2023-09-13 03:32:44 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
=
-
मुदम् = हर्षम्, स्वानुभूत्या विधत्ताम् = कुर्वताम् । 'विपूर्वो धाञ् करोत्य-
-
=
6
र्थे' इति वचनात् । लोटि परस्मैपदप्रथमपुरुषद्विवचनमिदम् । अत्र पूर्वार्धे
उत्प्रेक्षा स्पष्टैव । उत्तरार्धे, 'उपमानादाचरे' ' कर्तुः क्यङ् सलोपश्च'
इत्युपक्रान्ताप्युपमा, अर्थपर्यालोचने, उत्प्रेक्षायां पर्यवस्यति वृत्ताकार
त्वहेतुना चित्तादर्शनिधानसाधनत्वेनोत्प्रेक्ष्यमाणत्वात् । सदा सज्जनहृदयस्य
तत्र धार्यमाणत्वं च व्यज्यते ॥ १९ ॥
७०
अथ 'ऊरुद्वयं वितलं चातलं च' इत्युक्तमूरुद्वयमुपास्ते
देवो भीतिं विधातुः सपदि विदधतौ कैटभाख्यं मधुं चा-
प्यारोप्यारूढगर्वावधिजलधि ययोरादिदैत्यौ जघान ।
वृत्तावन्योन्यतुल्यौ चतुरमुपचयं बिभ्रतावभ्रनीला-
वूरू चारू हरेस्तौ मुदमतिशयिनीं मानसे नो विधत्ताम् ॥ २० ॥
"
=
देवः =नारायणः, भीतिः = भयम्, विधातुः = ब्रह्मणः सपदि = झटिति,
अचिन्तितोपगतं व्यसनमसहायस्य भयातिशयहेतुरित्यर्थः । विदधतौ =कु-
20.1 मधु॑ चा EYESEY ABC ] मधुं या EP°EKm 20.2 ॰ प्या॰ EYESEV2A
BC ] वा EB°EKm 20.2 ययोरादिदैत्यौ EYESEY2ABC ] ययोरेव दैत्यो EP°EK
v2
Km
19.19 जानुरष्ठीवदस्त्रियाम् ] Vaijayantī 4.4.59.
19.21 विपूर्वो धाञ् करोत्यर्थे ] Source not known.
19.22 उपमानादाचरे ] Astādhyāyī 31.10.
19.22 कर्तुः क्यङ् सलोपश्च ] Astādhyāyī 3.1.11.
19.26 ऊरुद्वयं वितलं चातलं च ] Bhāgavatapurāna 2.1.27.
"
19.19 नः BC ]om. Eyur 19.20 कुर्वताम् ELB ] कुरुताम् C 19.22 उत्तरार्धे EY
BC ] उत्तरार्धे पुनः A 19.22 सलोपश्च E¥C ] om. AB 19.23 इत्युपक्रान्ताप्युपमा
C ] इत्युपक्रान्ता उपम AB ; इत्युपमार्थ • E1 19.24 चित्तादर्श· ABC ] चित्तादि ०
19.25 तत्र EXBC ]om. A 19.25 व्यज्यते EC ] व्यङ्ग्यम् AB
॰मुपास्ते EX C] मुपास्ते देवो भीतिमित्यादि A: मुपास्ते देवो भीतीरिति B
• पगतं EX1 ] गनतं B; पनतं AC
EX1
19.26
20.6
25
5