2023-03-15 13:52:47 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
೪೨೦]
ವೈರಾಗ್ಯಸ್ಯ ಫಲಂ ಬೋಧೋ ಬೋಧಸ್ಯೋಪರತಿಃ ಫಲಮ್ ।
ಸ್ವಾನಂದಾನುಭವಾಚ್ಛಾಂತಿರೇಷೈವೋಪರತೇಃ ಫಲಮ್ ॥ ೪೧೮ ॥
೨೧೫
ವೈರಾಗ್ಯ -ಸ್ಯ = ವೈರಾಗ್ಯಕ್ಕೆ ,ಬೋಧಃ= ಜ್ಞಾನವೇ, ಫಲಂ= ಫಲವು, ಬೋಧ
ಸ್ಯ=
ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ,ಉಪರತಿಃ -= ಉಪರತಿಯು ಫಲ,, ಫಲಮ್ ಸ್ವಾನಂದಾನುಭವಾತ್,= ಆತ್ಮಾ
-
ನಂದದ ಅನುಭವದಿಂದ, ಶಾಂತಿಃ –= ಶಾಂತಿಯು, ಏಷಾ ಏವ, ಈ ಶಾಂತಿಯೇ
,
ಉಪರತೇಃ = ಉಪರತಿಗೆ, ಫಲಂ = ಫಲವು.
೪೧೮,. ವೈರಾಗ್ಯಕ್ಕೆ ಜ್ಞಾನವೇ ಫಲವು, ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಉಪರತಿಯೇ?
[^೧]
ಫಲವು. ಆತ್ಮಾನಂದದ ಅನುಭವದಿಂದ ಶಾಂತಿಯು (ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ),
ಈ ಶಾಂತಿಯೇ ಉಪರತಿಗೆ ಫಲವು.
[^೧] ಬಾಹ್ಯ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಚಿತ್ರತ ವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ.
]
ಯದ್ಯುತ್ತರೋತ್ತರಾಭಾವಃ ಪೂರ್ವ ಪೂರ್ವ೦ವಂ ತು ನಿಷ್ಪಫಲಮ್ ।
ನಿವೃತ್ತಿ 8ತಿಃ ಪರಮಾ ತೃಪ್ತಿರಾನಂದೋಽನುಪಮಃ ಸ್ವತಃ ॥ ೪೧೯ ॥
ಲಂ .
ಉತ್ತರೋತ್ತರ.- ಅಭಾವಃ = ಮುಂದುಮುಂದಿನದರ ಅಭಾವವು, ಯದಿ
[ಸ್ಯಾತ್]-= ಉಂಟಾದರೆ, ಪೂರ್ವ ಪೂರ್ವಂ ತು -= ಹಿಂದುಹಿಂದಿನದು, ನಿಷ್ಪಫಲಂ
=
ನಿಷ್ಪಫಲವು; ನಿವೃತ್ತಿ -ತಿಃ = ನಿವೃತ್ತಿಯು, ಪರಮಾ ತೃಪ್ತಿಃ-= ಪರಮತೃಪ್ತಿ, ಅನುಪಮಃ-
=
ಅಸದೃಶವಾದ, ಆನಂದಃ = ಆನಂದವು, ಸ್ವತಃ -= ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿಯೇ [ಉಂಟಾಗು
ಇ-
ತ್ತವೆ].
೪೧೯,. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದುಮುಂದಿನದು ಸಿದ್ಧಿಸದೆ ಹೋದರೆ ಹಿಂದು
ಹಿಂದಿನದು ನಿಷ್ಪಫಲವಾಗುವುದು.[^೧] ಸಮಸ್ತಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗುವುದು,
ಪರಮತೃಪ್ತಿ, ಅಸದೃಶವಾದ ಆನಂದ-- ಇವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿಯೇ ಉಂಟಾ
-
ಗುತ್ತವೆ.
[^೧] ಜ್ಞಾನವು ಸಿದ್ಧಿಸದಿದ್ದರೆ ವೈರಾಗ್ಯವಿದ್ದರೂ ನಿಷ್ಪಫಲವಾಗುವುದು. ಉಪರತಿಯು
ಸಿದ್ಧಿಸದಿದ್ದರೆ ಜ್ಞಾನವಿದ್ದರೂ ನಿಷ್ಪಫಲವಾಗುವುದು. ಶಾಂತಿಯು ಸಿದ್ಧಿಸದಿದ್ದರೆ
ಉಪರತಿಯಿದ್ದರೂ ನಿಷ್ಪಫಲವಾಗುವುದು.
]
ದೃಷ್ಟದುಃಖೇಷ್ಟವನುದ್ವೇಗೋ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರಸ್ತುತಂ ಫಲಮ್ ।
ಯ
ಯತ್ಕೃತಂ ಭ್ರಾಂತಿವೇಲಾಯಾಂ ನಾನಾ ಕರ್ಮ ಜುಗುಪ್ಪಿಸಿ ತಮ್ ।
ಪಶ್ಚಾನ್ನರೋ ವಿವೇಕೇನ ತತ್ ಕಥಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹತಿ ॥ ೪೨೦ ॥