विवेकचूडामणिः कर्णाटानुवादसहितः /169

ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
ದೇಹ -ಹೇ = ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಯಾವತ, ಯಾವತ್ ವಾ = ಎಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ, ಯತ್ ಕಿಂಚಿತ್ -
=
ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ, ವಿಷ-ದೋಷ- ಸ್ಫೂರ್ತಿಃ ಅಸ್ತಿ ಚೇತ್ -= ವಿಷದೋಷದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ

ಯಿರುವುದೊ, [ಅಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ] ಆರೋಗ್ಯಾಯ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ,= ಆರೋಗ್ಯವು

ಹೇಗೆ ಲಭಿಸೀತು? ತದ್ವತ್ -= ಹಾಗೆಯೇ, ಅಹಂತಾ ಅಪಿ- = ಅಹಂಕಾರವೂ ಕೂಡ

[ಎಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ಇರುವುದೋ ಅಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ] ಯೋಗಿನಃ –= ಯೋಗಿಗೆ, ಮುಕ್ತ
ತ್ಯೈ
[ಕಥಂ ಭವೇತ್] = ಮುಕ್ತಿಯು ಹೇಗೆ ಲಭಿಸೀತು?
 
೩೦೪]
 
೧೫೯
 

 
೩೦೨. ಎಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ವಿಷದೋಷವಿರು

ವುದೋ ಅಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ಆರೋಗ್ಯವು ಹೇಗೆ ಲಭಿಸಿತು? ಹಾಗೆಯೇ

ಅಹಂಕಾರವಿರುವ ವರೆಗೂ ಯೋಗಿಗೆ ಮುಕ್ತಿಯು ಹೇಗೆ ಲಭಿಸಿತು?
 

 
ಅಹಮೋಽತ್ಯಂತ-ನಿವೃತ್ತಾ ತಮ್ಮತ್ಯಾ ತತ್ಕೃತ-ನಾನಾವಿಕಲ್ಪ-ಸಂಕೃತ್ಯಾ 1
।
ಪ್ರತ್ಯಕ್-ತತ್ತ್ವ-ವಿವೇಕಾದಯಮಹಮಪ್ರೀಸ್ಮೀತಿ ವಿಂದತೇ ತತ್ತ್ವ
 
ಮ್ ॥ ೩೦೩ ॥
 
S
 

 
ಅಹಮಃ -= ಅಹಂಕಾರದ, ಅತ್ಯಂತ -ನಿವೃತ್ತಾ -ತ್ಯಾ = ಸಂಪೂರ್ಣವರಿಹಾರದಿಂದ
,
ತತ್- ಕೃತ-ನಾನಾ -ವಿಕಲ್ಪ -ಸಂಹೃತ್ಯಾ = ಅದರಿಂದಾದ ವಿವಿಧ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ನಿರೋಧ

ದಿಂದ, ಪ್ರತ್ಯಕ್-ತತ್ತ್ವ-ವಿವೇಕಾತ್ = ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಮ-ವಿವೇಕಾತ್
ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮಯದ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ
,
ಅಯಮ್ ಅಹಮ್ ಅಸ್ಮಿ- = ಇವನೇ ನಾನು, ಇತಿ -= ಎಂದು ತಮ್ಮ –, ತತ್ತ್ವಂ= ಪರಮಾತ್ಮ

ತತ್ತ್ವವನ್ನು, ವಿಂದತೇ -= ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ.
 
ಅಹಮ
 

 
೩೦೩. ಅಹಂಕಾರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿವೃತ್ತಿಯಿಂದಲೂ ಅದರಿಂದಾದ

ವಿವಿಧ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ನಿರೋಧದಿಂದಲೂ ಆತ್ಮಯಾಘಾತ್ಮದ ವಿವೇಚನೆಯಿಂ

ದಲೂ 'ಇವನೇ ನಾನು' ಎಂದು ಪರಮಾತ್ಮ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾನೆ.
 

 
ಅಹಂಕಾರೇ ಕರ್ತಯ್ರ ರ್ಯಹಮಿತಿ ಮತಿಂ ಮುಂಚ ಸಹಸಾ

ವಿಕಾರಾತ್ಮನಾನ್ಯಾತ್ಮಪ್ರತಿಫಲ-ಜುಷಿ ಸ್ವಸ್ಥಿತಿ-ಮುಷಿ ।

ಯದಧ್ಯಾಸಾತ್ ಪ್ರಾಸ್ತಾ ಜನಿ-ಮೃತಿ-ಜರಾ-ದುಃಖಬಹುಲಾ

ಪ್ರತೀಚರ್ತೆಸ್ತವ ಸುಖತನೋಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿರಿಯಮ್ ॥ ೩೦೪ ॥
 
ಸ್ವಸ್ಥಿತಿ- ಮುಷಿ= ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಮರೆಮಾಡುವ ಆತ್ಮಪ್ರತಿಫಲ ಜುಷಿ
ಆತ್ಮಪ್ರತಿಬಿಂಬವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಕಾರಾತ್ಮ ನಿ = ವಿಕಾರರೂಪವಾದ ಕರ್ತರಿ -
ಕರ್ತವಾದ ಅಹಂಕಾರೇ - ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲಿ ಅಹನ ಇತಿ - 'ನಾನು ಎ೦ಬ
ಮತಿಂ = ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಹಸಾ - ಕೂಡಲೇ ಮುಂಚ = ಬಿಡು; ಯತ್ ಅಧ್ಯಾ-
ಸಾತ್ - ಯಾವುದರ ಅಧ್ಯಾಸದಿಂದ ಚಿನ್ನರ್ತೆಃ - ಶ್ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿಯಾದತೇಸ್ತವ ಸುಖ.
 
ತನೋಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿರಿಯಮ್ ॥ ೩೦೪ ॥
 
ಸ್ವಸ್ಥಿತಿ-ಮುಷಿ= ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಮರೆಮಾಡುವ, ಆತ್ಮಪ್ರತಿಫಲ-ಜುಷಿ =
ಆತ್ಮಪ್ರತಿಬಿಂಬವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ವಿಕಾರಾತ್ಮನಿ = ವಿಕಾರರೂಪವಾದ, ಕರ್ತರಿ =
ಕರ್ತೃವಾದ, ಅಹಂಕಾರೇ = ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲಿ, ಅಹಮ್ ಇತಿ = 'ನಾನು ಎಂಬ,
ಮತಿಂ = ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು, ಸಹಸಾ = ಕೂಡಲೇ, ಮುಂಚ = ಬಿಡು; ಯತ್-ಅಧ್ಯಾ-
ಸಾತ್ = ಯಾವುದರ ಅಧ್ಯಾಸದಿಂದ, ಚಿನ್ಮೂರ್ತೆಃ = ಚಿನ್ಮೂರ್ತಿಯಾದ, ಸುಖ-