2023-03-07 08:52:18 by Vidyadhar Bhat
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ಯೋsಯಮಾತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಪಂಚಕೋಶವಿಲಕ್ಷಣಃ ।
ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಸಾಕ್ಷೀ ಸನ್ನಿರ್ವಿಕಾರೋ ನಿರಂಜನಃ ।
ಸದಾನಂದಃ ಸ ವಿಜ್ನೇಞೇಯಃ ಸ್ವಾತ್ಮತ್ವೇನ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ॥ ೨೧೧ ॥
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ = ಸ್ವಯಂಪ್ರಕಾಶನಾಗಿರುವ, ಪಂಚಕೋಶವಿಲಕ್ಷಣಃ =
ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ, ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಸಾಕ್ಷೀ ಸನ್ = ಮೂರು
ಅವಸ್ಥೆಗಳಿಗೂ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ, ನಿರ್ವಿಕಾರಃ = ನಿರ್ವಿಕಾರನಾಗಿರುವ, ನಿರಂಜನಃ =
ನಿರ್ಲಿಪ್ತನಾಗಿರುವ, ಸದಾನಂದಃ = ನಿತ್ಯಾನಂದಸ್ವರೂಪನಾಗಿರುವ, ಯಃ ಅಯಮ್
ಆತ್ಮಾ = ಯಾವ ಈ ಆತ್ಮನಿರುವನೊ, ಸಃ = ಅವನೇ, ವಿಪಶ್ಚಿತಾ = ವಿವೇಕ ಕುಶಲನಿಂದ,
ಸ್ವ-ಆತ್ಮನ = ತನ್ನ ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪದಿಂದ, ವಿಜೇಯಃ = ತಿಳಿಯಲ್ಪಡತಕ್ಕವನು.
೨೧೧. ಸ್ವಯಂಪ್ರಕಾಶನೂ ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೂ[^೧] ಅವಸ್ಥಾ
ತತ್ರಯಸಾಕ್ಷಿಯಯೂ ವಿಕಾರಶೂನ್ಯನೂ ನಿರ್ಲಿಪ್ತನೂ ನಿತ್ಯಾನಂದಸ್ವರೂಪನೂ
ಆದ ಯಾವ ಈ ಆತ್ಮನಿರುವನೋ[^೨] ಅವನೇ ತನ್ನ ಆತ್ಮನೆಂದು ವಿವೇಕ
ಕುಶಲನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
[^೧] ಏತಮನ್ನಮಯಮಾತ್ಮಾನಮುಪಸಂಕ್ರಾಮತಿ ಎಂಬಲ್ಲಿಂದ ಏತಮಾ-
ನಂದಮಯಮಾತ್ಮಾನಮುಪಸಂಕ್ರಾಮತಿ (ತೈತ್ತಿರೀಯ ಉ. ೩. ೮) ಎಂಬಲ್ಲಿಯ-
ವರೆಗೆ ಸಂಕ್ರಮಣ-ಶಬ್ದವು ಆತ್ಮನು ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೆಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
[^೨]ಇವನನ್ನೇ ತೈತ್ತಿರೀಯೋಪನಿಷತ್ತು 'ಬ್ರಹ್ಮವು ಪುಚ್ಛ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ' (೨. ೫)
ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.]
ಶಿಷ್ಯ ಉವಾಚ
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವೇನ ನಿಷಿದ್ದೇಧೇಷು ಕೋಶೇಷ್ವೇತೇಷು ಪಂಚಸು ।
ಸರ್ವಾಭಾವಂ ವಿನಾ ಕಿಂಚಿನ್ನ ಪಶ್ಯಾಮ್ಯತ್ರ ಹೇ ಗುರೋ ।
ವಿಜೇಜ್ಞೇಯಂ ಕಿಮು ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ಸ್ವಾತ್ಮನಾಽತ್ರ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ॥ ೨೧೨ ॥
ಶಿಷ್ಯಃ ಉವಾಚ = ಶಿಷ್ಯನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದನು-- ಗುರೋ - ಹೇ ಗುರುವೆ,
ಏತೇಷು ಪಂಚಸು ಕೋಶೇಷ = ಈ ಪಂಚಕೋಶಗಳು, ಮಿಥ್ಯಾತ್ವೇನ ನಿಷಿ-
ದ್ಧೇಷು [ಸತ್ಸು] = ಮಿಥ್ಯೇಯೆಂದು ನಿರಾಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಅತ್ರ = ಇಲ್ಲಿ, ಸರ್ವ-
ಅಭಾವಂ ವಿನಾ = ಸರ್ವ ಶೂನ್ಯತೆಯೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಕಿಂಚಿತ್ = ಬೇರೆ ಯಾವು-
ದೊಂದನ್ನೂ, ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ = ಕಾಣೆನು; ವಿಪಶ್ಚಿತಾ = ವಿವೇಕಿಯಾದವನಿಂದ, ಸ್ವಾತ್ಮನಾ=
ತನ್ನ ಆತ್ಮನೆಂದು, ಅತ್ರ = ಇಲ್ಲಿ, ವಿಜೇಜ್ಞೇಯಂ = ತಿಳಿಯಲ್ಪಡತಕ್ಕ, ಕಿಮ್ ಉ ವಸ್ತು
ಅಸ್ತಿ = ಯಾವ ವಸ್ತುವಿರುವುದು?
ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಸಾಕ್ಷೀ ಸನ್ನಿರ್ವಿಕಾರೋ ನಿರಂಜನಃ ।
ಸದಾನಂದಃ ಸ ವಿಜ್
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ = ಸ್ವಯಂಪ್ರಕಾಶನಾಗಿರುವ, ಪಂಚಕೋಶವಿಲಕ್ಷಣಃ =
ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ, ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಸಾಕ್ಷೀ ಸನ್ = ಮೂರು
ಅವಸ್ಥೆಗಳಿಗೂ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ, ನಿರ್ವಿಕಾರಃ = ನಿರ್ವಿಕಾರನಾಗಿರುವ, ನಿರಂಜನಃ =
ನಿರ್ಲಿಪ್ತನಾಗಿರುವ, ಸದಾನಂದಃ = ನಿತ್ಯಾನಂದಸ್ವರೂಪನಾಗಿರುವ, ಯಃ ಅಯಮ್
ಆತ್ಮಾ = ಯಾವ ಈ ಆತ್ಮನಿರುವನೊ, ಸಃ = ಅವನೇ, ವಿಪಶ್ಚಿತಾ = ವಿವೇಕ ಕುಶಲನಿಂದ,
ಸ್ವ-ಆತ್ಮನ = ತನ್ನ ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪದಿಂದ, ವಿಜೇಯಃ = ತಿಳಿಯಲ್ಪಡತಕ್ಕವನು.
೨೧೧. ಸ್ವಯಂಪ್ರಕಾಶನೂ ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೂ[^೧] ಅವಸ್ಥಾ
ಆದ ಯಾವ ಈ ಆತ್ಮನಿರುವನೋ[^೨] ಅವನೇ ತನ್ನ ಆತ್ಮನೆಂದು ವಿವೇಕ
ಕುಶಲನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
[^೧] ಏತಮನ್ನಮಯಮಾತ್ಮಾನಮುಪಸಂಕ್ರಾಮತಿ ಎಂಬಲ್ಲಿಂದ ಏತಮಾ-
ನಂದಮಯಮಾತ್ಮಾನಮುಪಸಂಕ್ರಾಮತಿ (ತೈತ್ತಿರೀಯ ಉ. ೩. ೮) ಎಂಬಲ್ಲಿಯ-
ವರೆಗೆ ಸಂಕ್ರಮಣ-ಶಬ್ದವು ಆತ್ಮನು ಪಂಚಕೋಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನೆಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
[^೨]ಇವನನ್ನೇ ತೈತ್ತಿರೀಯೋಪನಿಷತ್ತು 'ಬ್ರಹ್ಮವು ಪುಚ್ಛ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ' (೨. ೫)
ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.]
ಶಿಷ್ಯ ಉವಾಚ
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವೇನ ನಿಷಿದ್
ಸರ್ವಾಭಾವಂ ವಿನಾ ಕಿಂಚಿನ್ನ ಪಶ್ಯಾಮ್ಯತ್ರ ಹೇ ಗುರೋ ।
ವಿ
ಶಿಷ್ಯಃ ಉವಾಚ = ಶಿಷ್ಯನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದನು-- ಗುರೋ - ಹೇ ಗುರುವೆ,
ಏತೇಷು ಪಂಚಸು ಕೋಶೇಷ = ಈ ಪಂಚಕೋಶಗಳು, ಮಿಥ್ಯಾತ್ವೇನ ನಿಷಿ-
ದ್ಧೇಷು [ಸತ್ಸು] = ಮಿಥ್ಯೇಯೆಂದು ನಿರಾಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಅತ್ರ = ಇಲ್ಲಿ, ಸರ್ವ-
ಅಭಾವಂ ವಿನಾ = ಸರ್ವ ಶೂನ್ಯತೆಯೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಕಿಂಚಿತ್ = ಬೇರೆ ಯಾವು-
ದೊಂದನ್ನೂ, ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ = ಕಾಣೆನು; ವಿಪಶ್ಚಿತಾ = ವಿವೇಕಿಯಾದವನಿಂದ, ಸ್ವಾತ್ಮನಾ=
ತನ್ನ ಆತ್ಮನೆಂದು, ಅತ್ರ = ಇಲ್ಲಿ, ವಿ
ಅಸ್ತಿ = ಯಾವ ವಸ್ತುವಿರುವುದು?