वेदान्तसारो बालबोधिनीसहितः /173 Edit | History ← Previous ← | Next → → 2023-10-10 05:27:37 by Bharadwajraki This page has been fully proofread once and needs a second look. बालबोधिनीसहिंतः । तमः प्रधानविक्षेपशक्तिमदज्ञानोपहितचैत- न्यादाकाश आकाशाद्वायुर्वायोरग्निरग्नेरापो- ऽद्भ्यः पृथिवी चोत्पद्यते, 'एतस्मादात्मन आ- काशः संभूतः' इत्यादिश्रुतेः । तेषु जाड्याधि क्यदर्शनात्तमःप्राधान्यं तत्कारणस्य । तदानीं सत्त्वरजस्तमांसि कारणगुणप्रक्रमेण तेष्वाका- [commentary] ऊर्णनाभि:भिः । स्वशरीरेति, लालारूपस्वशरीरावयवप्रधानत- येत्यर्थः । तन्त्वाकारेण हि लालारूप:पः ऊर्णना भिशरीरावयवः परिणमते ; न तु तच्छरीरम्, शरीरापाये तन्त्वपायप्रस - ङ्गात् । तदुक्तं शारीरके– -- 'तन्तुनाभस्य क्षुद्रतरजन्तुभक्ष- । णाल्लाला कठिनतामापद्यमाना तन्तुर्भवति' इति । विक्षे- पशक्तिप्रधानाज्ञानोपहितेत्यत्रापि पूर्ववदेव व्याख्या । ॥ तमः प्राधान्ये हेतुमाह -- तेष्विति । तत्कारणस्येति । आकाशादिकारणस्याज्ञानस्येत्यर्थः । तदानीमिति, सृष्टिकाले इत्यर्थ:थः । यद्यप्यज्ञानगतसत्त्वरजस्तमोव्यतिरेकेण तत्कार्ये स- त्वरजस्तमांसि न भिन्नानि सन्ति मानाभावात्, अज्ञानगतेषु तु तेषु 'देवात्मशक्तितिं स्वगुणैर्निगूढाम्' इत्यादिवचन मेव प्रमाणम् ; तथापि सत्त्वरजस्त मांस्युत्पद्यन्ते इत्यनेन अज्ञानग -