು ಮುಟ್ಟದಿರುವಂತೆ ನಿರ್ವಿಕಾರನೂ ಉದಾಸೀನನೂ ವಿಲಕ್ಷಣನೂ ಆದ
ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ದೃಶ್ಯವಸ್ತುಗಳ ಧರ್ಮಗಳು ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ.
ರವೇರ್ಯಥಾ ಕರ್ಮಣಿ ಸಾಕ್ಷಿಭಾವೋ
ವಹ್ನೇರ್ಯಥಾ ದಾಹ-ನಿಯಾನಕತ್ವಮ್ ।
ರಜ್ಜೋರ್ಯಥಾಽಽರೋಪಿತವಸ್ತು-ಸಂಗ-
ಸ್ತಥೈವ ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿದಾತ್ಮನೋ ಮೇ ॥ ೫೦೫ ॥
ಕರ್ಮಣಿ = ಕರ್ಮದಲ್ಲಿ, ರವೇಃ = ಸೂರ್ಯನಿಗೆ, ಸಾಕ್ಷಿಭಾವಃ = ಸಾಕ್ಷಿತ್ವವು,
ಯಥಾ = ಹೇಗೋ, ವಹ್ನೇಃ = ಅಗ್ನಿಗೆ, ದಾಹ-ನಿಯಾಮಕತ್ವಂ = ದಹಿಸುವಿಕೆಯು,
ಯಥಾ, ರಜ್ಜೋಃ = ಹಗ್ಗಕ್ಕೆ, ಆರೋಪಿತ-ವಸ್ತು-ಸಂಗಃ = ಆರೋಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತು-
ವಿನ ಸಂಬಂಧವು, ಯಥಾ, ತಥಾ ಏವ = ಹಾಗೆಯೇ, ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿದಾತ್ಮನಃ =
ಕೂಟಸ್ಥ-ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪನಾದ ನನಗೆ [ಸಾಕ್ಷಿಭಾವವು].