2023-03-11 10:10:32 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
ಪ್ರಾರಬ್ಧ ಕರ್ಮವು ಇನ್ನೂ ಇದ್ದರೆ, ಕಾಲಂ = ಕಾಲವನ್ನು, ನಯಥಾಃ
೩೧೯. ಕಾಣುತ್ತಿರುವ ದೃಶ್ಯ
ತ್ರವೂ ಆನಂದಘನವೂ ಆದ ಬ್ರಹ್ಮವನ್ನೇ ಭಾವಿಸುತ್ತ, ಒಳಗೂ ಹೊರಗೂ
ಸಮಾಹಿತನಾಗಿ, ಕರ್ಮಬಂಧವು ಇನ್ನೂ ಇದ್ದರೆ ಕಾಲವನ್ನು ಕಳೆ.
೩೧೯
೧೬೭
[ಒಂದು ವೇಳೆ ಪ್ರಾರಬ್ಧವಶದಿಂದ ಪ್ರಪಂಚವು ತೋರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಆಗ ಏನು ಮಾಡ
ಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಿದೆ.]
ಪ್ರಮಾದೋ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಾಯಾಂ ನ ಕರ್ತವ್ಯಃ ಕದಾಚನ ।
ಪ್ರಮಾದೋ ಮೃತ್ಯುರಿತ್
ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಾಯಾಂ
ಕದಾಚನ= ಎಂದಿಗೂ, ನ ಕರ್ತವ್
ಮೃತ್
ಸುತಃ = ಬ್ರಹ್ಮಕುಮಾರನು, ಆಹ = ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.
೩೨೦. ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಎಚ್ಚರತಪ್ಪ
ದವೇ ಮೃತ್ಯುವು' ಎಂದು ಭಗವಂತನಾದ ಬ್ರಹ್ಮಕುಮಾರನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.
[^೧] ಇಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಕುಮಾರನೆಂದು ಸೂಚಿಸಿರುವುದು ಸನತ್ಕುಮಾರನನ್ನು, ಇವನು
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರನಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಉಪದೇಶದಲ್ಲಿ 'ಪ್ರಮಾದವನ್ನೇ ಮೃತ್ಯುವೆಂದು ನಾನು
ಹೇಳುತ್ತೇನೆ' ಪ್ರಮಾದಂ ವೈ ಮೃತ್ಯು
ವಾಕ್ಯವು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಉದ್ಯೋಗ ಪರ್ವದ೪೦-೪೫ ಅಧ್ಯಾಯ
ಗಳನ್ನು ಸನತ್ಸುಜಾತ- ಸಂವಾದವು ಒಳಕೊಂಡಿದೆ.]
ನ ಪ್ರಮಾದಾದನರ್ಥೋಽ
ತತೋ ಮೋಹಸ್ತತೋsಹಂಧೀಸ್ತತೋ ಬಂಧಸ್ತತೋ ವ್ಯಥಾ
=
ಜ್ಞಾನಿನಃ
ದಾತ್
8
ವುದಿಲ್ಲ; ತತಃ
ಅಹಂಕಾರವೂ, ತತಃ = ಅದರಿಂದ, ಬಂಧಃ = ಬಂಧವೂ, ತತಃ
ವ್ಯಥೆಯೂ [ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ].