2023-03-15 17:33:45 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಬೋ
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
[
ಯೋ ಜಾಗ್ರದ್ಧರ್ಮವರ್ಜಿತಃ ।
ಯಸ್ಯ ಸ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತ ಇಷ್ಯತೇ
ಯಃ = ಯಾವನು, ಲೀನಧೀಃ ಅಪಿ= [ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ
ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳವನಾದರೂ, ಜಾಗ್ರದ್- ಧರ್ಮವರ್ಜಿತಃ = ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥೆಯ ಧರ್ಮ
ಗ
ಬೋಧಃ= ಜ್ಞಾನವು, ನಿರ್ವಾಸನಃ= ವಾಸನಾರಹಿತವಾಗಿರುವುದೊ, ಸಃ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ
ಇಷ್ಯತೇ
T
೪೨೮.
ಗೊಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೂ ಜಾಗೃದವಸ್ಥೆಯ ಧರ್ಮಗಳಿಂದ ಬಿಡಲ್ಪಟ್ಟು
ತ್ತಿರುವನೋ, ಯಾವನ ಜ್ಞಾನವು ವಿಷಯ--ವಾಸನಾರಹಿತವಾಗಿರುವುದೊ
ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಎನಿಸುತ್ತಾನೆ.
[^೧] ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವುದು ಜಾಗೃದವಸ್ಥೆಯ
ಲಕ್ಷಣವು' ಇಂದ್ರಿ
ಶಾಂತಸಂಸಾರಕಲನಃ ಕಲಾವಾನಪಿ ನಿಷ್ಕಲಃ ।
ಯಃ ಸಚಿತ್ತೋಪಿ ನಿಶ್ಚಿತ್ತಃ ಸ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತ ಇಷ್ಯತೇ
ಯಃ = ಯಾವನು, ಶಾಂತ- ಸಂಸಾರ
ನಿಷ್ಕಲಃ -
ಯಃ - ಯಾವನು ಶಾಂತ ಸಂಸಾರ.ಕಲನಃ = ಶಾಂತವಾದ
ಯುಳ್ಳವನಾಗಿ, ಕಲಾವಾನ್ ಅಪಿ
ನಿರವಯವನಾಗಿರುವನೋ, ಸಚಿತ್
ಚಿತ್ತವಿಲ್ಲದವನಂತಿರುವನೊ, ಸಃ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ ಇಷ್ಯತೇ.
೪೨೯. ಯಾವನು ಸಂಸಾರದ ಚಿಂತೆಯನ್ನೆಲ್ಲ ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಅವ
ಯವಗಳುಳ್ಳವನಾಗಿದ್ದರೂ ಅವಯವರಹಿತನಂತಿರುವನೋ, ಚಿತ್ತವುಳ್ಳವನಾಗಿ
ದ್ದರೂ ಚಿತ್ತವಿಲ್ಲದವನಂತಿರುವನೊ[^೧] ಅವನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತನು ಎನಿಸುವನು.
[^೧] ಹೊರಗಿನ ವೃತ್ತಿಗಳೆಲ್ಲವೂ ಲಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮುಗ್ಧನಂತೆ ಕಂಡು
ಬರುವನು ಅಥವಾ ರಾಗಾದಿಶೂನ್ಯನಾಗಿರುವನು.
ವರ್ತಮಾನೇsಪಿ ದೇಹೇsಸ್ಮಿಂಛಾಯಾವದನುವರ್ತಿನಿ ।
ಅಹಂತಾ-ಮಮತಾಽಭಾವೋ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೪೩೦ ॥
ಛಾಯಾವತ್
ಅಪಿ= ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಈ ದೇಹವು ಇರುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅಹಂತಾ