2023-03-07 09:21:30 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಬುದ್ಧಿಯೆಂಬ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ, ನಿಹಿತಂ = ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ, ದೃಷ್ಟಾರಂ = ಸರ್ವಸಾಕ್ಷಿ-
ಯಾದ, ಅಖಂಡ ಬೋಧಂ = ಅಖಂಡಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪನಾಗಿರುವ, ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾಶಂ =
ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾಶನಾದ, ಸತ್-ಅಸತ್-ವಿಲಕ್ಷಣಂ =,ಸ್ಕೂಥೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮವಸ್ತುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ-
ನಾದ, ನಿತ್ಯಂ = ನಿತ್ಯನಾದ, ವಿಭುಂ=ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕನಾದ, ಸರ್ವಗತಂ = ಸರ್ವಗತನಾದ,
ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಂ = ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮನಾದ, ಅಂತರ್ಬಹಿಃಶೂನ್ಯಂ = ಒಳಗು ಹೊರಗು
ಎಂಬುದಿಲ್ಲದವನಾದ, ಆತ್ಮನಃ ಅನನ್ಯಂ = ತನಗಿಂತ ಬೇರೆಯಲ್ಲದವನಾದ, ಏತತ್
ನಿಜರೂಪಂ = ಈ ನಿಜರೂಪನಾದ, ಆತ್ಮಾನಂ = ಆತ್ಮನನ್ನು, ಸಮ್ಯಕ್ ವಿಜ್ಞಾಯ =
ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡು, ಪುಮಾನ್ = ಮನುಷ್ಯನು, ವಿಪಾಪ್ಮಾ = ಪಾಪರಹಿತನೂ,
ವಿರಜಃ = ರಜಸ್ಸಿಲ್ಲದವನೂ, ವಿಮೃತ್ಯು = ಮೃತ್ಯುರಹಿತನೂ, ವಿಶೋಕಃ = ಶೋಕ
ರಹಿತನೂ, ಆನಂದಘನಃ = ಆನಂದಘನನೂ ಆದ, ಕಶ್ಚಿತ್ ವಿಪಶ್ಚಿತ್ = ಒಬ್ಬ
ಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ, ಕುತಶ್ಚಿತ್ = ಯಾವುದರಿಂದಲೂ, ನ ಬಿಭೇತಿ = ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲ;
ಮುಮುಕ್ಷೋಃ = ಮುಮುಕ್ಷುವಿಗೆ, ಸ್ವ-ತತ್ತ್ವ-ಆವಗಮಂ ವಿನಾ = ನಿಜಸ್ವರೂಪದ
ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಭವಬಂಧಮುಕ್ತೇಃ = ಸಂಸಾರಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ,
ಅನ್ಯಃ = ಬೇರೆ, ಪಂಥಾಃ = ದಾರಿಯು, ನ ಅಸ್ತಿ = ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲವು.
೨೨೦-೨೨೨. ಹಾಗೆಯೇ ಶರೀರವನ್ನೂ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನೂ ಚಿದಾಭಾಸ-
ವನ್ನೂ[^೧] ಬಿಟ್ಟು, ಬುದ್ಧಿಯೆಂಬ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಸರ್ವ
ಸಾಕ್ಷಿಯೂ ಅಖಂಡಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪನೂ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾಶಕನೂ ಸ್ಥೂಲ
ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೂ ನಿತ್ಯನೂ[^೨] ವಿಭುವೂ[^೩] ಸರ್ವಗತನೂ ಅತ್ಯಂತ
ಸೂಕ್ಷ್ಮನೂ[^೪] ಒಳಗೆ ಹೊರಗೆ ಎಂಬುದಿಲ್ಲದವನೂ[^೫] ತನಗಿಂತ ಬೇರೆಯಲ್ಲ-
ದವನೂ[^೬] ಆದ ಈ ನಿಜರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡು
ಮನುಷ್ಯನು ಪಾಪರಹಿತನೂ[^೭] ರಜಸ್ಸಿಲ್ಲದವನೂ ಮೃತ್ಯುರಹಿತನೂ ಶೋಕ
ರಹಿತನೂ[^೮] ಆನಂದಘನನೂ ಆದ ಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಹೆದರದೆ
ಇರುತ್ತಾನೆ.[^೯] ಮುಮುಕ್ಷುವಿಗೆ ನಿಜಸ್ವರೂಪದ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು
ಸಂಸಾರಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ದಾರಿಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
[^೧] 'ನಾನು' ಎಂದು ತೋರಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಭಾಸ.
[^೨] ಕಾಲ -ಪರಿಚ್ಛೇದ -ಶೂನ್ಯನೂ,.
[^೩] ದೇಶ -ಪರಿಚ್ಛೇದ -ಶೂನ್ಯನೂ.
[^೪]'ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಗೂಢನಾಗಿರುವ ಈ ಆತ್ಮನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ'
ಏಷ ಸರ್ವೆಷು ಭೂತೇಷು ಗೂಢೋ ಆತ್ಮಾನ ಪ್ರಕಾಶತೇ (ಕಠ ಉ. ೧.೩, ೧೨).
[^೫] 'ಅದು ಅನಂತರವು ಅಬಾಹ್ಯವು' ಅನಂತರಮಬಾಹ್ಯಮ್ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ
ಉ. ೩, ೮, ೯).
ಯಾದ, ಅಖಂಡ
ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾಶನಾದ, ಸತ್-ಅಸತ್-ವಿಲಕ್ಷಣಂ =
ನಾದ, ನಿತ್ಯಂ = ನಿತ್ಯನಾದ, ವಿಭುಂ=ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕನಾದ, ಸರ್ವಗತಂ = ಸರ್ವಗತನಾದ,
ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಂ = ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮನಾದ, ಅಂತರ್ಬಹಿಃಶೂನ್ಯಂ = ಒಳಗು ಹೊರಗು
ಎಂಬುದಿಲ್ಲದವನಾದ, ಆತ್ಮನಃ ಅನನ್ಯಂ = ತನಗಿಂತ ಬೇರೆಯಲ್ಲದವನಾದ, ಏತತ್
ನಿಜರೂಪಂ = ಈ ನಿಜರೂಪನಾದ, ಆತ್ಮಾನಂ = ಆತ್ಮನನ್ನು, ಸಮ್ಯಕ್ ವಿಜ್ಞಾಯ =
ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡು, ಪುಮಾನ್ = ಮನುಷ್ಯನು, ವಿಪಾಪ್ಮಾ = ಪಾಪರಹಿತನೂ,
ವಿರಜಃ = ರಜಸ್ಸಿಲ್ಲದವನೂ, ವಿಮೃತ್ಯು = ಮೃತ್ಯುರಹಿತನೂ, ವಿಶೋಕಃ = ಶೋಕ
ರಹಿತನೂ, ಆನಂದಘನಃ = ಆನಂದಘನನೂ ಆದ, ಕಶ್ಚಿತ್ ವಿಪಶ್ಚಿತ್ = ಒಬ್ಬ
ಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ, ಕುತಶ್ಚಿತ್ = ಯಾವುದರಿಂದಲೂ, ನ ಬಿಭೇತಿ = ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲ;
ಮುಮುಕ್ಷೋಃ = ಮುಮುಕ್ಷುವಿಗೆ, ಸ್ವ-ತತ್ತ್ವ-ಆವಗಮಂ ವಿನಾ = ನಿಜಸ್ವರೂಪದ
ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಭವಬಂಧಮುಕ್ತೇಃ = ಸಂಸಾರಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ,
ಅನ್ಯಃ = ಬೇರೆ, ಪಂಥಾಃ = ದಾರಿಯು, ನ ಅಸ್ತಿ = ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲವು.
೨೨೦-೨೨೨. ಹಾಗೆಯೇ ಶರೀರವನ್ನೂ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನೂ ಚಿದಾಭಾಸ-
ವನ್ನೂ[^೧] ಬಿಟ್ಟು, ಬುದ್ಧಿಯೆಂಬ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಸರ್ವ
ಸಾಕ್ಷಿಯೂ ಅಖಂಡಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪನೂ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾಶಕನೂ ಸ್ಥೂಲ
ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೂ ನಿತ್ಯನೂ[^೨] ವಿಭುವೂ[^೩] ಸರ್ವಗತನೂ ಅತ್ಯಂತ
ಸೂಕ್ಷ್ಮನೂ[^೪] ಒಳಗೆ ಹೊರಗೆ ಎಂಬುದಿಲ್ಲದವನೂ[^೫] ತನಗಿಂತ ಬೇರೆಯಲ್ಲ-
ದವನೂ[^೬] ಆದ ಈ ನಿಜರೂಪನಾದ ಆತ್ಮನನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡು
ಮನುಷ್ಯನು ಪಾಪರಹಿತನೂ[^೭] ರಜಸ್ಸಿಲ್ಲದವನೂ ಮೃತ್ಯುರಹಿತನೂ ಶೋಕ
ರಹಿತನೂ[^೮] ಆನಂದಘನನೂ ಆದ ಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಹೆದರದೆ
ಇರುತ್ತಾನೆ.[^೯] ಮುಮುಕ್ಷುವಿಗೆ ನಿಜಸ್ವರೂಪದ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು
ಸಂಸಾರಬಂಧದ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ದಾರಿಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
[^೧] 'ನಾನು' ಎಂದು ತೋರಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಭಾಸ.
[^೨] ಕಾಲ
[^೩] ದೇಶ
[^೪]'ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಗೂಢನಾಗಿರುವ ಈ ಆತ್ಮನು ಪ್ರಕಾಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ'
ಏಷ ಸರ್ವೆಷು ಭೂತೇಷು ಗೂಢೋ ಆತ್ಮಾನ ಪ್ರಕಾಶತೇ (ಕಠ ಉ. ೧.೩, ೧೨).
[^೫] 'ಅದು ಅನಂತರವು ಅಬಾಹ್ಯವು' ಅನಂತರಮಬಾಹ್ಯಮ್ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ
ಉ. ೩, ೮, ೯).