2023-03-01 15:22:34 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
बालबोधिनीसहितः ।
८३
एतदुपहितमल्पज्ञत्वादिविशिष्टं चैतन्यम्, ए-
तद्नुपहितं चैनत्रयं ततायः पिण्डवदेकत्वेनाव-
भासमानं त्वंपदवाच्यार्थो भवति । एतदुपा-
ध्युपहिताधारभूतमनुपहितं प्रत्यगानन्दरूपं तु-
रीयं चैतन्यं त्वंपदलक्ष्यार्थी भवति ॥
अथ महावाक्यार्थी वर्ण्यते - इदं तत्त्वम
सिवाक्यं संबन्धत्रयेणाखण्डार्थबोधकं भवति ।
9
गामानय
पदार्थनिरूपणानन्तरं वाक्यार्थी निरूपयति-- अथेति ।
अत्र वाक्यं द्विविधम् - संसृष्टार्थमखण्डार्थ चेति । तत्र
संसृष्टार्थ संसर्गगोचरप्रतीतिजनकम्, यथा
इत्यादि । अखण्डार्थं तु संसर्गागोचरप्रतीतिजनकम्, यथा
प्रकृष्टप्रकाशश्चन्द्रः' इत्यादि । तथा हि -- 'अस्मिञ्ज्यो-
तिर्मण्डले कतमश्चन्द्रः' इति चन्द्रस्वरूपमात्रविवक्षया प्रश्ने,
कश्चिदाह 'यः प्रकृष्टप्रकाशः स चन्द्रः' इति । तथा
च चन्द्रवाक्यं चन्द्रस्वरूपमात्रं बोधयति ; न तु संसर्गम्,
प्रश्नप्रतिवचनयोर्वैरूप्यापत्ते: । 'सोऽयं देवदत्तः' इत्यपि
वाक्यमखण्डार्थम् । एवं तत्त्वमसिवाक्यमपि स्वरूपमात्र-
विवक्षया प्रयुक्तत्वादखण्डार्थमित्याह - - इदमिति । अखण्डा-
6
6
८३
एतदुपहितमल्पज्ञत्वादिविशिष्टं चैतन्यम्, ए-
तद्नुपहितं चैनत्रयं ततायः पिण्डवदेकत्वेनाव-
भासमानं त्वंपदवाच्यार्थो भवति । एतदुपा-
ध्युपहिताधारभूतमनुपहितं प्रत्यगानन्दरूपं तु-
रीयं चैतन्यं त्वंपदलक्ष्यार्थी भवति ॥
अथ महावाक्यार्थी वर्ण्यते - इदं तत्त्वम
सिवाक्यं संबन्धत्रयेणाखण्डार्थबोधकं भवति ।
9
गामानय
पदार्थनिरूपणानन्तरं वाक्यार्थी निरूपयति-- अथेति ।
अत्र वाक्यं द्विविधम् - संसृष्टार्थमखण्डार्थ चेति । तत्र
संसृष्टार्थ संसर्गगोचरप्रतीतिजनकम्, यथा
इत्यादि । अखण्डार्थं तु संसर्गागोचरप्रतीतिजनकम्, यथा
प्रकृष्टप्रकाशश्चन्द्रः' इत्यादि । तथा हि -- 'अस्मिञ्ज्यो-
तिर्मण्डले कतमश्चन्द्रः' इति चन्द्रस्वरूपमात्रविवक्षया प्रश्ने,
कश्चिदाह 'यः प्रकृष्टप्रकाशः स चन्द्रः' इति । तथा
च चन्द्रवाक्यं चन्द्रस्वरूपमात्रं बोधयति ; न तु संसर्गम्,
प्रश्नप्रतिवचनयोर्वैरूप्यापत्ते: । 'सोऽयं देवदत्तः' इत्यपि
वाक्यमखण्डार्थम् । एवं तत्त्वमसिवाक्यमपि स्वरूपमात्र-
विवक्षया प्रयुक्तत्वादखण्डार्थमित्याह - - इदमिति । अखण्डा-
6
6