2023-09-14 07:04:54 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
15
20
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ४१
=
भूतेन गमनं यस्य तस्य भगवतः । भ्रूयुगम् =चिल्लिद्वयम् । भुग्नमध्यम्=कु-
टिलमध्यम् । 'भुज कौटिल्ये' इत्यस्मान्निष्ठा । तदित्यायाति । ईषच्चालितेन
= कोपसूचकतया किंचित्कम्पितेन, स्वपदनियमिताः; स्वे पदे = निजे
अ
ऽधिकारे, नियमिताः ; अस्वातन्त्र्येण स्थापिता इत्यर्थः । अनेन तेषा-
मैश्वर्यातिशयमत्तानां विनयोपक्रमा
द्योत्यते, 'भीषास्माद्वातः पवते । भीषोदेति सूर्यः' इत्यादिश्रुतेः । सासु-
राः = असुरैः वैरोचन्यादिभिः सहिताः । देवसंघाः = इन्द्रादिदेवसमूहाः ।
देवासुरग्रहणं प्राधान्यात्; अन्येषां कैमुतिकन्यायेन नियमनसिद्धेः; 'तेन
विना तृणाग्रमपि न चलति' इति वचनात् । नृत्यत् = विलासेन चलत्,
लालाटरङ्गे; लालाटम्
ललाटस्या
ये नृत्तमण्डपे; 'अदूरभवः' इत्यण्;
प्रतिभैव प्रातिभमित्यादिवत् । रजनिकरतनोः = पूर्णचन्द्रमूर्तेः । अर्धखण्डाव-
दाते; 'अर्धं नपुंसकम्' इति स्मृतेः समों
भित्तं शकलखण्डे वा पुंस्यर्धोऽर्धं समेंऽशके ।
=
१
41.20 अदूरभवः ] Astādhyāyī 4.2.70.
41.22 अर्धं नपुंसकम् ] Astādhyāyī 2.2.2.
41.23 भित्तं शकलखण्डे वा पुंस्यर्धोऽधं समेंऽशके ] Amara 1.3.18.
१२५
41.15 भीषास्माद्वातः पवते । भीषोदेति सूर्य: ] Taittirīyopanisad 2.8.
41.18 तेन विना तृणाग्रमपि न चलति ] Source not known; quoted in 2.4.9 of Adhi-
karaṇacintamani of Varadaraja.
भवश्व A 41.21 इत्यादिवत् EXC ] इतिवत् । AB
-
om. AB
41.10 वाहन॰ EYVAC ] वाहनेन B 41.10 ॰द्वयम् E¥BC ] द्वन्द्वम् A 41.11
कौटिल्ये EYLAC ] कोटितुल्य B 41.12 पदे EXC ] स्वे AB 41.12 निजे EYC ]
41.13 नियमिताः A ] यमिता नियमिता: B; नियन्त्रिता: E¥‡C 41.13
इत्यर्थ: ABC ] इत्यपि EX 41.14 अनेन तेषामैश्वर्यातिशय AB ] अनेनैषामैश्वर्या-
तिशयमत्तानां C; om. Eyel
EYC ] चलनं A; धिकं B
सुर AB
41.17 नियमन • EXAC ] नियत B
लालाटं EXAC ] om. B
41.14 °क्रमात् E¥C ] क्रमो AB
41.14 ॰चलत्वं च
41.15 इत्यादि॰ AB ] इति EYC
41.16 देव॰ EYC ]
41.16 ° देव॰ ELAC ] सुर B 41.17 देवासुर॰ EYLAC ] देवासुरादि B
41.18 न चलति EXBC ] चलति A 41.19
41.20 नृत्त ABC ] नृत्य Ey
O
41.20 ॰भव: EYBC ]
41.23 भित्तं AB ] om. EXC