2023-03-11 09:22:41 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
ಅರ್ಥ
ಭೇದಪ್ರ
ಹೇತುಃ = ಸಂಸಾರಬಂಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
H
೧೬೩
೩೧೦
ದೇಹಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆಯಾದವನೆಂದು ಅರಿತಿರುವವನು ಹೇಗೆ ಕಾಮಿಯಾದಾನು?
ಆದುದರಿಂದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಚಿಂತಿಸುವುದೇ ಭೇದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ
ವನ್ನು ಕೊಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಸಂಸಾರಬಂಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
[^೧] 'ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು "ಇವನೇ ನಾನು" ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡರೆ, ಯಾವುದನ್ನು
ಬಯಸುತ್ತ, ಯಾವ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕಾಗಿ ಶರೀರದ ಜ್ವರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ದುಃಖ
ಹಡುವನು?' ಆತ್ಮಾನಂ ಚೇದ್ವಿಜಾನೀಯಾದ
ಚೈ
ಚ್ಛನ್ ಕಸ್ಯ ಕಾಮಾಯ ಶರೀರವನುಸಂಜ್ವ ರೇತ್
೪. ೪. ೧೨) ಎಂದು ಶ್ರುತಿಯು ಹೇಳುತ್ತದೆ.]
ಕಾರ್ಯಪ್ರವರ್ಧನಾದ್ಬೀಜ-ಪ್ರವೃದ್ಧಿಃ ಪರಿದೃಶ್ಯತೇ ।
ಕಾರ್ಯನಾಶಾದ್ಬೀಜನಾಶಸ್ತ ಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯ೦
ನಿರೋಧಯೇತ್ ॥ ೩೧೧ ॥
ಕಾರ್ಯ- ಪ್ರವರ್ಧನಾತ್= ಕಾಮ್ಯ ಕರ್ಮಗಳು ಪ್ರವರ್ಧಿಸುವುದರಿಂದ, ಬೀಜ-
ಪ್ರವೃದ್
ಬರುತ್ತದೆ; ಕಾರ್ಯನಾಶಾತ್= ಕರ್ಮನಾಶದಿಂದ, ಬೀಜನಾಶಃ= ಬೀಜಗಳ ನಾಶವು
[ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ]; ತಸ್ಮಾತ್= ಆದುದರಿಂದ, ಕಾರ್ಯ೦
ಯೇತ್
z
೩೧೧. ಕಾಮ್ಯ ಕರ್ಮವು ಪ್ರವರ್ಧಿಸಿದರೆ ವಿಷಯವಾಸನೆಯೆಂಬ ಬೀಜ
ಗಳ ಪ್ರವೃದ್ಧಿಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಕರ್ಮವು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬೀಜವೂ
ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದ ಕರ್ಮವನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕು.
ಕ
ವಾಸನಾವೃದ್
ವರ್ಧತೇ ಸರ್ವಥಾ ಪುಂಸಃ ಸಂಸಾರೋ ನ ನಿವರ್ತತೇ ॥ ೩೧೨ ॥
ವಾಸನಾವೃದ್ಧಿತಃ
ಕಾರ್ಯವೃದ್