2023-02-16 14:50:52 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
विज्ञानशतकम् ।
विश्वेश्वरे भवति विश्वजनीनजन्मविश्वंभरे भगवति प्रथितप्रभावे ।
यो दत्तचित्त विषयः सुकृती कृतार्थो यत्र क्वचित् प्रतिदिनं निवसन् गृहादौ ॥ ५४ ॥
चिद्रलमत्र पतितं वपुरन्धकूपे पुंसो भ्रमादनुपमं सहनीयतेजः ।
उद्धृत्य यो जगति तद् भविता कृतार्थो मन्ये स एव समुपासित विश्वनाथः ॥ ५५ ॥
यद्येता मदनेषवो मृगदृशश चेतःकुरङ्गारयो
धीराणामपि नो भवेयुरबलाः संसारमायापुरे ।
' को नामामृतसागरे न रमते धीरः सदा निर्मले
२१९
पूर्णानन्दमहोर्मिरम्यनिकरे रागादिनक्रोज्झिते ॥ ५६ ॥ (४१ )
बालेयं बालभावं त्यजति न सुदती यत्कटाक्षैर्विशालैर्
अस्मान्विश्रामयन्ती लसदधरदलाक्षिप्तचूतप्रवाला ।
नेतुं वाञ्छत्यकामान् स्वसदनमधुना क्रीडितुं दत्तचित्तान्
पुष्यन्नीलो लाभे मुरजिति कमलावल्लभे गोपलीले ॥ ५७ ॥ (४२)
शिव शिव महाभ्रान्तिस्थानं सतां विदुषामपि
प्रकृतिचपला धात्रा सृष्टाः स्त्रियो हरिणीदृशः ।
विजहति धनं प्राणैः साकं यतस् तदवाप्तये
जयति मनुजा रागाकृष्टा तदेकपरायणाः ॥ ५८ ॥ (३८)
हरति वपुषः कनुन्ति पुंसः करोति बलक्षतिं
★ जनयति भृशं भ्रान्ति नारी सुखाय निषेविता ।
विरतिविरसा भुक्ता यस्मात् ततो न विवेकिभिर्
विषयविरसैः सेव्या मायासमाश्रितविग्रहा ॥ ५९ ॥ (३९ )
कमलवदना पीनोत्तुङ्गं घटाकृति विभ्रती
स्तनयुगमियं तन्वी श्यामा विशालगञ्चला ।
विशददशना मध्यक्षामा वृथेति जनाः श्रमं
विदधति मुधा रागादुच्चैरनीदृशवर्णने ॥ ६० ॥ (४०)
जनयति सुतं कंचिन् नारी सती कुलभूषणं
निरुपम
गुणै: पुण्यात्मानं जगत्परिपालकम् ।
कथमपि न सा निन्द्या वन्द्या भवेन् महतां यतः
सुरसरिदिव ख्याता लोके पवित्रितभूतला ॥ ६१ ॥ (४३)
54 ) B विश्वेश्वरो B जनीनजन्मा.
समुद्धरति (for उद्धृत्य यो जगति ).
'दलक्षिप्त.
59 ) N बलक्षितिं –
मध्ये क्षामा. B nos. 64 = 18, 55 = 24.
www
55 4) B महनीयतेजः.
56 9 ) N तदा ( for सदा ).
4 ) B विमुखै: (for 'विरसै:).
2) B 'विमुखैः ( for 'विरसैः ). 60 ●) B
61 4 ) B पालनं ( for पालकम् ).
● ) B सद्यः
57 ) B
विश्वेश्वरे भवति विश्वजनीनजन्मविश्वंभरे भगवति प्रथितप्रभावे ।
यो दत्तचित्त विषयः सुकृती कृतार्थो यत्र क्वचित् प्रतिदिनं निवसन् गृहादौ ॥ ५४ ॥
चिद्रलमत्र पतितं वपुरन्धकूपे पुंसो भ्रमादनुपमं सहनीयतेजः ।
उद्धृत्य यो जगति तद् भविता कृतार्थो मन्ये स एव समुपासित विश्वनाथः ॥ ५५ ॥
यद्येता मदनेषवो मृगदृशश चेतःकुरङ्गारयो
धीराणामपि नो भवेयुरबलाः संसारमायापुरे ।
' को नामामृतसागरे न रमते धीरः सदा निर्मले
२१९
पूर्णानन्दमहोर्मिरम्यनिकरे रागादिनक्रोज्झिते ॥ ५६ ॥ (४१ )
बालेयं बालभावं त्यजति न सुदती यत्कटाक्षैर्विशालैर्
अस्मान्विश्रामयन्ती लसदधरदलाक्षिप्तचूतप्रवाला ।
नेतुं वाञ्छत्यकामान् स्वसदनमधुना क्रीडितुं दत्तचित्तान्
पुष्यन्नीलो लाभे मुरजिति कमलावल्लभे गोपलीले ॥ ५७ ॥ (४२)
शिव शिव महाभ्रान्तिस्थानं सतां विदुषामपि
प्रकृतिचपला धात्रा सृष्टाः स्त्रियो हरिणीदृशः ।
विजहति धनं प्राणैः साकं यतस् तदवाप्तये
जयति मनुजा रागाकृष्टा तदेकपरायणाः ॥ ५८ ॥ (३८)
हरति वपुषः कनुन्ति पुंसः करोति बलक्षतिं
★ जनयति भृशं भ्रान्ति नारी सुखाय निषेविता ।
विरतिविरसा भुक्ता यस्मात् ततो न विवेकिभिर्
विषयविरसैः सेव्या मायासमाश्रितविग्रहा ॥ ५९ ॥ (३९ )
कमलवदना पीनोत्तुङ्गं घटाकृति विभ्रती
स्तनयुगमियं तन्वी श्यामा विशालगञ्चला ।
विशददशना मध्यक्षामा वृथेति जनाः श्रमं
विदधति मुधा रागादुच्चैरनीदृशवर्णने ॥ ६० ॥ (४०)
जनयति सुतं कंचिन् नारी सती कुलभूषणं
निरुपम
गुणै: पुण्यात्मानं जगत्परिपालकम् ।
कथमपि न सा निन्द्या वन्द्या भवेन् महतां यतः
सुरसरिदिव ख्याता लोके पवित्रितभूतला ॥ ६१ ॥ (४३)
54 ) B विश्वेश्वरो B जनीनजन्मा.
समुद्धरति (for उद्धृत्य यो जगति ).
'दलक्षिप्त.
59 ) N बलक्षितिं –
मध्ये क्षामा. B nos. 64 = 18, 55 = 24.
www
55 4) B महनीयतेजः.
56 9 ) N तदा ( for सदा ).
4 ) B विमुखै: (for 'विरसै:).
2) B 'विमुखैः ( for 'विरसैः ). 60 ●) B
61 4 ) B पालनं ( for पालकम् ).
● ) B सद्यः
57 ) B