2023-09-13 06:39:23 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
20
25
30
विष्णुपादादिकेशस्तोत्रम् २३
ष्यामः। पयोजम्= पद्मम्, यत्रोदभूत् यस्मिन्नुत्पन्नम्। नीलाश्मनीलैः
= इन्द्रनीलरत्नवत् नीलवर्णैः । तरलरुचिजलैः = चञ्चलैरुपर्युपरि प्रव-
णताच्छील्यात् स्वभावरूपैः सलिलैः । जलस्य 'यच्छुक्लं तदपाम्' इति
श्रुतेः, शुक्लवर्णस्वभावेऽपि कालिन्द्यादिजलवत् नैल्योक्तावपि नानुपपत्तिः ।
अपह्नुतनिम्नभावे। नालीकाक्षस्य ; नालीकम् = पद्ममिव अरुणायतविम-
लशीतलम्, अक्षि यस्य । नाभीसरसि नाभिरूपे तटाके, चित्तहंसः ;
मनस्तु सङ्कल्पविकल्पकारि
बुद्धिस्तु सङ्कल्पितनिश्चयात्मा ।
अहंकृतिर्नाम स योऽभिमान-
श्चित्तं तु तद्यत् त्रयमप्यवैति ॥
इत्याचार्यवचनात् चित्तशब्देनात्र मूलान्तःकरणमुच्यते । तद्रूपो हंसः, सद-
सद्विवेचनशीलत्वात् । केलिबुद्ध्या
येत्यर्थः । अनेन च
>
येत्यर्थः । अनेन च
या प्रीतिरविवेकानां विषयेष्वनपायिनी ।
त्वामनुस्मरतः सा मे हृदयान्मापसर्पतु ॥
इत्युक्तरीत्या भोग्यविषयविरक्त्या सातिशयभक्तिरसप्रार्थनां द्योतयति । चि
।
=
...
23.15 आतो ऽनुपसर्गे कः ] Astādhyāyī 3.2.3.
23.18 यच्छुक्लं तदपाम् ] Chāndogyopanisad 6.4.1, 6.4.2, 6.4.3, 6.4.4.
23.25 मनस्तु तद्यत्रयमप्यवैति ] Source not known.
23.30 या प्रीति
...
=
=
हृदयान्मापसर्पतु ] Visnupurāņa 1.20.19.
...
७९
23.15 तदभि॰ EXC ] तदिति AB 23.16 यस्मिन्नुत्पन्नम् EX॰±BC ] उत्पन्नम् A 23.17
इन्द्रनील॰ EVIAC ] इन्द्रनीलाश्म B 23.17 चञ्चलैरुपर्युपरि EYBC ] उपर्युपरि A
23.18 प्रवण • EY1 ] प्रसरण ABC 23.18 स्वभाव EVB ] स्वप्रभा A; स्वभावप्रभा C
23.19 स्वभावेऽपि EVIA ] स्वभावेति B; स्वाभाव्येऽपि C 23.20 अपह्नुत° ELBC ]
पूरितेपह्नुत A 23.20 निम्नभावे EXBC ] निम्नभावेनापूरिते A 23.21 • शीतलम्
AB ] शीतम् EYC 23.21 सरसि अहंकृति EY AC ] सर--- B 23.23 सङ्कल्पित
EXC ] कल्पित A 23.27 °विवेचनशीलत्वात् EV॰AC ] विवेकविद्यान्ति वचनशिला-
रोप B
23.27 केलिबुद्ध्या E¥‡‡B] हंसारोपः केलिबुद्ध्या A; हंसत्वारोप: केलिबुद्ध्या C
23.28 अनेन च EXAB ] अनेन C 23.29 अविवेकानां EYBC ] अनेकां A 23.30
· स्मरतः EDIAC ] स्मारतः B
23.30 सर्पतु EVBC ] सर्पति A
EVC ] नीत्या AB 23.31 भोग्य॰ EYC ] बाह्य AB
23.31 रीत्या
II.