रामायणम् — 6.68.16

Original

गृहीतमूर्धजां दृष्ट्वा हनूमान्दैन्यमागतः ।

दुःखजं वारिनेत्राभ्यामुत्सृजन्मारुतात्मजः ।

अब्रवीत्परुषं वाक्यं क्रोधाद्रक्षोऽधिपात्मजम् ॥ १६ ॥

Segmented

गृहीत-मूर्धजाम् दृष्ट्वा हनूमान् दैन्यम् आगतः दुःख-जम् वारि नेत्राभ्याम् उत्सृजत् मारुतात्मजः अब्रवीत् परुषम् वाक्यम् क्रोधाद् रक्षः-अधिप-आत्मजम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
गृहीत	ग्रह्	pos=va,comp=y,f=part
मूर्धजाम्	मूर्धज	pos=n,g=f,c=2,n=s
दृष्ट्वा	दृश्	pos=vi
हनूमान्	हनुमन्त्	pos=n,g=,c=1,n=s
दैन्यम्	दैन्य	pos=n,g=n,c=2,n=s
आगतः	आगम्	pos=va,g=m,c=1,n=s,f=part
दुःख	दुःख	pos=n,comp=y
जम्	ज	pos=a,g=n,c=2,n=s
वारि	वारि	pos=n,g=n,c=2,n=s
नेत्राभ्याम्	नेत्र	pos=n,g=m,c=5,n=d
उत्सृजत्	उत्सृज्	pos=v,p=3,n=s,l=lan
मारुतात्मजः	मारुतात्मज	pos=n,g=m,c=1,n=s
अब्रवीत्	ब्रू	pos=v,p=3,n=s,l=lan
परुषम्	परुष	pos=a,g=n,c=2,n=s
वाक्यम्	वाक्य	pos=n,g=n,c=2,n=s
क्रोधाद्	क्रोध	pos=n,g=m,c=5,n=s
रक्षः	रक्षस्	pos=n,comp=y
अधिप	अधिप	pos=n,comp=y
आत्मजम्	आत्मज	pos=n,g=m,c=2,n=s