तिलकमञ्जरीसङ्ग्रहः /32 Edit | History ← Previous ← | Next → → 2024-01-23 05:25:12 by Bharadwajraki This page has been fully proofread once and needs a second look. तिलकम अरीसंग्रहः । दृश्यमा- निरन्तरारूढविततव्रततिजालयमलतालाशलशिखरनिषण्णमिव दृश्यमानम्, उल्बणास्थिप्रन्थिना जानुयुगलेन क्षीणमांसेन च निकाम- मूरुकाण्डद्वयेन विश्राणितपरस्परगुणप्रकर्षम्, असृक्प्रवाहपाटलया वैतरणीसरित्सलिलवेणिकयेव पृथुलदीर्घया रोमलतया सीमन्तितक- रालकुक्षिकुहरपातालम्, अचिरखण्डितं मन्त्रसाधकमुण्डं गलाव- लम्बितं बिभ्राणम्, कबलितपिशितचर्वणायासच ञ्चलेन कूर्चकचक- लापेन कबलितं प्रलम्बपृथुलं चिबुकमुद्वहन्तम्, शिखिकणारुणया तिर्यग्विसर्पिण्या फणामणिकिरणमालया जटालीकृतसरलभोगना- लाभ्यामलघुना निष्पतन्तमोघेन घोणापुटश्वासमुभयतः पातुमवती- र्णाभ्यां कर्णाभरणविषधराभ्यां द्विधाप्यधः कृतोष्ठपृष्ठलो मलेखम्, मुहुरुदच्यञ्चता मुहुर्न्यभ्यञ्चता मुहुः प्राध्यञ्चता तिर्यगजगर देहदीर्घपृथुलेन जिह्वालतामेग्रेण ललाटचिबुकसृक्कप्रान्तगतमार्द्रार्द्रं मेदःकर्द: कर्दममास्वा- दयन्तम्, अन्तर्ज्वलितपिङ्गलोग्रतारकेण करालपरिमण्डलाकृतिना नयनयुगलेन यमुनाप्रवाहमिव निदाघदिनकरप्रतिबिम्बगर्भोदरेणा- वर्तद्वयेनातिभीषणम्, आभोगिना ललाटस्थलेन सद्य:यःस्थापितम- सृक्पङ्कपभ्ञ्चाङ्गुलं दधानम्, ऊर्ध्वस्थितेन स्थिरतडित्तन्तुसंतानस्था- नकविडम्बिना कपिशभासुरेण केशभारेण भर्त्सयन्तम् उपरि जाज्वल्यमानज्वालाखण्डमुत्पातधूमदण्डम्, आयतनभित्तिसङ्गिना बलिप्रदीपप्रभाप्रकाशितेन केशनखदशनवर्जमात्मनो निर्विशेषच्छा- येन प्रतिच्छायापुरुषेण पार्श्वचारिणा सानुचरमिव दृश्यमानम्, [commentary] व्रततिः लता । यमलतालौ तालवृक्षद्वयम् /। तादृशजाय जङ्घाद्वयविशिष्ट एतादृशताल- युगलस्थित इबव भातीति तात्पर्यम् । सृक्क ओष्ठप्रान्तः । ओष्ठपृष्ठलोमलेखा श्मश्रु- राजिः । पञ्चाङ्गुलं अङ्गुलिपञ्चकनिवेशः, यः प्रतिहस्तकपदेन व्यपदिश्यते । 'तत्पुरुषस्याङ्गुले:लेः --' इति समासान्तः । धूमदण्ड :डः धूमकेतुः । ३२