2023-09-10 12:46:19 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
10
15
20
25
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ९
सत्त्वोऽस्त्री जन्तुषु क्लीबे व्यवसाये पराक्रमे ।
आत्मभावे पिशाचादौ द्रव्ये सत्तास्वभावयोः।
प्राणे बलेऽन्तःकरणे [
=
इति वैजयन्ती। सकलम्
सदा सूते
पुंसः = पुरुषस्य
=
प्रवाहरूपेण नित्यं जनयति । तत्र हेतुः
नारायणस्य, संनिधानेन ; व्याप्तत्वात् संनिधिः; सत्तामात्रेणेति निर्विकार-
त्वमीश्वरस्योक्तम् । जलदसंनिधौ यथा बलाका गर्भ धत्ते, अयस्कान्तसन्निधौ
यथा चायश्चेष्टते, एवमेव पदार्थस्वाभाव्याद् एतत्संनिधौ प्रकृतिः सृष्ट्यादि-
भिश्चेष्टत इत्यर्थः। लोके पितरमन्तरेण मातुः प्रसवशक्त्यदर्शनात्,
मम योनिर्महद् ब्रह्म तस्मिन् गर्भं दधाम्यहम्।
संभवः सर्वभूतानां ततो भवति भारत ॥
सर्वयोनिषु कौन्तेय मूर्तयः संभवन्ति याः ।
तासां ब्रह्म महद्योनिरहं बीजप्रदः पिता ॥
इति भगवद्वचनात् । अत्र ब्रह्मशब्देन प्रकृतिरुच्यते, भूमेश्च प्रकृतिरूपत्वात्,
यावत् संजायते किंचित् सत्त्वं स्थावरजंगमम् ।
क्षेत्रक्षेत्रज्ञसंयोगात् तद्विद्धि भरतर्षभ ।
इति भगवतैवोक्तत्वात्,
=
...
]1
शरीरादिस्वरूपं घटादिरूपं च । अपिर्व्याप्तौ ।
...
क्षेत्रबीजसमायोगात् संभवः सर्वदेहिनाम् ।
इति मनुवचनाच्च । ननु पञ्चीकरणाख्यसंयोगविशेषविशिष्टानां पञ्चानामपि
भूतानां कार्यं प्रति कारणत्वसाम्येऽपि कथं या सूते इति भूमेः प्रसवं प्रति
प्रधानकारणत्वमुच्यते ?
४३
-
9
9.8 सत्त्वोऽस्त्री जन्तुषु
बलेऽन्तःकरणे ] Vaijayantī 6.5.93.
9. 18 मम योनिर्महद् ब्रह्म बीजप्रदः पिता ] Bhagavadgītā 14.3-4.
9.21 यावत् संजायते भरतर्षभ ] Bhagavadgīta 13.27.
9.23 क्षेत्रबीजसमायोगात् संभवः सर्वदेहिनाम् ] Manusmrti 9.33.
9.13 ए-
9.9 स्वरूपं ACD ] • रूपं EXB 9.11 नारायणस्य EYABD ] om. C
तत्॰ EXBCD ] एव तत् A 9.19 इति EXBD ] इति च AC 9.22 ० रूपत्वात्
भगवतैवोक्तत्वात् ABCD ] रूपत्वात् (eyeskip) Eyut 9.24 मनु EYBCD ] om.
9. 24 ° करणाख्य EYBCD ] करणार्थाख्य A
9. 25 कार्यं प्रति कारणत्व • EXABD ] कार्ये C
A
9.24 ° विशेष° EYACD ] om. B
9.26 कारणत्व EXBC ] कारण AD
15
20
25
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ९
सत्त्वोऽस्त्री जन्तुषु क्लीबे व्यवसाये पराक्रमे ।
आत्मभावे पिशाचादौ द्रव्ये सत्तास्वभावयोः।
प्राणे बलेऽन्तःकरणे [
=
इति वैजयन्ती। सकलम्
सदा सूते
पुंसः = पुरुषस्य
=
प्रवाहरूपेण नित्यं जनयति । तत्र हेतुः
नारायणस्य, संनिधानेन ; व्याप्तत्वात् संनिधिः; सत्तामात्रेणेति निर्विकार-
त्वमीश्वरस्योक्तम् । जलदसंनिधौ यथा बलाका गर्भ धत्ते, अयस्कान्तसन्निधौ
यथा चायश्चेष्टते, एवमेव पदार्थस्वाभाव्याद् एतत्संनिधौ प्रकृतिः सृष्ट्यादि-
भिश्चेष्टत इत्यर्थः। लोके पितरमन्तरेण मातुः प्रसवशक्त्यदर्शनात्,
मम योनिर्महद् ब्रह्म तस्मिन् गर्भं दधाम्यहम्।
संभवः सर्वभूतानां ततो भवति भारत ॥
सर्वयोनिषु कौन्तेय मूर्तयः संभवन्ति याः ।
तासां ब्रह्म महद्योनिरहं बीजप्रदः पिता ॥
इति भगवद्वचनात् । अत्र ब्रह्मशब्देन प्रकृतिरुच्यते, भूमेश्च प्रकृतिरूपत्वात्,
यावत् संजायते किंचित् सत्त्वं स्थावरजंगमम् ।
क्षेत्रक्षेत्रज्ञसंयोगात् तद्विद्धि भरतर्षभ ।
इति भगवतैवोक्तत्वात्,
=
...
]1
शरीरादिस्वरूपं घटादिरूपं च । अपिर्व्याप्तौ ।
...
क्षेत्रबीजसमायोगात् संभवः सर्वदेहिनाम् ।
इति मनुवचनाच्च । ननु पञ्चीकरणाख्यसंयोगविशेषविशिष्टानां पञ्चानामपि
भूतानां कार्यं प्रति कारणत्वसाम्येऽपि कथं या सूते इति भूमेः प्रसवं प्रति
प्रधानकारणत्वमुच्यते ?
४३
-
9
9.8 सत्त्वोऽस्त्री जन्तुषु
बलेऽन्तःकरणे ] Vaijayantī 6.5.93.
9. 18 मम योनिर्महद् ब्रह्म बीजप्रदः पिता ] Bhagavadgītā 14.3-4.
9.21 यावत् संजायते भरतर्षभ ] Bhagavadgīta 13.27.
9.23 क्षेत्रबीजसमायोगात् संभवः सर्वदेहिनाम् ] Manusmrti 9.33.
9.13 ए-
9.9 स्वरूपं ACD ] • रूपं EXB 9.11 नारायणस्य EYABD ] om. C
तत्॰ EXBCD ] एव तत् A 9.19 इति EXBD ] इति च AC 9.22 ० रूपत्वात्
भगवतैवोक्तत्वात् ABCD ] रूपत्वात् (eyeskip) Eyut 9.24 मनु EYBCD ] om.
9. 24 ° करणाख्य EYBCD ] करणार्थाख्य A
9. 25 कार्यं प्रति कारणत्व • EXABD ] कार्ये C
A
9.24 ° विशेष° EYACD ] om. B
9.26 कारणत्व EXBC ] कारण AD