2023-10-17 13:10:17 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
काव्यमाला ।
शुचिन्यपवित्रे शयने शय्यायां पर्यस्तानि विस्तीर्य प्रक्षिप्तान्यङ्गानि करचरणादीनि येन
सः । यावज्जीवं जननसमयादारभ्याहितं दुष्कृतं विहितं कर्म स्मृत्वा स्मृत्वा स्मारं
स्मारं मया मूढेन किं कृतमिति पश्चात्तापेन दलितं खण्डितं हृदयं यस्य सः । कातरो
दीनः । कांदिशीकः को दिशं यामीति भयेन त्रस्तः । 'कांदिशीको भयद्रुतः' इत्यमरः ।
तर्षस्यालोभस्योत्कर्षादतिलालसत्वात्कलुषैः परुषैः क्रूरैश्च शर्म
भि
भ
र्भागिभिरंशहरैः सहजादिभिस्तद्धनमग्रे लुण्ठथमानं पश्यन् । पुनः किंभूतः । नश्यन्त्यत्यु-
अ
ग्रव्यथया नष्टचेष्टानि सकलानि करणानि कर्मेन्द्रियबुद्धीन्द्रियाणि यस्य । अत एवान्त-
र्मनसि शुचा शोकेन दह्यमानः । एतादृगवस्थमग्रे दृष्ट्वा अविरलं बहु गलद्यद्वाष्पं तेन
पूर्णेक्षणाभिः पूर्णनेत्राभिः सत्पत्नीभिः पतिव्रताभिर्भार्याभिश्चकितचश्यकितम
लोचनैरीक्ष्यमाणो दृश्यमानः । पुत्रैस्तनयैर्मित्रैः सुहृद्भिः सहजा
भृत्यानां वर्गाः समूहास्तैस्तादृगवस्थं दृष्ट्वा आक्रन्दद्भिः पूत्कृत्य विलपद्भिः । करुणकरु-
गै
णैरतिकरुणैः प्रलापैर्हेतुभिरन्तर्लीनकिंचित्स्मृतित्वात्पी
स्मृतिर्यस्य स तादृशोऽपि सन्स्वस्थावस्थै
ङ्किभिः किंचिदन्तर्लीनस्मृतिरपि स देही वैश्मगर्भा
हस्तपादादि गृहीत्वा कृष्यमाणः । दाहार्थमिति शेषः । यस्मिन्समये मृत्युनान्तकेन कव-
लितं
ऐश्वरीं परमेश्वरसंबन्धिनीं करुणां विना क इव त्राता पालकः । न कोऽपीत्यर्थः । केवल-
मीश्वरकृपैव तत्र शरणमिति भावः ॥ संदानितकम् ॥
वपुःखण्डे खण्डः प्रतिवसति शैलेन्द्रदुहितुः
शिखण्डे खण्डेन्दुः स्वयमपि विभुः खण्डपरशुः ।
तथापि प्रत्यग्रं शरण
रखण्डो व्यापारो जगति करुणाया विजयते ॥ ३७॥
वपुःखण्डे महेशितुः शरीरार्धे शैलदुहितुः पार्वत्याः खण्डोऽर्धम् । वामभाग इत्यर्थः ।
प्रभोः शिखण्डे किरीटे खण्डेन्दुरर्धेन्दुः । स्वयमपि स्वामी शंभुः खण्डपरशुः । 'खण्ड:
परशुरस्य जामदग्न्येन सह कुठारविनिमयात्' इति जिनेन्द्रकृतटीकायाम् । तथाप्येव-
मपि सति सर्वथैव खण्डत्वेऽपि सति प्रत्य
स्वामिनः परमेशस्य जगति त्रिभुवने करुणाया अखण्डो व्यापारो विजयते सर्वोत्कृष्टो
भवति । सर्वत्र खण्डत्वेऽप्यखण्डैव करुणा शंभोः शरणागतं प्रतीत्यद्भुतमित्यर्थः ॥
[^१]. 'उपयन्तं' ख.
Digitized by Google