तन्त्रसारसङ्ग्रहः व्याख्याद्वयसहितः /171

೧೬೦
 
ತಂತ್ರಸಾರಸಂಗ್ರಹ ಸಟೀಕಾ ಅಧ್ಯಾಯ 4
ಸಹೃದಯೋ ಮನುಃ ।
 
ಅಮೃತಂ ಸ್ವಯಮುದ್ದೇಶಯುತಃ
 
ಸಹೃದಯೋ ಮನುಃ।
ಸತಾರೋಽಷ್ಟಾಕ್ಷರೋಽಂಗಾನಿ ಪದೈ:ದೈಃ ವ್ಯ:ಸ್ತೈಃ ಸಮಸ್ತಕೈಃ ॥31 ೩೧ ॥
 

 
ಅರ್ಥ - ಅಮೃತಂ ಎಂದರೆ ಬಿಂದುಸಹಿತವಾದ ವಕಾರ- ವೆಂದರ್ಥ. ಚತುರ್ಥ್ಯಂತ
ವಾದ ವಾಮನಶಬ್ದವು ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ನಮಃಪದ ಹಾಗೂ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಓಂಕಾರ ಸೇರಿದಾಗ
ಎಂಟಕ್ಷರದ ವಾಮನಮಂತ್ರವಾಗುವುದು. ಅಮೃತಂ ಎಂದಿದ್ದರಿಂದ 'ಅಮೃತಾತ್ಮನೇ
ನಮಃ' ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ವಾಮನಾಷ್ಟಾಕ್ಷರ ಮಂತ್ರವೂ ವಿವರಿಸಿದಂತಾಗಿದೆ.
 

 
ಮಂತ್ರದ ನಾಲ್ಕು ಪದಗಳಿಂದಲೂ, ಸಮಸ್ತ ಮಂತ್ರದಿಂದಲೂ ಪಂಚಾಂಗನ್ಯಾಸವು.
 

 
ಓಂ ಅಮೃತಾತ್ಮನೇ ನಮಃ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಮಂತ್ರದ ಪದಗಳನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ
ಆವೃತ್ತಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಷಡಂಗನ್ಯಾಸ ವಾಗುವುದು.
 
[^1]
 
ವ.ಟೀ - ಅಮೃತಂ ವಕಾರೋ ಬಿಂದುಯುತಃ । ಸ್ವಯಂ ವಾಮನಃ ಚತುರ್ಥ್ಯಂತಃ ।
ಸಹೃದಯಃ । ನಮಸ್ಕಾರಯುಕ್ತಃ । ಸಪ್ರಣವೋಽಷ್ಟಾಕ್ಷರಃ । ಅನೇನ 'ಅಮೃತಾತ್ಮನೇ ನಮಃ'

ಇತ್ಯಯ್ನ್ಯೋSಪಿ ಮಂಡೋತ್ರೋ ವಿವೃತೋ ಭವತಿ । ಪೂರ್ವಮಂತ್ರಸ್ಯ ವ್ಯಸ್ತಸಮಸ್ತೆ:ತೈಃ ಪದ್ಯೆ:
ಯೈಃ ಪಂಚಾಂಗಾನಿ । ಉಕ್ತಸ್ಯ ಸಪ್ರಣವಸ್ಯ ದ್ವಿರಾವೃತೈ:ತ್ತೈಃ ಪದೈಃ ಷಡಂಗಾನೀತಿ ಭಾವಃ ॥
 

 
ಅಷ್ಟಾಕ್ಷರವಾಮನಮಂತ್ರದ ಧೈಧ್ಯೇಯರೂಪ
 

 
ಉದ್ಯದ್ರವಿಪ್ರಭಮರೀಂದ್ರದರೌ ಗದಾಂ ಚ

ಜ್ಞಾನಂ ಚ ಬಿಭ್ರತಮಜಂ ಪ್ರಿಯಯಾ ಸಮೇತಮ್ ।

ವಿಶ್ವಾವಕಾಶಮಭಿತಃ ಪ್ರತಿಪೂರಯಂತಂ
 

ಭಾಸಾ ಸ್ವಯಾ ಸ್ಮರತ ವಿಷ್ಣುಮಜಾದಿವಂದ್ಯಮ್ ॥32
 
೩೨ ॥
 
ಅರ್ಥ - ಆಗ ತಾನೇ ಉದಯಿಸುತ್ತಿರುವ ಸೂರ್ಯನಂತೆ ಪ್ರಕಾಶಮಾನನೂ,
 

 
[^1.] ಪಂಚಾಂಗನ್ಯಾಸ -
 

ಓಂ ಓಂ ಹೃದಯಾಯ ನಮಃ । ಓಂ ವಂ ಶಿರಸೇ ಸ್ವಾಹಾ । ಓಂ ವಾಮನಾಯ ಶಿಖಾಯ್ಕೆ
ಯೈ ವಷಟ್ । ಓಂ ನಮಃ ಕವಚಾಯ ಹುಮ್ । ಓಂ ವಂ ವಾಮನಾಯ ಅಸ್ತ್ರಾಯ ಫಟ್ ।
 
I
 

ಷಡಂಗನ್ಯಾಸ –
 

ಓಂ ಓಂ ಹೃದಯಾಯ ನಮಃ । ಓಂ ಅಮೃತಾತ್ಮನೇ ಶಿರಸೇ ಸ್ವಾಹಾ । ಓಂ ನಮಃ ಶಿಖಾಯ್ಕೆ
ಯೈ ವಷಟ್ 1। ಓಂ ಓಂ ಕವಚಾಯ್ಯ ಹುಮ್ । ಓಂ ಅಮೃತಾತ್ಮನೇ ನೇತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ವೌಷಟ್ ! ಓಂ

ನಮಃ ಅಸ್ತ್ರಾಯ ಫಟ್ ।