2023-09-10 12:46:38 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
११२
नित्यं स्नेहातिरेकान्निजकमितुरलं विप्रयोगाक्षमा या
वक्तेन्दोरन्तराले कृतवसतिरिवाभाति नक्षत्रराजिः ।
लक्ष्मीकान्तस्य कान्ताकृतिरतिविलसन्मुग्धमुक्तावलिश्री-
र्दन्ताली सन्ततं सा नतिनुतिनिरतानक्षतान् रक्षतान्नः॥३६॥
=
5
=
=
=
औचित्यादुत्सङ्गे। नित्यं कृतवसतिः
त्रराजि:
स्नेहातिरेकात् = प्रणयातिशयात्, निजकमितुः स्वविषये प्रेमशालिनः ;
'अनुकाभिकाभीकः कमिता' इति सूत्रात् । अलम् = अतितराम् । विप्रयोगा-
क्षमा = विरहं सोढुमशक्ता । वक्तेन्दोः मुखरूपस्य चन्द्रस्य । अन्तराले
सदा वासं कुर्वाणा । नक्ष-
तारकाणां मालेव, या भाति, चन्द्रस्य तारापतित्वप्रसिद्धेः ।
कान्ताकृतिः = सुन्दरसंस्थाना, अन्यूनानतिरिक्तत्वात् । अतिविलसन्त्याः प्र
भाबाहुल्यात्, मुग्धायाः = कोमलायाः, मुक्तावल्या: = हारलतायाः, श्रीः
शोभेव शोभा यस्याः, क्रमावस्थितेः प्रसन्नधवलस्निग्धवर्णतया च ।
दन्ताली = दशनानामावलिः; जात्येकवचनमिदम् । नतिनुतिनिरतान्;
प्रणामे स्तुतौ च, निरतान् =सक्तान् । अक्षतान् दुःखैरबाधितान्, इत्य-
नुवादेऽपि विधिपर्यवसायी । 'लोहितोष्णीषा ऋत्विजः प्रचरन्ति' इतिवत्।
=
,
=
=
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ३६
=
=
36.1 °क्षमा या EVEL°E¥ESEXAB ] क्षमाल C 36.3 ° कृतिरति° E¥E°°EK
E¦EXº±AB ] कृतिरिति C 36.3 °मुग्धमुक्तावलि॰ E¥॰E$"EV±ABC ] मुग्धमुक्ताफल
EP°EKm 36.4 • श्रीर्दन्ताली EYEP°EKESEY2AB ] श्रियो दन्ताली C
निरता• EYEB°EKESE¥v2AD ] नितरा B 36.4 रक्षतान्न: EYESEXABC ]
रक्षता नः EL EKM
36.4
36.6 अनुकाभिकाभीक: कमिता] Astādhyāyī 5.2.72.
36.15 लोहितोष्णीषा ऋत्विजः प्रचरन्ति ] Cited in Mahābhāsya_1.1.27:1.
36.5 स्वविषये EXBCD ] संविषये A 36.6 सूत्रात् ABD ] सूत्रम् EYC 36.7
विरहं EXBCD ] या विरहं A 36.7 अन्तराले EXBCD ] om. A 36.9 या भाति
EVBCD ] च या भाति A 36.10 ° संस्थाना EYACD ] om. B
ति॰ EYBCD ] अन्यूनाति A
यस्या: EYACD ] यस्याः शोभा B
36.15 विधि EXACD ] विविध B
36.10 अन्यूनान-
36. 11 मुक्ता • EYACD ] मुक्ताहार B
36.12 शोभा
36.12 वर्णतया च EXACD ] यावत्तया च B
36.15 • चरन्ति
इत्थं EXABC ] --- D
10
15
नित्यं स्नेहातिरेकान्निजकमितुरलं विप्रयोगाक्षमा या
वक्तेन्दोरन्तराले कृतवसतिरिवाभाति नक्षत्रराजिः ।
लक्ष्मीकान्तस्य कान्ताकृतिरतिविलसन्मुग्धमुक्तावलिश्री-
र्दन्ताली सन्ततं सा नतिनुतिनिरतानक्षतान् रक्षतान्नः॥३६॥
=
5
=
=
=
औचित्यादुत्सङ्गे। नित्यं कृतवसतिः
त्रराजि:
स्नेहातिरेकात् = प्रणयातिशयात्, निजकमितुः स्वविषये प्रेमशालिनः ;
'अनुकाभिकाभीकः कमिता' इति सूत्रात् । अलम् = अतितराम् । विप्रयोगा-
क्षमा = विरहं सोढुमशक्ता । वक्तेन्दोः मुखरूपस्य चन्द्रस्य । अन्तराले
सदा वासं कुर्वाणा । नक्ष-
तारकाणां मालेव, या भाति, चन्द्रस्य तारापतित्वप्रसिद्धेः ।
कान्ताकृतिः = सुन्दरसंस्थाना, अन्यूनानतिरिक्तत्वात् । अतिविलसन्त्याः प्र
भाबाहुल्यात्, मुग्धायाः = कोमलायाः, मुक्तावल्या: = हारलतायाः, श्रीः
शोभेव शोभा यस्याः, क्रमावस्थितेः प्रसन्नधवलस्निग्धवर्णतया च ।
दन्ताली = दशनानामावलिः; जात्येकवचनमिदम् । नतिनुतिनिरतान्;
प्रणामे स्तुतौ च, निरतान् =सक्तान् । अक्षतान् दुःखैरबाधितान्, इत्य-
नुवादेऽपि विधिपर्यवसायी । 'लोहितोष्णीषा ऋत्विजः प्रचरन्ति' इतिवत्।
=
,
=
=
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् ३६
=
=
36.1 °क्षमा या EVEL°E¥ESEXAB ] क्षमाल C 36.3 ° कृतिरति° E¥E°°EK
E¦EXº±AB ] कृतिरिति C 36.3 °मुग्धमुक्तावलि॰ E¥॰E$"EV±ABC ] मुग्धमुक्ताफल
EP°EKm 36.4 • श्रीर्दन्ताली EYEP°EKESEY2AB ] श्रियो दन्ताली C
निरता• EYEB°EKESE¥v2AD ] नितरा B 36.4 रक्षतान्न: EYESEXABC ]
रक्षता नः EL EKM
36.4
36.6 अनुकाभिकाभीक: कमिता] Astādhyāyī 5.2.72.
36.15 लोहितोष्णीषा ऋत्विजः प्रचरन्ति ] Cited in Mahābhāsya_1.1.27:1.
36.5 स्वविषये EXBCD ] संविषये A 36.6 सूत्रात् ABD ] सूत्रम् EYC 36.7
विरहं EXBCD ] या विरहं A 36.7 अन्तराले EXBCD ] om. A 36.9 या भाति
EVBCD ] च या भाति A 36.10 ° संस्थाना EYACD ] om. B
ति॰ EYBCD ] अन्यूनाति A
यस्या: EYACD ] यस्याः शोभा B
36.15 विधि EXACD ] विविध B
36.10 अन्यूनान-
36. 11 मुक्ता • EYACD ] मुक्ताहार B
36.12 शोभा
36.12 वर्णतया च EXACD ] यावत्तया च B
36.15 • चरन्ति
इत्थं EXABC ] --- D
10
15