This page has not been fully proofread.

೧೪೨
 
ವಿವೇಕಚೂಡಾಮಣಿ
 
ಸಂಬೋಧಮಾತ್ರ ಪರಿಶುದ್ಧ ತತ್
ತ್ವಂ
ವಿಜ್ಞಾಯ ಸಂಘ ನೃಪವಚ್ಚ ಸೈನ್ಯೇ

ತದಾಶ್ರಯಃ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸರ್ವದಾ ಸ್ಥಿತೋ

ವಿಲಾಪಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ವಿಶ್ವಜಾತಮ್
 
॥ ೨೬೪
 
8
 

 
ಸೈನ್ಯ - ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ, ನೃಪ ವತ್ ಚ -= ರಾಜನನ್ನು ಹೇಗೋ ಹಾಗೆ, ಸಂಘ-
ಘೇ =
ಕಾರ್ಯಕರಣಸಮೂಹದಲ್ಲಿ,
ಪರಿಶುದ್ಧ ತತ್ತ್ವಂ = ಪರಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವವನ್ನು, ಸಂ- ಪರ
ಬೋಧ
ಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವವನ್ನು ಸಂ.
ವಿ
ರಂ = ಕೇವಲ- ಜ್ಞಾಯ -ನಸ್ವರೂಪವನ್ನಾಗಿ,ವಿಜ್ಞಾಯ = ತಿಳಿದುಕೊಂಡು
,
ತದಾಶ್ರಯಃ = ಅದನ್ನೇ
ಆಶ್ರಯಿಸಿದವನಾಗಿ ಸ್ವ. , ಸ್ವ-ಆತ್ಮನಿ =ಆತ್ಮನಲ್ಲಿಯೇ, ಸರ್ವದಾ
=
ಯಾವಾಗಲೂ,
ಸ್ಥಿತಃ -= ಇರುವವನಾಗಿ, ಬ್ರಹ್ಮಣಿ -= ಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಜಾತಂ-
=
ವಿಶ್ವ ಸಮೂಹವನ್ನೆಲ್ಲ, ವಿಲಾಪಯ -= ಲಯಗೊಳಿಸು.
 
ಕಾರ್ಯ ಕರಣಸಮೂಹದಲ್ಲಿ
 
ಬೋಧ ಮಾತ್ರಂ - ಕೇವಲ- ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪವನ್ನಾಗಿ
ತದಾಶ್ರಯಃ- ಅದನ್ನೇ
 
ಯಾವಾಗಲೂ
 
[

 
 
೨೬೪
 
೨೬೪,
. ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜನನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವಂತೆ ಈ ಕಾರ್ಯ

ಕರಣ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ವರಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವವನ್ನು ಕೇವಲ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪವೆಂದು

ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನೇ ಆಶ್ರಯಿಸಿದವನಾಗಿ ಆತ್ಮನಲ್ಲಿಯೇ
ಯಾವಾಗಲೂ
ಇರುವವನಾಗಿ, ಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಮೂಹವನ್ನೆಲ್ಲ ಲಯಗೊಳಿಸು.
 
ಯಾವಾಗಲೂ
 
[^]
 
[^೧]
ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಪೃಥ್ವಿಯನ್ನೂ, ಅಗ್ನಿಯಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನೂ, ವಾಯುವಿನಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿಯನ್ನೂ,

ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ವಾಯುವನ್ನೂ, ಅವ್ಯಾಕೃತದಲ್ಲಿ ಆಕಾಶವನ್ನೂ, ಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ ಅವ್ಯಾಕೃತ

ವನ್ನೂ ಲಯಗೊಳಿಸಿ ಆ ಬ್ರಹ್ಮವೇ ತಾನೆಂದು ಅನುಸಂಧಾನಮಾಡಬೇಕು.]
 

 
ಬುದ್
 
ಧೌ ಗುಹಾಯಾಂ ಸದಸದ್ವಿಲಕ್ಷಣಂ

ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತಿ ಸತ್ಯಂ ಪರಮದ್ವಿತೀಯಮ್ ।

ತದಾತ್ಮನಾ ಯೋತ್ರ ವಸೇದ್ ಗುಹಾಯಾಂ

ಪುನರ್ನ ತಸ್ಯಾಂಗ ಗುಹಾಪ್ರವೇಶಃ
 
॥ ೨೬೫
 

 
ಬುದ್ಧೌ = ಬುದ್ಧಿಯೆಂಬ, ಗುಹಾಯಾಂ = ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್. ಅಸತ್, ವಿಲ.
, ಸತ್-ಅಸತ್-ವಿಲ-
ಕ್ಷಣಂ ಸ್ಕೂ= ಸ್ಥೂಲ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವೂ, ಸತ್ಯಂ- = ಸತ್ಯ ಸರೂಪವೂ, ಅದ್ವಿತೀಯಂ=

ಅದ್ವಿತೀಯವೂ, [ಆದ] ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ = ಪರಬ್ರಹ್ಮವು, ಅಸ್ತಿ -= ಇರುತ್ತದೆ; ಅಂಗ
=
ಎಲೈ ಶಿಷ್ಯನೆ, ಅತ್ರ ಗುಹಾಯಾಂ- = ಈ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ, ಯಃ = ಯಾವನು, ತದಾತ್ಮನಾ

ಆ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವರೂಪದಿಂದ, ವಸೇತ್ = ವಾಸಮಾಡುತ್ತಾನೆಯೊ ತಸ್ಯ-, ತಸ್ಯ= ಅವನಿಗೆ ಪುನಃ
=
ಮತ್ತೆ, ಗುಹಾಪ್ರವೇಶಃ -= ಶರೀರಪ್ರವೇಶವು ನ -, ನ = ಇಲ್ಲ.
 

 
೨೬೫. ಬುದ್ಧಿಯೆಂಬ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವೂ

ಸತ್ಸ್ವ
ರೂಪವೂ ಅನ್ವಯವೂ ಆದ ಪರಬ್ರಹ್ಮವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಬುದ್ಧಿ ಗುಹೆ