विवेकचूडामणिः कर्णाटानुवादसहितः /186

೧೭೬
 
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
[೩೩೮
 
೩೩೭. ಸ್ಥಾವರ ಜಂಗಮಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಒಳಗೂ ಹೊರಗೂ ತನ್ನ ಆತ್ಮನನ್ನೇ

ತಿಳಿದುಕೊಂಡು, ಆತ್ಮನನ್ನೇ ಅವುಗಳ ಆಧಾರವೆಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡು, ಸಮಸ್ತ

ಉಪಾಧಿಗಳನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟವನಾಗಿ, ಪರಿಪೂರ್ಣಸ್ವರೂಪನಾಗಿಯೂ
ಸರ್ವಾತ್ಮ
ಸ್ವರೂಪದಿಂದಲೂ ಯಾವನು ಇರುವನೋ ಅವನೇ ಮುಕ್ತನು.
 
ಸರ್ವಾತ್ಮ
 

 
ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ಬಂಧವಿಮುಕ್ತಿ ಹೇತುಃ
 

ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವಾನ್ನ ಪರೋsಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ।

ದೃಶ್ಯಾಗ್ರಹಹೇ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇಽಸ್
 
ಸೌ
ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವೋಸ್ಯ ಸರ್ಽಸ್ಯ ಸದಾಽಽತ್ಮನಿಷ್ಠಯಾ ॥ ೩೩೮ ॥
 

 
ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ -= ಹೇಗೆ ನೋಡಿದರೂ, ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವಾತ್ = ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವ

ಕ್ಕಿಂತ, ಪರಃ -= ಬೇರೆಯಾದ, ಕಶ್ಚಿತ್ = ಯಾವುದೊಂದೂ, ಬಂಧವಿಮುಕ್ತಿ ಹೇತುಃ

ನ = ಬಂಧವಿಮುಕ್ತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲಾರದು; ಅಸ್ಯ -= ಇವನಿಗೆ, ಅಸೌ ಸರ್ವಾತ್ಮ
-
ಭಾವಃ –= ಈ ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವವು, ಸದಾ = ಯಾವಾಗಲೂ, ಆತ್ಮನಿಷ್ಠಯಾ -= ಆತ್ಮ
 

ನಿಷ್ಠೆಯ ಮೂಲಕ, ದೃಶ್ಯ. -ಅಗ್ರಹಹೇ ಸತಿ -= ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸದಿದ್ದಾಗ, ಉಪ
-
ಪದ್ಯತೇ = ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
 
-
 

 
೩೩೮,. ಸಂಸಾರಬಂಧದಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವ

ಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆ ಯಾವ ಕಾರಣವೂ ಸರ್ವಪ್ರಕಾರದಿಂದಲೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಇವನಿಗೆ ಈ ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವವು ಸದಾ ಆತ್ಮನಿಷ್ಠೆಯ ಮೂಲಕ ದೃಶ್ಯ

ಜಗತ್ತನ್ನು ಗ್ರಹಿಸದಿದ್ದಾಗ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
 

 
ದೃಶ್ಯ ಸಾಸ್ಯಾಗ್ರಹಣಂ ಕಥಂ ನು ಘಟತೇ ದೇಹಾತ್ಮನಾ ತಿಮ್ಮಷ್ಠತೋ

ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಾನುಭವ-ಪ್ರಸಕ್ತ-ಮನಸಸ್ತತ್ತಕ್ಕ್ರಿಯಾಂ ಕುರ್ವತಃ ।

ಸಂನ್ಯಸ್ತಾಖಿಲ-ಧರ್ಮ-ಕರ್ಮ-ವಿಷಯೈರ್ನಿತ್ಯಾತ್ಮನಿಷ್ಕಾಠಾದರೆ-
ಸ್ತರೈ-
ಸ್ತತ್ತ್ವಜ್ಞೆಞೈಃ ಕರಣೀಯಮಾತ್ಮನಿ ಸದಾನಂದೆಚ್ಚುಛುಭೀರ್ಯತ್ನತಃ
 
॥ ೩೩೯ ॥
 
P
 

 
ದೇಹಾತ್ಮನಾ -= ದೇಹಾತ್ಮಭಾವದಿಂದ, ತಿಷ್ಠತಃ = ಇರುತ್ತಿರುವವನಿಗೆ, ಬಾಹ್ಯ.
-
ಅರ್ಥ. -ಅನುಭವ. -ಪ್ರಸಕ್ತ -ಮನಸಃ = ವಿಷಯಾನುಭವದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡ ಮನಸ್ಸುಳ್ಳ

ವನಿಗೆ ತತ್ ತತ್ , ತತ್-ತತ್-ಕ್ರಿಯಾಂ = ಆಯಾ ಕರ್ಮವನ್ನು, ಕುರ್ವತಃ -= ಮಾಡುತ್ತಿರು

ವವನಿಗೆ, ದೃಶ್ಯಸ್ಯ = ದೃಶ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದ, ಅಗ್ರಹಣಂ -= ಪರಿಗ್ರಹಿಸದಿರೋಣವು, ಕಥಂ

ನು ಘಟತೇ = ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ? ಸಂನ್ಯಸ್ತ-ಅಖಿಲ-ಧರ್ಮ-ಕರ್ಮ-
ನಿಷಿಃ
ವಿಷಯೈಃ = ಸರ್ವಧರ್ಮಗಳನ್ನೂ ಕರ್ಮಗಳನ್ನೂ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟಿರುವ