2023-09-10 12:46:42 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ४३
=
30 आसासनयोः सिद्धेरर्थाभेदाच्च, आसनमिति प्रयोगः; 'इष्वास इष्वसनम
इति च प्रयोगात् । भूरिभूतिप्रसवकुशलते; भूतिप्रसवे अभ्युदयनिःश्रेय-
सरूपपरमैश्वर्यसृष्टौ; भक्तानामित्यर्थात्, कुशलता = वैदग्ध्यम्, भूरिः=ब-
ह्वी । अथवा, भूरेर्भूतेः प्रेसवे कुशलता ययोः। भ्रूलते भ्रुवोर्लते। अग्रे
इति, अर्ध इति वा पाठे, तनुतरत्वात् पक्ष्मणाम् । ऋद्धे इति तु पाठे,
तु
लतातुल्ये चिल्ल्यावित्यर्थः । पालयेतामित्याशिषि प्रार्थने वा लिङ्। अत्र
लक्ष्माकारालकालीत्युपमया, अथवा अपह्नुत्या अलिकशशाङ्कार्धेति रूप-
कमुत्थाप्यते । तेन च भ्रान्तिमान् । तन्मूलेन मीलनेन नेत्राम्भोजे रूपकम् ।
ततश्च उत्प्रेक्षा इत्यङ्गाङ्गिभावेन संकरो ऽलंकारः । प्रबोधोत्सुकत्वमुत्प्रेक्षा-
,
निमित्तम् ; जात्युत्प्रेक्षा चेयम् । अपाङ्गबाणेत्यत्रापि रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा ।
40 आभाच्छायाशब्दाभ्यामुपक्रान्ता, आपाततः प्रतीताप्युपमा पुनरर्थानुसर-
णवशादुत्प्रेक्षायां पर्यवस्यति ॥ ४२ ॥
अथ भगवतः सावित्रीरूपं तिलकमुपास्ते-
रूक्षस्मारेक्षुचापच्युतशरनिकरक्षीणलक्ष्मीकटाक्ष-
प्रोत्फुल्लत्पद्ममालाविलसितमहितस्फाटिकैशानलिङ्गम् ।
35
43.2 • स्फाटिकैशान • EYESEXABC ] स्फाटिकेशान EP°EKM
42.30 इष्वास इष्वसनम् ] Source not known.
m
१२९
42.30 आसासनयोः EYC ] आसानयो: A; आससनायोः B 42.30 सिद्धेरर्था०
EVAC ] सिद्धेरर्थ B 42.31 भूरि° EBC ] भूमि A 42.33 भूरेर्भूतेः EVAC ]
पूरे भूते: B 42.34 अग्रे इति E¥‡BC ] om. A 42.34 पक्ष्मणाम् EYC ] लक्षणा AB
42.35 पालयेताम् E¥°C ] पालयेताम् रक्षेताम् A; पालयेताम् रक्षताम् B 42.35 लिङ्
E¥*BC ] लोट् A 42.36 उपमया EVC ] उपमाया AB 42.36 अपह्नुत्या EVºLAC ]
अप इति B 42.36 ॰ शशाङ्कार्धेति EYBC ] शशाङ्कोऽर्धेति A 42.37 रूपकमुत्था-
प्यते E¥॰AC] रूपकमर्थाप्यते B 42.37 तन्मूलेन ELBC ] तन्मूलनेन A
नेत्राम्भोजे E¥‡C ] नेत्राम्भोज AB 42.38 ततश्च EXAC ] तत्त्वाच्च B 42.38 इत्य-
ङ्गाङ्गिभावेन ... रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा EYA ] रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा (eyeskip) B 42.39
प्रबोधोत्सुकत्व॰ E¥॰BC ] अयं प्रबोधोत्सुकत्व A 42.39 रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा
त्प्रेक्षायां EYBC ] रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षायां (eyeskip) A
42.37
1
च्छाया EV 42.40 प्रतीता • EYAC ] प्रतीपा B
रूक्षस्मारेत्यादि AB
42.40 ॰च्छायाशब्दा• ABC ]
42.42 उपास्ते EYC ] उपास्ते
=
30 आसासनयोः सिद्धेरर्थाभेदाच्च, आसनमिति प्रयोगः; 'इष्वास इष्वसनम
इति च प्रयोगात् । भूरिभूतिप्रसवकुशलते; भूतिप्रसवे अभ्युदयनिःश्रेय-
सरूपपरमैश्वर्यसृष्टौ; भक्तानामित्यर्थात्, कुशलता = वैदग्ध्यम्, भूरिः=ब-
ह्वी । अथवा, भूरेर्भूतेः प्रेसवे कुशलता ययोः। भ्रूलते भ्रुवोर्लते। अग्रे
इति, अर्ध इति वा पाठे, तनुतरत्वात् पक्ष्मणाम् । ऋद्धे इति तु पाठे,
तु
लतातुल्ये चिल्ल्यावित्यर्थः । पालयेतामित्याशिषि प्रार्थने वा लिङ्। अत्र
लक्ष्माकारालकालीत्युपमया, अथवा अपह्नुत्या अलिकशशाङ्कार्धेति रूप-
कमुत्थाप्यते । तेन च भ्रान्तिमान् । तन्मूलेन मीलनेन नेत्राम्भोजे रूपकम् ।
ततश्च उत्प्रेक्षा इत्यङ्गाङ्गिभावेन संकरो ऽलंकारः । प्रबोधोत्सुकत्वमुत्प्रेक्षा-
,
निमित्तम् ; जात्युत्प्रेक्षा चेयम् । अपाङ्गबाणेत्यत्रापि रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा ।
40 आभाच्छायाशब्दाभ्यामुपक्रान्ता, आपाततः प्रतीताप्युपमा पुनरर्थानुसर-
णवशादुत्प्रेक्षायां पर्यवस्यति ॥ ४२ ॥
अथ भगवतः सावित्रीरूपं तिलकमुपास्ते-
रूक्षस्मारेक्षुचापच्युतशरनिकरक्षीणलक्ष्मीकटाक्ष-
प्रोत्फुल्लत्पद्ममालाविलसितमहितस्फाटिकैशानलिङ्गम् ।
35
43.2 • स्फाटिकैशान • EYESEXABC ] स्फाटिकेशान EP°EKM
42.30 इष्वास इष्वसनम् ] Source not known.
m
१२९
42.30 आसासनयोः EYC ] आसानयो: A; आससनायोः B 42.30 सिद्धेरर्था०
EVAC ] सिद्धेरर्थ B 42.31 भूरि° EBC ] भूमि A 42.33 भूरेर्भूतेः EVAC ]
पूरे भूते: B 42.34 अग्रे इति E¥‡BC ] om. A 42.34 पक्ष्मणाम् EYC ] लक्षणा AB
42.35 पालयेताम् E¥°C ] पालयेताम् रक्षेताम् A; पालयेताम् रक्षताम् B 42.35 लिङ्
E¥*BC ] लोट् A 42.36 उपमया EVC ] उपमाया AB 42.36 अपह्नुत्या EVºLAC ]
अप इति B 42.36 ॰ शशाङ्कार्धेति EYBC ] शशाङ्कोऽर्धेति A 42.37 रूपकमुत्था-
प्यते E¥॰AC] रूपकमर्थाप्यते B 42.37 तन्मूलेन ELBC ] तन्मूलनेन A
नेत्राम्भोजे E¥‡C ] नेत्राम्भोज AB 42.38 ततश्च EXAC ] तत्त्वाच्च B 42.38 इत्य-
ङ्गाङ्गिभावेन ... रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा EYA ] रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा (eyeskip) B 42.39
प्रबोधोत्सुकत्व॰ E¥॰BC ] अयं प्रबोधोत्सुकत्व A 42.39 रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षा
त्प्रेक्षायां EYBC ] रूपकोत्थापितोत्प्रेक्षायां (eyeskip) A
42.37
1
च्छाया EV 42.40 प्रतीता • EYAC ] प्रतीपा B
रूक्षस्मारेत्यादि AB
42.40 ॰च्छायाशब्दा• ABC ]
42.42 उपास्ते EYC ] उपास्ते