2023-03-17 09:49:57 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
(ಗುರುವಿನಿಂದ ಉಪದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ) ಪದಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕೇಳಿದರೆ
ಪುನಃ ಸಂಶಯವುಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಸ್ವಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾ-ಬಂಧ-ಸಂಬಂಧಮೋಕ್ಷಾತ್
ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾನಂದ-ರೂಪಾತ್ಮಲಬ್ಧೌ ।
ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಯುಕ್ತಿರ್ದೆಶಿಕೋಕ್ತಿಃ ಪ್ರಮಾಣಂ
ಚಾಂತಃಸಿದ್ದಾ ಸ್ವಾನುಭೂತಿಃ ಪ್ರಮಾಣಮ್ ॥ ೪೭೩ ॥
ಸ್ವಸ್ಯ = ತನಗೆ, ಅವಿದ್ಯಾ-ಬಂಧ-ಸಂಬಂಧ-ಮೋಕ್ಷಾತ್ = ಅವಿದ್ಯಾಬಂಧದ
ಸಂಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಯಿಂದ, ಸತ್ಯ-ಜ್ಞಾನ-ಆನಂದ-ರೂಪ-ಆತ್ಮಲಬ್ಧೌ = ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾ-
ನಂದ-ಸ್ವರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸುವುದಕ್ಕೆ, ಶಾಸ್ತ್ರಂ = ಶಾಸ್ತ್ರವು, ಯುಕ್ತಿಃ =
ಯುಕ್ತಿಯು, ದೇಶಿಕೋಕ್ತಿಃ = ಆಚಾರ್ಯನ ಉಕ್ತಿಯು, ಪ್ರಮಾಣಂ = ಪ್ರಮಾ-
ಣವು; ಅಂತಃಸಿದ್ದಾ = ಒಳಗೆ ಉಂಟಾದ, ಸ್ವಾನುಭೂತಿಃ ಚ = ತನ್ನ ಅನುಭವವೂ,
ಪ್ರಮಾಣಂ = ಪ್ರಮಾಣವು.
೪೭೩. ತನಗೆ ಅವಿದ್ಯಾಬಂಧ -ಸಂಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಯಿಂದ ಸತ್ಯ
ಜ್ಞಾನಾನಂದಸ್ವರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿದುದಕ್ಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರವೂ[^೧]
ಯುಕ್ತಿಯೂ{^೨] ಆಚಾರ್ಯನ ಉಕ್ತಿಯೂ[^೨] ಪ್ರಮಾಣವು; ಒಳಗೆ ಉಂಟಾದ
ತನ್ನ ಅನುಭವವೂ[^೪] ಪ್ರಮಾಣವು.
[^೧] ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿಃ (ಮುಂಡಕ ಉ, ೨, ೨, ೯), ತರತಿ ಶೋಕ-
ಮಾತ್ಮವಿತ್ (ಛಾಂದೋಗ್ಯ ಉ. ೭. ೧. ೩) ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಶ್ರುತಿಗಳು.
[^೨] ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬಂಧವು ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕಲ್ಪಿತವಾದುದು-
ಎಂಬೀ ರೂಪದ ಯುಕ್ತಿ.
[^೩] ಆತ್ಮವಿದನೂ ನಿಃಸ್ಪೃಹನೂ ಕರುಣಾಮಯನೂ ಆದ ಆಚಾರ್ಯನ ಮಾತು-
ಗಳು ಪ್ರಮಾಣವಾಗುತ್ತವೆ.
[^೪] ತನ್ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿಯಿಂದ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಸ್ವಾನುಭವ; ಇದು ಕೊನೆಯ
ಪ್ರಮಾಣ.]
ಬಂಧೋ ಮೋಕ್ಷಶ್ಚ ತೃಪ್ತಿಶ್ಚ ಚಿಂತಾಽಽರೋಗ್ಯಕ್ಷುದಾದಯಃ ।
ಸ್ವೇನೈವ ವೇದ್ಯಾ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪರೇಷಾಮಾನುಮಾನಿಕಮ್ ॥ ೪೭೪ ॥
ಬಂಧಃ = ಬಂಧ, ಮೋಕ್ಷಃ ಚ = ಮೋಕ್ಷ, ತೃಪ್ತಿಃ ಚ = ತೃಪ್ತಿ, ಚಿಂತಾ-
ಆರೋಗ್ಯ-ಕ್ಷುತ್-ಆದಯಃ = ಚಿಂತೆ ಆರೋಗ್ಯ ಹಸಿವು ಮೊದಲಾದುವು ಸ್ವೇನ
ಪುನಃ ಸಂಶಯವುಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಸ್ವಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾ-ಬಂಧ-ಸಂಬಂಧಮೋಕ್ಷಾತ್
ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾನಂದ-ರೂಪಾತ್ಮಲಬ್ಧೌ ।
ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಯುಕ್ತಿರ್ದೆಶಿಕೋಕ್ತಿಃ ಪ್ರಮಾಣಂ
ಚಾಂತಃಸಿದ್ದಾ ಸ್ವಾನುಭೂತಿಃ ಪ್ರಮಾಣಮ್ ॥ ೪೭೩ ॥
ಸ್ವಸ್ಯ = ತನಗೆ, ಅವಿದ್ಯಾ-ಬಂಧ-ಸಂಬಂಧ-ಮೋಕ್ಷಾತ್ = ಅವಿದ್ಯಾಬಂಧದ
ಸಂಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಯಿಂದ, ಸತ್ಯ-ಜ್ಞಾನ-ಆನಂದ-ರೂಪ-ಆತ್ಮಲಬ್ಧೌ = ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾ-
ನಂದ-ಸ್ವರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸುವುದಕ್ಕೆ, ಶಾಸ್ತ್ರಂ = ಶಾಸ್ತ್ರವು, ಯುಕ್ತಿಃ =
ಯುಕ್ತಿಯು, ದೇಶಿಕೋಕ್ತಿಃ = ಆಚಾರ್ಯನ ಉಕ್ತಿಯು, ಪ್ರಮಾಣಂ = ಪ್ರಮಾ-
ಣವು; ಅಂತಃಸಿದ್ದಾ = ಒಳಗೆ ಉಂಟಾದ, ಸ್ವಾನುಭೂತಿಃ ಚ = ತನ್ನ ಅನುಭವವೂ,
ಪ್ರಮಾಣಂ = ಪ್ರಮಾಣವು.
೪೭೩. ತನಗೆ ಅವಿದ್ಯಾಬಂಧ
ಜ್ಞಾನಾನಂದಸ್ವರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿದುದಕ್ಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರವೂ[^೧]
ಯುಕ್ತಿಯೂ{^೨] ಆಚಾರ್ಯನ ಉಕ್ತಿಯೂ[^೨] ಪ್ರಮಾಣವು; ಒಳಗೆ ಉಂಟಾದ
ತನ್ನ ಅನುಭವವೂ[^೪] ಪ್ರಮಾಣವು.
[^೧] ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿಃ (ಮುಂಡಕ ಉ, ೨, ೨, ೯), ತರತಿ ಶೋಕ-
ಮಾತ್ಮವಿತ್ (ಛಾಂದೋಗ್ಯ ಉ. ೭. ೧. ೩) ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಶ್ರುತಿಗಳು.
[^೨] ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬಂಧವು ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕಲ್ಪಿತವಾದುದು-
ಎಂಬೀ ರೂಪದ ಯುಕ್ತಿ.
[^೩] ಆತ್ಮವಿದನೂ ನಿಃಸ್ಪೃಹನೂ ಕರುಣಾಮಯನೂ ಆದ ಆಚಾರ್ಯನ ಮಾತು-
ಗಳು ಪ್ರಮಾಣವಾಗುತ್ತವೆ.
[^೪] ತನ್ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿಯಿಂದ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಸ್ವಾನುಭವ; ಇದು ಕೊನೆಯ
ಪ್ರಮಾಣ.]
ಬಂಧೋ ಮೋಕ್ಷಶ್ಚ ತೃಪ್ತಿಶ್ಚ ಚಿಂತಾಽಽರೋಗ್ಯಕ್ಷುದಾದಯಃ ।
ಸ್ವೇನೈವ ವೇದ್ಯಾ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪರೇಷಾಮಾನುಮಾನಿಕಮ್ ॥ ೪೭೪ ॥
ಬಂಧಃ = ಬಂಧ, ಮೋಕ್ಷಃ ಚ = ಮೋಕ್ಷ, ತೃಪ್ತಿಃ ಚ = ತೃಪ್ತಿ, ಚಿಂತಾ-
ಆರೋಗ್ಯ-ಕ್ಷುತ್-ಆದಯಃ = ಚಿಂತೆ ಆರೋಗ್ಯ ಹಸಿವು ಮೊದಲಾದುವು ಸ್ವೇನ