This page has been fully proofread once and needs a second look.

೯೪
 
[ವಾಯುದೃಷ್ಟಾಂತದಿಂದ
ಹೇಗೆ ಒಂದೇ ವಸ್ತುವು ವಿರುದ್ಧಫಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ-
ಯೆಂದು ಹೇಳಿದೆ.]
 
ವಿವೇ

 
ದೇಹಾದಿ-ಸರ್ವವಿಷಯೇ ಪರಿ
ಚೂಡಾಮಣಿ
 
[
ಲ್ಪ್ಯ ರಾಗಂ
ಬಧ್ನಾತಿ ತೇನ ಪುರುಷಂ ಪಶುವದ್ಗುಣೇನ ।
ವೈರಸ್ಯಮತ್ರ ವಿಷವತ್ ಸುವಿಧಾಯ ಪಶ್ಚಾ-
ದೇನಂ ವಿಮೋಚಯತಿ ತನ್ಮನ ಏವ ಬಂಧಾತ್
||
೧೭೩
 
ಹೇಗೆ ಒಂದೇ ವಸ್ತುವು ವಿರುದ್ಧ ಫಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ
 
||
 
[ಈ ಮನಸ್ಸು]
ದೇಹಾದಿ-ಸರ್ವವಿಷಯೇ ಪರಿಕಲ್ಪ ರಾಗಂ
ಬದ್ಧಾತಿ ತೇನ ಪುರುಷಂ ಪಶುವದು ಣೇನ ।
ವೈರಸ್ಯಮ ವಿಷವತ್ ಸುವಿಧಾಯ ಪಶ್ಚಾ
ದೇನಂ ವಿಮೋಚಯತಿ ತನ್ಮನ ಏವ
 
ಬಂಧಾತ್
 
। ೧೭೩ ।
 
[ಈ ಮನಸ್ಸು ದೇಹಾದಿ. ಸರ್ವವಿಷಯೇ -
= ದೇಹವೇ ಮೊದಲಾದ ಎಲ್ಲ

ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ, ರಾಗಂ =ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು, ಪರಿಕಲ್ಪ- =ಉಂಟುಮಾಡಿ, ಗುಣೇನ
=
ಹಗ್ಗದಿಂದ, ಪಶುವತ್ -= ಪಶುವನ್ನು ಕಟ್ಟುವಂತೆ, ತೇನ -= ಅದರಿಂದ, ಪುರುಷಂ =

ಮನುಷ್ಯನನ್ನು, ಬಾಧ್ನಾತಿ -= ಕಟ್ಟುತ್ತದೆ; ತತ್ ಮನಃ ಏವ =ಆ ಮನಸ್ಸೇ, ಪಶ್ಚಾತ್
=
ಅನಂತರ, ಅತ್ರ -= ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ವಿಷವತ್ -, ವಿಷವತ್ = ವಿಷದಂತೆ, ವೈರಸ್ಯಂ =ವೈರಾಗ್ಯವನ್ನು
,
ಸುವಿಧಾಯ -= ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ,ಏನಂ - =ಇವನನ್ನು, ಬಂಧಾತ್= ಬಂಧದಿಂದ
,
ವಿಮೋಚಯತಿ=ಬಿಡಿಸುತ್ತದೆ.
 

 
೧೭೩. ಈ ಮನಸ್ಸು ದೇಹವೇ ಮೊದಲಾದ ಸಮಸ್ತ ವಿಷಯ
-
ಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ ಅದರಿಂದಲೇ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು - ಹಗ್ಗ

ದಿಂದ ಪಶುವನ್ನು ಕಟ್ಟುವಂತೆ -ಕಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಆ ಮನಸ್ಸೇ ಅನಂತರ ಈ

ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಷದಲ್ಲಿ ಹೇಗೋ ಹಾಗೆ, ವೈರಾಗ್ಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ ಈ

ಜೀವನನ್ನು ಬಂಧದಿಂದ ಬಿಡಿಸುತ್ತದೆ.
 

 
[ದೃಷ್ಟಾಂತದ
೦ತದ
ಮೂಲಕ ಹಿಂದೆ ಹೇಳಿದ ವಿಷಯವನ್ನೇ ಸ್ಪಷ್ಟ ಪಡಿಸಿದೆ.
 
]
 
ತಸ್ಮಾನ್ಮನಃ ಕಾರಣಸ್ಯ ಜಂತೋ
 
-
ರ್ಬಂಧಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಚ ವಾ ವಿಧಾನೇ ।

ಬಂಧಸ್ಯ ಹೇತುರ್ಮಲಿನಂ ರಜೋಗುಣ್ಯ-
ಣೈ-
ರ್ಮೊಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಶುದ್ಧಂ ವಿರಜಸ್ತಮಸ್ಮ್ ॥ ೧೭೪ ॥
 

 
ತಸ್ಮಾತ್ =
ಆದುದರಿಂದ, ಅಸ್ಯ ಜಂತೋಃ = ಈ ಜೀವನಿಗೆ, ಬಂಧಸ್ಯ
ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಚ ವಾ =
= ಬಂಧವನ್ನಾಗಲಿ ಮೋಕ್ಷವನ್ನಾಗಲಿ, ವಿಧಾನೇ = ಉಂಟು-
ಮಾಡುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ
 
ತ್ – ಆದುದರಿಂದ ಅಸ್ಯ ಜಂತೋ – ಈ ಜೀವನಿಗೆ ಬಂಧಸ್ಯ
= ಬಂಧವನ್ನಾಗಲಿ ಮೋಕ್ಷವನ್ನಾಗಲಿ ವಿಧಾನೇ = ಉಂಟು
 
=
 
, ಮನಃ = ಮನಸ್ಸು, ಕಾರಣಂ = ಕಾರಣವಾಗಿದೆ; ರಜೋ-

ಗುಣೈಃ = ರಜೋಗುಣಗಳಿಂದ, ಮಲಿನಂ = ಮಲಿನವಾದ [ಮನಸ್ಸು], ಬಂಧಸ್ಯ
 
=