2025-01-21 07:35:40 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
14
सव्याख्य सर्वार्थसिद्धिसहिततत्वमुक्ताकलापे
[जडद्रव्य
तत्वमुक्ताकलापः
रोधम् तस्मान्निर्धूतसर्वप्रतिमतविमतिं साधये सर्व-
मर्थम् ॥ ४ ॥
आवापोद्वापत स्युः कतिकति कविधीचित्रव-
तत्तदर्थेष्वानन्त्यात्
सर्वार्थसिद्धिः
अत एव कुमतिभिरर्थ्यन्त इत्यर्थः न तु परमार्थाः । प्रतिमतै-
र्विमतिर्विवादः तत्प्रसूता वा विरुद्धबुद्धिः । सर्वमर्थं - मुमुक्षुभि-
ज्ञातव्यं परम्परयेत्यर्थः ॥ ४ ॥
तथापि निर्घृतसर्वप्रतिमतविमतिं सर्वमर्थं साधय इत्यश-
क्योक्तिः त्रैकालिकसिद्धान्तभेदानन्त्यात्, इत्याशङ्कोद्घाटनपूर्वकं
प्रयोजकशिक्षया कृत्स्नानिष्टनिरासः कृत्स्नाभीष्टसाधनं च शक्य-
मिति स्थापयति-आवापेति । एकस्मिन्नेव हि दर्शने व्याख्या-
तृभेदात्केषां चित्प्रमेयानां आवापोद्वापौ दृश्येते यत एकदेशि-
व्यपदेशः । कविधीचित्रवत् कवीनां धीभिः कृतं काव्या-
दिकं कविधीचित्रम् । तद्वन्मतभेदा अप्यनन्तास्संभवन्ति । तत्त-
आनन्ददायिनी
वादाभिव्यक्तिवादक्षणिकत्ववादादयोऽभिमताः । तत्वबोधोपरोधकत्व-
मर्थानां न युक्तं इत्यत्राह प्रतिमतैरिति ॥ ४ ॥
ननु तत्वनिरूपणं प्रस्तुत्य विशेषदर्शनस्य संशयादिनिवर्तकत्व-
बोधस्य
-
पीति । ननु अस्तिनास्तीत्यस्ति नास्तिशब्दावुच्येते । तयोद्वैरूप्येणान-
सव्याख्य सर्वार्थसिद्धिसहिततत्वमुक्ताकलापे
[जडद्रव्य
तत्वमुक्ताकलापः
रोधम् तस्मान्निर्धूतसर्वप्रतिमतविमतिं साधये सर्व-
मर्थम् ॥ ४ ॥
आवापोद्वापत स्युः कतिकति कविधीचित्रव-
तत्तदर्थेष्वानन्त्यात्
सर्वार्थसिद्धिः
अत एव कुमतिभिरर्थ्यन्त इत्यर्थः न तु परमार्थाः । प्रतिमतै-
र्विमतिर्विवादः तत्प्रसूता वा विरुद्धबुद्धिः । सर्वमर्थं - मुमुक्षुभि-
ज्ञातव्यं परम्परयेत्यर्थः ॥ ४ ॥
तथापि निर्घृतसर्वप्रतिमतविमतिं सर्वमर्थं साधय इत्यश-
क्योक्तिः त्रैकालिकसिद्धान्तभेदानन्त्यात्, इत्याशङ्कोद्घाटनपूर्वकं
प्रयोजकशिक्षया कृत्स्नानिष्टनिरासः कृत्स्नाभीष्टसाधनं च शक्य-
मिति स्थापयति-आवापेति । एकस्मिन्नेव हि दर्शने व्याख्या-
तृभेदात्केषां चित्प्रमेयानां आवापोद्वापौ दृश्येते यत एकदेशि-
व्यपदेशः । कविधीचित्रवत् कवीनां धीभिः कृतं काव्या-
दिकं कविधीचित्रम् । तद्वन्मतभेदा अप्यनन्तास्संभवन्ति । तत्त-
आनन्ददायिनी
वादाभिव्यक्तिवादक्षणिकत्ववादादयोऽभिमताः । तत्वबोधोपरोधकत्व-
मर्थानां न युक्तं इत्यत्राह प्रतिमतैरिति ॥ ४ ॥
ननु तत्वनिरूपणं प्रस्तुत्य विशेषदर्शनस्य संशयादिनिवर्तकत्व-
बोधस्य
-
पीति । ननु अस्तिनास्तीत्यस्ति नास्तिशब्दावुच्येते । तयोद्वैरूप्येणान-