2023-03-17 09:17:03 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
೪೩೮. ಯಾವನು ಜೀವ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮ-- ಇವರಲ್ಲಾಗಲಿ, ಬ್ರಹ್ಮ
ಮತ್ತು ಜಗತ್ತು--ಇವುಗಳಲ್ಲಾಗಲಿ ಯಧಾರ್ಥದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಭೇದವನ್ನು ಕಾಲ-
ತ್ರಯದಲ್ಲಿಯೂ ಅರಿಯುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಎನಿಸುವನು.
ಸಾಧುಭಿಃ ಪೂಜ್ಯಮಾನೇಽಸ್ಮಿನ್ ಪೀಡ್ಯಮಾನೇಽಪಿ ದುರ್ಜನೈಃ ।
ಸಮಭಾವೋ ಭವೇದ್ಯಸ್ಯ ಸ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತ ಇಷ್ಯತೇ ॥ ೪೩೯ ॥
ಅಸ್ಮಿನ್ [ಶರೀರೇ] = ಈ ಶರೀರವು, ಸಾಧುಭಿಃ = ಸಾಧುಗಳಿಂದ, ಪೂಜ್ಯ -
ಮಾನೇ = ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ, ದುರ್ಜನೈಃ = ದುಷ್ಟರಿಂದ, ಪೀಡ್ಯಮಾನೇ ಅಪಿ =
ಪೀಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ, ಯಸ್ಯ= ಯಾವನಿಗೆ, ಸಮಭಾವಃ ಭವೇತ್ = ಸಮಭಾವವಿರು-
ವುದೊ, ಸಃ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ ಇಷ್ಯತೇ.
೪೩೯. ಸಾಧುಗಳು ಈ ಶರೀರವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಿ ಅಥವಾ ದುಷ್ಟರು
ಪೀಡಿಸಲಿ, ಯಾವನಿಗೆ ಸಮಭಾವವಿರುವುದೊ ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು
ಎನಿಸುವನು.
ಯತ್ರ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ವಿಷಯಾಃ ಪರೇರಿತಾ
ನದೀಪ್ರವಾಹಾ ಇವ ವಾರಿರಾಶೌ ।
ಲೀಯಂತಿ ಸನ್ಮಾತ್ರತಯಾ ನ ವಿಕ್ರಿಯಾ-
ಮುತ್ಪಾದಯಂತ್ಯೇಷ ಯತಿರ್ವಿಮುಕ್ತಃ ॥ ೪೪೦ ॥
ಪರ-ಈರಿತಾಃ = ಇತರರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾದ, ವಿಷಯಾಃ = ವಿಷಯಗಳು, ಯತ್ರ =
ಯಾವನಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಃ = ಪ್ರವೇಶಿಸಿದವುಗಳಾಗಿ, ವಾರಿರಾಶೌ = ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ [ಪ್ರವೇಶಿ-
ಸಿದ], ನದೀ ಪ್ರವಾಹಾಃ ಇವ = ನದೀಪ್ರವಾಹಗಳ ಹಾಗೆ, ಸನ್ಮಾತ್ರತಯಾ = ಬ್ರಹ್ಮಾ-
ತ್ಮೈಕ್ಯ-ಭಾವನೆಯಿಂದ, ಲೀಯಂತಿ = ಲಯವಾಗುವುವೋ, ವಿಕ್ರಿಯಾಂ = ವಿಕಾರ-
ವನ್ನು, ನ ಉತ್ಪಾದಯಂತಿ = ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೋ, ಏಷಃ ಯತಿಃ = ಈ
ಯತಿಯೇ, ವಿಮುಕ್ತಃ - ಮುಕ್ತನು.
೪೪೦. ಇತರರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಬರುವ ವಿಷಯಗಳು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ--
ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ನದೀಪ್ರವಾಹಗಳಂತೆ-- ಬ್ರಹಾತ್ಮೈಕ್ಯಭಾವನೆ-
ಯಿಂದ ಯಾವ ಯತಿಯಲ್ಲಿ ಲಯವಾಗುವುವೋ ಮತ್ತು ಯಾವ ವಿಕಾರ-
ವನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವನೇ ಮುಕ್ತನು.
[ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಸ್ವತಃ ಬಹಿರ್ಮುಖನಾಗದಿದ್ದರೂ, ಇತರರು ಮಾಡುವ ಸ್ತುತಿ-
ನಿಂದೆಗಳು-- ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯದು ಕೆಟ್ಟದು ಎನಿಸಿದ್ದರೂ--ಇವನಲ್ಲಿ
ಯಾವ ವಿಕಾರವನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡದೆ ಅಡಗಿಹೋಗುವುವು. ಗೀತಾ ೨. ೭೦ ನೋಡಿ.]
ಮತ್ತು ಜಗತ್ತು--ಇವುಗಳಲ್ಲಾಗಲಿ ಯಧಾರ್ಥದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಭೇದವನ್ನು ಕಾಲ-
ತ್ರಯದಲ್ಲಿಯೂ ಅರಿಯುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಎನಿಸುವನು.
ಸಾಧುಭಿಃ ಪೂಜ್ಯಮಾನೇಽಸ್ಮಿನ್ ಪೀಡ್ಯಮಾನೇಽಪಿ ದುರ್ಜನೈಃ ।
ಸಮಭಾವೋ ಭವೇದ್ಯಸ್ಯ ಸ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತ ಇಷ್ಯತೇ ॥ ೪೩೯ ॥
ಅಸ್ಮಿನ್ [ಶರೀರೇ] = ಈ ಶರೀರವು, ಸಾಧುಭಿಃ = ಸಾಧುಗಳಿಂದ, ಪೂಜ್ಯ -
ಮಾನೇ = ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ, ದುರ್ಜನೈಃ = ದುಷ್ಟರಿಂದ, ಪೀಡ್ಯಮಾನೇ ಅಪಿ =
ಪೀಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ, ಯಸ್ಯ= ಯಾವನಿಗೆ, ಸಮಭಾವಃ ಭವೇತ್ = ಸಮಭಾವವಿರು-
ವುದೊ, ಸಃ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ ಇಷ್ಯತೇ.
೪೩೯. ಸಾಧುಗಳು ಈ ಶರೀರವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಿ ಅಥವಾ ದುಷ್ಟರು
ಪೀಡಿಸಲಿ, ಯಾವನಿಗೆ ಸಮಭಾವವಿರುವುದೊ ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು
ಎನಿಸುವನು.
ಯತ್ರ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ವಿಷಯಾಃ ಪರೇರಿತಾ
ನದೀಪ್ರವಾಹಾ ಇವ ವಾರಿರಾಶೌ ।
ಲೀಯಂತಿ ಸನ್ಮಾತ್ರತಯಾ ನ ವಿಕ್ರಿಯಾ-
ಮುತ್ಪಾದಯಂತ್ಯೇಷ ಯತಿರ್ವಿಮುಕ್ತಃ ॥ ೪೪೦ ॥
ಪರ-ಈರಿತಾಃ = ಇತರರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾದ, ವಿಷಯಾಃ = ವಿಷಯಗಳು, ಯತ್ರ =
ಯಾವನಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಃ = ಪ್ರವೇಶಿಸಿದವುಗಳಾಗಿ, ವಾರಿರಾಶೌ = ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ [ಪ್ರವೇಶಿ-
ಸಿದ], ನದೀ ಪ್ರವಾಹಾಃ ಇವ = ನದೀಪ್ರವಾಹಗಳ ಹಾಗೆ, ಸನ್ಮಾತ್ರತಯಾ = ಬ್ರಹ್ಮಾ-
ತ್ಮೈಕ್ಯ-ಭಾವನೆಯಿಂದ, ಲೀಯಂತಿ = ಲಯವಾಗುವುವೋ, ವಿಕ್ರಿಯಾಂ = ವಿಕಾರ-
ವನ್ನು, ನ ಉತ್ಪಾದಯಂತಿ = ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೋ, ಏಷಃ ಯತಿಃ = ಈ
ಯತಿಯೇ, ವಿಮುಕ್ತಃ - ಮುಕ್ತನು.
೪೪೦. ಇತರರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಬರುವ ವಿಷಯಗಳು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ--
ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ನದೀಪ್ರವಾಹಗಳಂತೆ-- ಬ್ರಹಾತ್ಮೈಕ್ಯಭಾವನೆ-
ಯಿಂದ ಯಾವ ಯತಿಯಲ್ಲಿ ಲಯವಾಗುವುವೋ ಮತ್ತು ಯಾವ ವಿಕಾರ-
ವನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವನೇ ಮುಕ್ತನು.
[ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಸ್ವತಃ ಬಹಿರ್ಮುಖನಾಗದಿದ್ದರೂ, ಇತರರು ಮಾಡುವ ಸ್ತುತಿ-
ನಿಂದೆಗಳು-- ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯದು ಕೆಟ್ಟದು ಎನಿಸಿದ್ದರೂ--ಇವನಲ್ಲಿ
ಯಾವ ವಿಕಾರವನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡದೆ ಅಡಗಿಹೋಗುವುವು. ಗೀತಾ ೨. ೭೦ ನೋಡಿ.]