2023-09-10 12:46:30 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
55
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् २५
5
पद्माकारा समुत्पन्ना पर्वताब्ध्यादिसंयुता ॥
इति श्रीविष्णुपराणवचनाच्च । उरु = विस्तीर्णम् । नागशय्यस्य; नागः = अ-
नन्तः, शय्या = शयनम्, यस्य । शौरेः शूरनाम्नो यदुराजस्यापत्य-
भूतस्य । नागशय्यस्य शौरेरित्यनयोक्त्या भगवान् नारायण एव साक्षात्
कृष्णरूपेण प्रादुर्भूतः, न तु कर्मपरतन्त्रतया देवक्यां जात इति सूचयति ।
'परं ब्रह्म नराकृति', 'गूढं परं ब्रह्म मनुष्यलिङ्गम् ।', 'कृष्णस्तु भग-
वान् स्वयम्', इत्यादिवचनैः । कामदम्- कामान् = इष्टान् पुरुषार्थान्,
ददातीति । कामदं भूयादित्याशिषि लिङ् । अत्र, समस्तवस्तुविषयसावय-
वरूपकमलंकारः॥ २४ ॥
60 अथावयवयोर्नाभिनलिनयोरवयविनं क्रोडभागमुपास्ते-
आदौ कल्पस्य यस्मात् प्रभवति विततं विश्वमेतद् विकल्पैः
कल्पान्ते यस्य चान्तः प्रविशति सकलं स्थावरं जङ्गमं च ।
अत्यन्ताचिन्त्यमूर्तेश्विरतरमजितस्यान्तरिक्षस्वरूपे
=
...
-
तस्मिन्नस्माकमन्तःकरणमतिमुदा क्रीडतात् क्रोडभागे॥२५॥
कल्पस्य = चतुर्युगसहस्रात्मकस्य ब्रह्मदिनस्य, आदौ = प्रारम्भे ; प्राकृ-
तप्रलयावसानकाले इत्यर्थः । यस्मात्, प्रभवति = प्रादुर्भवति, न तु येन
25.1 आदौ कल्पस्य .. क्रोडभागे EYESEX*2ABC ] EL°E5m transposed next to
=
verse 27.
पर्वताब्ध्यादिसंयुता ] Visnupurāņa 2.12.37.
८३
24.51 यदम्बु
24.56 परं ब्रह्म नराकृति ] Bhagavadgītā 10.12.
24.56 गूढं परं ब्रह्म मनुष्यलिङ्गम् ] Bhāgavatapurāņa 7.10:48, 15:75.
24.57 कृष्णस्तु भगवान् स्वयम् ] Bhāgavatapurāņa 1.3.28.
24.56 गूढं EYAC ] अगूढं B 24.57 कामदम् – कामान् AB ] कामान् EVC 24.58
• आशिषि लिङ् AB ] आशीर्लिङ् EVIC 24.60 • रवयविनं ABC ] रवाचीनं E¥
24.60 उपास्ते EY1 ] उपास्ते आदावित्यादि AB 25.5 प्रारम्भे ABC ] प्रारम्भका-
ले EDI
25.6 यस्मात् EV॰±C ] om. A; नित्यनैमित्तिकप्रकृतिकार्यं तदानीं प्रलयानि
चत्वारि B 25.6 प्रादुर्भवति E¥C] प्रादुर्भवति यस्मात् AB
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् २५
5
पद्माकारा समुत्पन्ना पर्वताब्ध्यादिसंयुता ॥
इति श्रीविष्णुपराणवचनाच्च । उरु = विस्तीर्णम् । नागशय्यस्य; नागः = अ-
नन्तः, शय्या = शयनम्, यस्य । शौरेः शूरनाम्नो यदुराजस्यापत्य-
भूतस्य । नागशय्यस्य शौरेरित्यनयोक्त्या भगवान् नारायण एव साक्षात्
कृष्णरूपेण प्रादुर्भूतः, न तु कर्मपरतन्त्रतया देवक्यां जात इति सूचयति ।
'परं ब्रह्म नराकृति', 'गूढं परं ब्रह्म मनुष्यलिङ्गम् ।', 'कृष्णस्तु भग-
वान् स्वयम्', इत्यादिवचनैः । कामदम्- कामान् = इष्टान् पुरुषार्थान्,
ददातीति । कामदं भूयादित्याशिषि लिङ् । अत्र, समस्तवस्तुविषयसावय-
वरूपकमलंकारः॥ २४ ॥
60 अथावयवयोर्नाभिनलिनयोरवयविनं क्रोडभागमुपास्ते-
आदौ कल्पस्य यस्मात् प्रभवति विततं विश्वमेतद् विकल्पैः
कल्पान्ते यस्य चान्तः प्रविशति सकलं स्थावरं जङ्गमं च ।
अत्यन्ताचिन्त्यमूर्तेश्विरतरमजितस्यान्तरिक्षस्वरूपे
=
...
-
तस्मिन्नस्माकमन्तःकरणमतिमुदा क्रीडतात् क्रोडभागे॥२५॥
कल्पस्य = चतुर्युगसहस्रात्मकस्य ब्रह्मदिनस्य, आदौ = प्रारम्भे ; प्राकृ-
तप्रलयावसानकाले इत्यर्थः । यस्मात्, प्रभवति = प्रादुर्भवति, न तु येन
25.1 आदौ कल्पस्य .. क्रोडभागे EYESEX*2ABC ] EL°E5m transposed next to
=
verse 27.
पर्वताब्ध्यादिसंयुता ] Visnupurāņa 2.12.37.
८३
24.51 यदम्बु
24.56 परं ब्रह्म नराकृति ] Bhagavadgītā 10.12.
24.56 गूढं परं ब्रह्म मनुष्यलिङ्गम् ] Bhāgavatapurāņa 7.10:48, 15:75.
24.57 कृष्णस्तु भगवान् स्वयम् ] Bhāgavatapurāņa 1.3.28.
24.56 गूढं EYAC ] अगूढं B 24.57 कामदम् – कामान् AB ] कामान् EVC 24.58
• आशिषि लिङ् AB ] आशीर्लिङ् EVIC 24.60 • रवयविनं ABC ] रवाचीनं E¥
24.60 उपास्ते EY1 ] उपास्ते आदावित्यादि AB 25.5 प्रारम्भे ABC ] प्रारम्भका-
ले EDI
25.6 यस्मात् EV॰±C ] om. A; नित्यनैमित्तिकप्रकृतिकार्यं तदानीं प्रलयानि
चत्वारि B 25.6 प्रादुर्भवति E¥C] प्रादुर्भवति यस्मात् AB