This page has been fully proofread once and needs a second look.

ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
[೧೬
 
ವವನಿಗೆ ಗುರು ಎಂದು ಹೆಸರು.
 
ಗುಶಬ್ದ ಸಂಸ್ತ್ವಂಧ ಕಾರಾರಸ್ಸ್ಯಾತ್ ರುಶಬ್ದ ಸ್ತನ್ನಿ-

ರೋಧಕಃ । ಅಂಧಕಾರನಿರೋಧಿತ್ವಾತ್ ಗುರುರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ॥ ಎಂದು ಗುರು

ಗೀತೆಯು ಹೇಳುತ್ತದೆ.]
 

 
ಮೇಧಾವೀ ಪುರುಷೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಊಹಾಪೋಹ-ವಿಚಕ್ಷಣಃ ।

ಅಧಿಕಾರ್ಯಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಮುಕ್ತಲಕ್ಷಣ-ಲಕ್ಷಿತಃ
 
||೧೬
 
||
 
ಮೇಧಾವೀ =ಮೇಧಾವಿಯಾದ, ವಿದ್ವಾನ್ - =ವಿದ್ವಾಂಸನಾದ, ಊಹಾಪೋಹ.
-
ವಿಚಕ್ಷಣಃ-= ಊಹಾಪೋಹಗಳಲ್ಲಿ ಚತುರನಾದ, ಉಕ್ತ -ಲಕ್ಷಣ-ಲಕ್ಷಿತಃ-=ಇಲ್ಲಿಯ
-
ವರೆಗೆ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನುಳ್ಳ, ಪುರುಷಃ -= ಪುರುಷನು, ಆತ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ -
=
ಆತ್ಮವಿದ್ಯೆಯಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕಾರಿರೀ – ಅಧಿಕಾರಿಯು.
 
೧೦
 

 
೧೬. ಮೇಧಾವಿ
 
ಯೂ[^೧] ವಿದ್ವಾಂಸನೂ ಊಹಾಪೋಹಗಳಲ್ಲಿ ಚತು
-
ರನೂ[^೨] ಇಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳುಳ್ಳವನೂ[^೩] ಆದ ಪುರುಷನು

ಆತ್ಮವಿದ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
 
(
[^೪]
[
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನವೆಂಬ ಫಲಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ ಪುರುಷನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ
 

ಹೇಳಿದೆ.
 

[^
]ಕೇಳಿದ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳವನು.
 

[^
] ತರ್ಕ- ಮೀಮಾಂಸೆಗಳಲ್ಲಿ ನುರಿತವನು.

[^
]೮ನೆಯ ಶ್ಲೋಕದಿಂದ ೧೫ನೆಯ
ಶ್ಲೋಕದ ವರೆಗೆ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವೇಕ
ವೈರಾಗ್ಯ ಮೊದಲಾದುವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವವನು.
 
*

[^೪]
ಆತ್ಮವಿದ್ಯಾಫಲವೆಂಬ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಅರ್ಹನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
 
ಶ್ಲೋಕದ ವರೆಗೆ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವೇಕ
 
]
 
ವಿವೇಕಿನೋ ವಿರಕ್ತಸ್ಯ ಶಮಾದಿಗುಣ-ಶಾಲಿನಃ ।

ಮುಮುಕ್ಷೋರೇವ ಹಿ ಬ್ರಹ್ಮಜಿಜ್ಞಾಸಾ-ಯೋಗ್ಯತಾ ಮತಾ || ೧೭
 
||
 
ವಿವೇಕಿನಃ -= ವಿವೇಕಿಯಾದ, ವಿರಕ್ತಸ್ಯ -= ವಿರಕ್ತನಾದ, ಶಮಾದಿಗುಣ-

ಶಾಲಿನಃ-= ಶಮಾದಿಗುಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ, ಮುಮುಃ ಏವ ಹಿ = ಮುಮುಕ್ಷು
-
ವಿಗೆ ಮಾತ್ರ, ಬ್ರಹ್ಮಜಿಜ್ಞಾಸಾಯೋಗ್ಯತಾ -= ಬ್ರಹ್ಮವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆ [ಇರುವು

ದೆಂಬುದು], ಮತಾ. - = ಸಮ್ಮತವು.
 

 
೧೭. ವಿವೇಕಿಯೂ [^೧]ವಿರಕ್ತನೂ[^೨] ಶಮ ದಮ ಮೊದಲಾದ ಗುಣ
-
ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವವನೂ ಆದ ಮುಮುಕ್ಷುವಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮವಿಚಾರ
-
ವನ್ನು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆಯಿರುತ್ತದೆ.
[

[^
] ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಿವೇಚನೆ ಮಾಡುವವನು,
9

[^೨]
ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತನಾಗದವನು.