2023-03-14 09:14:48 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಅವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
[೩೬೬
ಅವಿದ್ಯದ್ಯಯಾ -= ಅನಾದಿಸಿದ್ಧವಾದ ಅವಿದ್ಯೆಯಿಂದ, ಕೃತಂ = ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ, ಧ್ವಾಂತಂ
=
ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು, ವಿಧ್ವಂಸಯ = ನಾಶಪಡಿಸಿಕೊ
OFO
.
೩೬೫. ಆದುದರಿಂದ ಯಾವಾಗಲೂ ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿಸಿ
-
ಕೊಂಡು ಶಾಂತಮನಸ್ಸುಳ್ಳವನಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸು;
ಸದಾತ್ಮನು ಒಬ್ಬನೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಅನಾದಿಸಿದ್ಧವಾದ
ಅವಿದ್ಯೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಮೋಹಾಂಧಕಾರವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿಕೊ.
ಯೋಗಸ್ಯ ಪ್ರಥಮದ್ವಾರಂ ವಾಜಙ್ನಿರೋಧೋSಪರಿಗ್ರಹಃ
ನಿರಾಶಾ ಚ ನಿರೀಹಾ ಚ ನಿತ್ಯಮೇಕಾಂತಶೀಲತಾ
॥ ೩೬೬ ॥
-
=
ವಾಕ್ -ನಿರೋಧಃ -= ವಾಕ್ಸಂಯಮ, ಅಪರಿಗ್ರಹಃ - ಪ್ರತಿಗ್ರಹಮಾಡದಿರು
-
ವುದು, ನಿರಾಶಾ ಚ = ಆಶೆಯಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ನಿರೀಹಾ ಚ= ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡ
-
ದಿರುವುದು, ನಿತ್ಯಮ್ ಏಕಾಂತಶೀಲತಾ = ಯಾವಾಗಲೂ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿರುವುದು
--
[ಇವು], ಯೋಗಸ್ಯ-= ಯೋಗದ, ಪ್ರಥಮದ್ವಾರಂ = ಮೊದಲನೆಯ ಬಾಗಿಲು.
೩೬೬,. ವಾಕ್ಸಯಮ,[^೧] ಅಪರಿಗ್ರಹ, ಆಶೆಯಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ಕರ್ಮವಿಲ್ಲ
-
ದಿರುವುದು, ನಿತ್ಯವೂ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿರುವುದು--ಇವು ಯೋಗಕ್ಕೆ ಮೊದಲನೆಯ
ಬಾಗಿಲು.
[^೧] ಮೌನ ಅಥವಾ ಮಿತಭಾಷಣ.]
ಏಕಾಂತಸ್ಥಿ ತಿರಿಂದ್ರಿಯೋಪರಮಣೇ ಹೇತುರ್ದಮಶ್ಚಚೇತಸಃ
ಸಂಶೋರೋಧೇ ಕರಣಂ ಶಮೇನ ವಿಲಯಂ ಯಾಯಾದಹಂವಾಸನಾ
|
ತೇನಾನಂದರಸಾನುಭೂತಿರಚಲಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಮೀ ಸದಾ ಯೋಗಿನಃ
ತಸ್ಮಾಚ್ಚಿತ್ತನಿರೋಧ ಏವ ಸತತಂ ಕಾರ್ಯಃ ಪ್ರಯತ್ನಾನ್ಮುನೇ
ನೇಃ ॥ ೩೬೭ ॥
ಏ ಕಾಂತಸ್ಥಿತಿಃ–= ಏಕಾಂತವಾಸವು, ಇಂದ್ರಿಯ. - ಉಪರಮಣೇ - ಇಂದ್ರಿಯ
ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ, ಹೇತುಃ-= ಕಾರಣವು; ದಮಃ = ಇಂದ್ರಿಯನಿಗ್ರಹವು, ಚೇತಸಃ = ಚಿತ್ರದ
ತದ,
ಸಂರೋಧಧೇ = ನಿರೋಧಕ್ಕೆ, ಕರಣಂ = ಕಾರಣವು; ಶಮೇನ -= ಚಿತ್ರತ ನಿರೋಧದಿಂದ
,
ಅಹಂವಾಸನಾ = ಅಹಂ-ವಾಸನೆಯು, ವಿಲಯಂ ಯಾಯಾತ್ = ಲಯವನ್ನು
ಹೊಂದುತ್ತದೆ; ತೇನ-= ಅದರಿಂದ, ಯೋಗಿನಃ= ಯೋಗಿಗೆ, ಬ್ರಾಹ್ಮಮೀ= ಬ್ರಹ್ಮಸಂಬಂಧ
-
ವಾಗಿರುವ, ಆನಂದರಸಾನುಭೂತಿಃ–= ಆನಂ ದರಸಾನುಭವವು, ಸದಾ=ಯಾವಾಗಲೂ
,
[ಆಗುತ್ತದೆ]; ತಸ್ಮಾತ್ = ಆದುದರಿಂದ, ಮುನೇಃ = ಮುನಿಗೆ, ಸತತಂ = ಯಾವಾ
-
[೩೬೬
ಅವಿದ್ಯ
ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು, ವಿಧ್ವಂಸಯ = ನಾಶಪಡಿಸಿಕೊ
OFO
೩೬೫. ಆದುದರಿಂದ ಯಾವಾಗಲೂ ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿಸಿ
ಕೊಂಡು ಶಾಂತಮನಸ್ಸುಳ್ಳವನಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸು;
ಸದಾತ್ಮನು ಒಬ್ಬನೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಅನಾದಿಸಿದ್ಧವಾದ
ಅವಿದ್ಯೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಮೋಹಾಂಧಕಾರವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿಕೊ.
ಯೋಗಸ್ಯ ಪ್ರಥಮದ್ವಾರಂ ವಾ
ನಿರಾಶಾ ಚ ನಿರೀಹಾ ಚ ನಿತ್ಯಮೇಕಾಂತಶೀಲತಾ
-
=
ವಾಕ್
ವುದು, ನಿರಾಶಾ ಚ = ಆಶೆಯಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ನಿರೀಹಾ ಚ= ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡ
ದಿರುವುದು, ನಿತ್ಯಮ್ ಏಕಾಂತಶೀಲತಾ = ಯಾವಾಗಲೂ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿರುವುದು
[ಇವು], ಯೋಗಸ್ಯ
೩೬೬
ದಿರುವುದು, ನಿತ್ಯವೂ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿರುವುದು--ಇವು ಯೋಗಕ್ಕೆ ಮೊದಲನೆಯ
ಬಾಗಿಲು.
[^೧] ಮೌನ ಅಥವಾ ಮಿತಭಾಷಣ.]
ಏಕಾಂತಸ್ಥಿ ತಿರಿಂದ್ರಿಯೋಪರಮಣೇ ಹೇತುರ್ದಮಶ್
ಸಂ
ತೇನಾನಂದರಸಾನುಭೂತಿರಚಲಾ ಬ್ರಾಹ್
ತಸ್ಮಾಚ್ಚಿತ್ತನಿರೋಧ ಏವ ಸತತಂ ಕಾರ್ಯಃ ಪ್ರಯತ್ನಾನ್ಮು
ಏ ಕಾಂತಸ್ಥಿತಿಃ
ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ, ಹೇತುಃ
ಸಂರೋ
ಅಹಂವಾಸನಾ = ಅಹಂ-ವಾಸನೆಯು, ವಿಲಯಂ ಯಾಯಾತ್ = ಲಯವನ್ನು
ಹೊಂದುತ್ತದೆ; ತೇನ
ವಾಗಿರುವ, ಆನಂದರಸಾನುಭೂತಿಃ
[ಆಗುತ್ತದೆ]; ತಸ್ಮಾತ್ = ಆದುದರಿಂದ, ಮುನೇಃ = ಮುನಿಗೆ, ಸತತಂ = ಯಾವಾ