2025-01-21 07:36:00 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
82
सव्याख्यसर्वार्थसिद्धिसहिततत्वमुक्ताकलाप
[जडद्रव्य
तत्तिर्धर्ममात्रे
तत्त्वमुक्ताकलापः
सर्वार्थसिद्धिः
3
कथमाधाराधेयभावः प्रतिसंबन्धिभेदाभावात् ? * 'नचात्र
भिन्नाभिन्नत्वं दृष्टं युष्मादिष्टं वा ? एवं *वृत्त्यनुपपत्त्या वा गुण-
गुणिनोरन्यतरपरिशेषस्स्यात् उभयपरित्यागो वेति परोक्तम-
युक्तं । कथमित्यत्राह –—तद्वृत्तिर्धर्ममात्र इति । न वयं तच्छून्ये
तद्विशिष्टे वा तस्य वृत्तिं ब्रूमः । अपि तु * वस्तुतस्तद्विशिष्टे
आनन्ददायिनी
।
दृष्टमित्यत्राह—प्रतिसम्बन्धीति । यस्य यदपेक्षया आधारत्वं तस्य
तदपेक्षया भेद इति भावः । ननु एकस्य गुणगुणिस्वरूपस्य कौमारि-
लैराधाराधेयभावोऽङ्गीकृत इत्यत्राह - न चात्रेति । तन्मतं प्रमाणावरु-
द्धमिति भावः । अपसिद्धान्तश्चेत्याह — युष्मदिष्टमिति । वृत्त्यनुपपत्तया
वेति वाकारःपूर्वश्लोकोक्ततर्कापेक्षया । अन्यतरपरिशेषस्स्यदिति वैभा-
-
भावप्रकाशः
1*न चात्रेत्यादि। भिन्नाभिन्नत्वं - तादात्म्यं । एतेन दण्डी कुण्डली-
त्यादावपि भवन्मते भेदाभेदानभ्युपगमेन तद्भानासंभवेनाभेदभाने च दण्ड-
कुण्डलयोरभेदप्रसङ्ग इति सूचितं ।
2
* युष्मदिष्टमिति-एतच्च अद्र-
व्यसरे स्फुटीभविष्यति ।
3 वृत्त्यनुपपत्त्या
वेति वाकारश्चार्थे । विशि
ष्टस्यातिरिक्तत्वानङ्गीकारेण अनतिरिक्तत्वे वृत्त्यनुपपत्त्या चेत्यर्थः ।
तदवच्छिन्ननिरूपिताधेयता न तत्र स्वीक्रियते येनोक्तदोषस्स्यात्
किं तु तदधिकरणनिरूपिताधेयतैवेति नानुपपत्तिरित्याह—^* वस्तु-
तस्तद्विशिष्टे इति ॥
सव्याख्यसर्वार्थसिद्धिसहिततत्वमुक्ताकलाप
[जडद्रव्य
तत्तिर्धर्ममात्रे
तत्त्वमुक्ताकलापः
सर्वार्थसिद्धिः
3
कथमाधाराधेयभावः प्रतिसंबन्धिभेदाभावात् ? * 'नचात्र
भिन्नाभिन्नत्वं दृष्टं युष्मादिष्टं वा ? एवं *वृत्त्यनुपपत्त्या वा गुण-
गुणिनोरन्यतरपरिशेषस्स्यात् उभयपरित्यागो वेति परोक्तम-
युक्तं । कथमित्यत्राह –—तद्वृत्तिर्धर्ममात्र इति । न वयं तच्छून्ये
तद्विशिष्टे वा तस्य वृत्तिं ब्रूमः । अपि तु * वस्तुतस्तद्विशिष्टे
आनन्ददायिनी
।
दृष्टमित्यत्राह—प्रतिसम्बन्धीति । यस्य यदपेक्षया आधारत्वं तस्य
तदपेक्षया भेद इति भावः । ननु एकस्य गुणगुणिस्वरूपस्य कौमारि-
लैराधाराधेयभावोऽङ्गीकृत इत्यत्राह - न चात्रेति । तन्मतं प्रमाणावरु-
द्धमिति भावः । अपसिद्धान्तश्चेत्याह — युष्मदिष्टमिति । वृत्त्यनुपपत्तया
वेति वाकारःपूर्वश्लोकोक्ततर्कापेक्षया । अन्यतरपरिशेषस्स्यदिति वैभा-
-
भावप्रकाशः
1*न चात्रेत्यादि। भिन्नाभिन्नत्वं - तादात्म्यं । एतेन दण्डी कुण्डली-
त्यादावपि भवन्मते भेदाभेदानभ्युपगमेन तद्भानासंभवेनाभेदभाने च दण्ड-
कुण्डलयोरभेदप्रसङ्ग इति सूचितं ।
2
* युष्मदिष्टमिति-एतच्च अद्र-
व्यसरे स्फुटीभविष्यति ।
3 वृत्त्यनुपपत्त्या
वेति वाकारश्चार्थे । विशि
ष्टस्यातिरिक्तत्वानङ्गीकारेण अनतिरिक्तत्वे वृत्त्यनुपपत्त्या चेत्यर्थः ।
तदवच्छिन्ननिरूपिताधेयता न तत्र स्वीक्रियते येनोक्तदोषस्स्यात्
किं तु तदधिकरणनिरूपिताधेयतैवेति नानुपपत्तिरित्याह—^* वस्तु-
तस्तद्विशिष्टे इति ॥